بررسی اثر رژیم‌های ارزی بر جریان توریسم بین‌المللی در کشورهای منتخب اسلامی: رهیافت جاذبه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد اقتصاد دانشکدۀ اقتصاد و مدیریت بازرگانی دانشگاه تبریز

2 عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم دریایی چابهار

چکیده

صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از پردرآمدترین صنایع جهان می‌تواند، نقش مهمی در رشد اقتصادی کشورها ایفا کند. گردشگری شامل خدماتی است که تأثیر زیادی بر فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی دارد. در این راستا،با وجودمطرح‌شدنرژیم‌های ارزی به‌عنوان یکی از عوامل مؤثر بر جریان گردشگری، پژوهش‌های چندانی در رابطه با اثر رژیم‌های ارزی بر جریان توریسم انجام نگرفته است. پیشرفت‌های اخیر در طبقه‌بندی نظام‌های ارزی، محرکی شده است که در این مطالعه به بررسی اثرات رژیم‌های ارزی بر جریان توریسم بین‌الملل پرداخته شود. این پژوهش، از روش جاذبه (gravity) و داده‌های تابلویی برای تخمین تعداد گردشگران واردشده از کل جهان به کشورهای منتخب اسلامی (14 کشور) شامل بحرین، ایران، عراق، مصر، ترکیه، عربستان سعودی، امارات متحدۀ عربی، کویت، قطر، یمن، سوریه، لبنان، اردن و عمان طی دورۀ زمانی 2013-1993 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که رژیم ارزی ثابت بر روند گردشگری اثر مثبت و معنی‌دار دارد و حفظ ثبات نرخ ارز برای جذب گردشگران بین‌الملل بسیار اهمیت دارد.همچنین تجارت، تولید ناخالص داخلی، مسافت، جمعیت، داشتن زبان مشترک و مستعمره­بودن، اثر مثبت بر جریان گردشگری دارد و متغیر نرخ ارز مؤثر، نرخ ارز اسمی، داشتن تفاهم‌نامۀ تجاری مشترک اثر منفی بر جریان گردشگری دارد. تمام ضرایب به غیر از متغیرهای مستعمره­بودن و داشتن تفاهم‌نامۀ تجاری مشترک به­لحاظ آماری معنی‌دار هستند.

کلیدواژه‌ها


1)      لطفی، صدیقه (1384) نگرش سیستمی لازمۀ پایداری گردشگری در مازندران، مجموعه مقالات اولین همایش سراسری نقش صنعت گردشگری در توسعۀ استان مازندران، تهران، انتشارات رسانش، صص. 73-60.
2)      طهماسبی پاشا، جمعلی و مجیدی، روفیا (1384) چشم‌انداز گردشگری سواحل جنوبی دریای خزر و آثار آن بر توسعۀ شهرها و روستاهای منطقه، مجموعه مقالات اولین همایش سراسری استان مازندران، تهران، انتشارات رسانش، صص. 49-38.
3)      عاطفی­منش، رؤیا (1393) مروری بر رژیم‌های ارزی مختلف و گزینۀ مناسب برای امارات متحدۀ عربی، مجلۀ اقتصادی تهران، شمارۀ 9، صص. 102-83.
4)       Adam, Christopher & Cobham, David. (2006) Exchange Rate Regimes and Trade, Centre for Economic Reform and Transformation, Herriot-Wett University Edinbourgh, Also in Money Macro and Finance Research Conference, 9.
5)     Akay, Ghokhan Cifter, Atila & Teke, Ozdemir (2015) Turkish Tourism, Exchange Rate and Income, Tourism Economics, Vol 8, No. 15, pp. 1- 21.
6)       Akmese, Halil. Aras, Sercan & Akmese, Kadriye (2016) Financial Performance and Social Media: A Research on Tourism Enterprises Quoted in Istanbul Stock Exchange (BIST), Procedia Economics and Finance, Vol 39, No 3, pp. 705– 710.
7)       Akay, Ghokan Cifter, Atila & Teke, Ozdemir. (2016) Turkish Tourism, Exchange Rate and Income, Tourism Economics, Vol 23, No 1, pp. 99- 112.
8)       Barro, Robert & Gordon, David (1983) A Positive Theory of Monetary Policy in a Natural Rate Model, Journal of Political Economics, Vol 91, No 4, pp. 589- 610.
9)       Bond, David Cohen, Bingo & Schachter, Ghokhan (1997) The Spatial Distribution of Tourism Demand and Exchange Rate Variation: OECD European Countries, Tourism Review, Vol 32, No. 1, pp. 13- 17.
10)    Broda, Christian (2004) Term of Trade and Exchange Rate Regimes in Developing Countries, Journal of International Economics, Vol 63, No. 1, pp. 31- 58.
11)    Bruno, Michael (1991) High Inflation and the Nominal Anchors of an Open Economy, Journal of International Finance, Vol. 23, No 4, pp. 3-26.
12)    Chang, Roberto & Velasco, Andre (2001) A Model of Currency Crises in Emerging Market, Journal of Economics, Vol 116, No. 2, pp. 489- 517.
13)  Cheng, Kim & Thompson, Henry (2013) The Real Exchange Rate and the Balance of Trade in US Tourism, International Review of Economics and Finance, Vol 25, No. 3, pp. 122- 128.
14)    Crouch, Geoffrey (1994) The Study of International Tourism Demand: a Survey of Practice, Journal of Travel Research, Vol 32, No. 2, pp. 12- 23.
15)    Culiuc, Alexander (2014) Determinants of International Tourism, working paper.
16)    De Vita, Glauco & Abbott, Andrew (2004) The Impact of Exchange Rate Volatility on UK Exports to EU Countries, Scottish Journal of Political Economy, Vol 51, No. 2, pp. 62- 8.
17)    De Vita, Glauco (2014) The Long Run Impact of Exchange Rate Regimes on International Tourism Flows, Journal of Tourism Management, Vol 45, No. 3, pp. 226- 233.
18)    Dritsakis, Nikolaos & Gialetaki, Katerina (2004) Co Integration Analysis of Tourism Revenues by the Member Countries of the European Union to Greece, Tourism Analysis, Vol 9, No. 3, pp. 179-186.
19)    Eilat, Yung & Einav, Linda (2004) Determinants of International Tourism: a Three Dimensional Panel Data Analysis, Applied Economics, Vol 36, No. 3, pp. 1315- 1327.
20)    Frankel, Jeffrey & Rose, Andrew (2002) An Estimate of the Effect of Common Currencies on Trade and Income, Quarterly Journal of Economics, Vol 117, No. 2, pp. 437- 466.
21)    Frankle, Jeffrey (1999) No Single Currency is Right for all Countries or at all Time, Journal of International Finance. Vol. 42, No. 3, pp. 255-274.
22)    Friedman, Milton (1953) The Case for Flexible Exchange Rate, Journal of Positive Economics, Chicago: University of Chicago Press. Vol. 2, No. 1, pp. 3-43.
23)    Gallego, Santana Rodriguez, Ledesma & Rodriguez, Perez (2016) Exchange Rate Regimes and Tourism, Tourism Economics, Vol 16, No 2, pp. 25- 43.
24)    Gil- Pareja, Santana Liorca-Vivero, Rose & Martinz- Serrano, Jeffry (2006) The Effect of EMU on Tourism, Review of International Economics, Vol 14, No. 2, pp. 3-27
25)    Gil-Pareja, Santana et al. (2007) The Effect of EMU on Tourism, Review of International Economics, Vol 15, No. 4, pp. 303- 312.
26)    Goldstein, Morris (2002) Managed Floating Plus, Journal of International Economics, Washington D. C.
27)    International Monetary Fund (2012) Annual Report on Exchange Arrangements and Exchange Restrictions, Washington, D. C.: International Monetary Fund.
28)    Ledesma, Rodriguez., Perez, Rodriguez,. & Santana, Gallego (2012) On the Impact of the Euro on International Tourism.
29)    Lim, Christine, 1997, Review of International Tourism Demand Models, Annals of Tourism Research, Vol 24, No. 4, pp. 835- 849.
30)    Mandell, Robert (1961) The Theory of Optimum Currency Areas, American Economic Reviews, Vol 51, No. 4, pp. 657-661.
31)    Marin, Dalia (1992) Is the Export Led Growth Hypothesis Valid for Industrialization Countries?, Review of Economics and Statistics, Vol 74, No. 4, pp. 678- 688.
32)    Nurkse, Ragnar (1944) International Currency Experience, Geneva Leagne of Nations.
33)    Obstfeld, Maurice & Kenneth Rogoff (1995) The Mirage of Fixed Exchange Rates, Journal of Economics, Vol 9, No. 4, pp. 73- 96.
34)    Patsouratis, Vasilious Frangouli, Kenneth & Anastasopoulos, George (2005) Competition in Tourism among the Mediterranean Countries, Applied Economics, Vol 37, No. 7, pp. 1865- 1870.
35)    Reinhart, Carmen and Rogoff, Kenneth (2004) The Modern History of Exchange Rate Arrangement: a Reinter Pretention, Journal of Economics, Vol 119, No 1, pp. 1- 48.
36)    Rose, Andrew. K (2000) One Money, one Market, Estimating the Effect of Common Currency on Trade, Economic Policy, Vol 20, No. 4, pp. 9- 45.
37)    Rose, Andrew. K (2001) Currency Unions and Trade: the Effect is Large, Economic Policy, Vol 33, No. 16, pp. 449- 461.
38)    Rose, Andrew. K & Van, Wincoop (2001) National Money as a Barrier to Trade, American Economic Review, Vol 91, No 2, pp. 386- 390.
39)    Santana, Gallego., Ledesma, Rodriguez., & Perez, Rodriguez (2010) Exchange Rate Regimes and Tourism, Tourism Economics, Vol 16, No. 1, pp. 25- 43.
40)    Thompson, Alexi. & Thompson, Khan (2010) The Exchange Rate, Euro, Switch and Tourism Revenue in Greece, Tourism Economics, Vol 16, No. 3, pp. 73- 778.
Witt, Saul (1980) An Abstract Mode Abstract (Destination) Node Model of Foreign Holiday`s Demand, Applied Economics, Vol 12, No. 3, pp. 163- 180