شناسایی و اولویت بندی عوامل راهبردی توسعه گردشگری شهر سنقر

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه باستان‌شناسی،‌ واحد ابهر،‌ دانشگاه آزاد اسلامی،‌ ابهر،‌ ایران.

2 استادیار‌گروه باستان‌شناسی،‌ واحد ابهر، ‌دانشگاه آزاد اسلامی،‌ ابهر، ‌ایران.

چکیده

امروزه توسعه گردشگری شهری به عنوان یکی از مهمترین صنعت‌هایی به شمار می آید که تأثیر بسیار زیادی بر رشد و توسعه اقتصادی و فرهنگی دارد. شهرسنقر با وجود چشمه ها، آثار باستانی و معماری اسلامی دارای قابلیت های مطلوبی در زمینه گردشگری است. اما به جهت نبود برنامه ریزی راهبردی وعدم به کارگیری صحیح از جاذبه های گردشگری، این شهر برای گردشگران داخلی و خارجی شناخته شده نیست. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. گردآوری داده‌ها به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام پذیرفته است. جامعه آماری پژوهش را کارشناسان و متخصصین تشکیل می‌دادند که حجم نمونه با استفاده از روش گلوله برفی 25 نفر برآورد گردید. در این پژوهش به منظور تحلیل داده‌های پژوهش از تکنیک متاسوات استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که براساس قابلیت‌ها و توانمندی‌های حاکم بر شهر سنقر ابعاد رقابتی به دو دسته گردشگری طبیعی و فرهنگی دسته بندی شد. نتایج حاصل از پیاده سازی مدل متاسوات نشان داد که از نظر وزن مزیت رقابتی هریک از شهرها نسبت به محدوده مورد مطالعه از نظر گردشگری طبیعی شهر کرمانشاه بزرگترین رقیب در منطقه برای شهر سنقر است و شهر جوانرود، هرسین، کنگاور و صحنه رقبای بعدی این شهر به شمار می روند. در بعد گردشگری فرهنگی نیز کرمانشاه و جوانرود، هرسین، صحنه و کنگاور با شهر سنقر در رقابت هستند. وجود جاذبه های طبیعی بکر و زیبا، وجود بازار، حمام ها و بافت های سنتی، آب و هوای معتدلو نیم خشک به ترتیب مهمترین منابع و قابلیت شهر سنقر در جهت توسعه گردشگری می باشند. همچنین اندازه حباب های نارنجی که نشان دهنده درجه ضرورت عوامل و راهبردهای یشنهادی هستند نشان می دهد که جذب و حمایت از سرمایه گذاران داخلی، به کارگیری و استفاده از نیروی توانمند، ایجاد بازارهای رقابتی و ... ، احداث بزرگراه شهرستان سنقر مهمترین عوامل می باشند.

کلیدواژه‌ها


  1. اسماعیل‌زاده، حسن و اسماعیل‌زاده، یعقوب (1395) ارزیابی پایداری گردشگری و تعیین راهبرد بهینه توسعه گردشگری در بندر انزلی، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی (چشم‌انداز جغرافیایی)، دوره 11، شماره 34، صص.131-115.
  2. بدری، سید علی؛ خلیل رحمانی، مجید؛ سجاسی قیداری؛ حسن‌پور، امید (1390) راهبردهای توسعه اکوتوریسم در شهرستان مریوان، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، دوره 1، شماره 2، صص.54-31.
  3. بدری، سیدعلی؛ رضوانی، محمدرضا؛ ترابی، ذبیح‌الله؛ ملکان، احمد (1394) متا سوات، ابزاری استراتژیک برای برنامه‌ریزی گردشگری پایدار (موردمطالعه: روستای میغان)، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، دوره 4، شماره 13، صص. 50-29.
  4. پاپلی یزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی (۱۳۸۵) گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
  5. حاتمی نژاد، حسین؛ شیخی، عبدالله؛ رحمتی، خسرو؛ شریف‌زاده اقدم، ابراهیم (1394) برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهرستان بانه، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 2، شماره 2، صص.190-167.
  6. خاوریان گرمسیر، امیررضا؛ استاورس، ژاکلین؛ علیان، مهدی (1392) برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهری با استفاده از مدل سوارا، فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 17، شماره 3، صص.143-128.
  7. خراسانی، محمدامین و حیدری، قاسم (1398) مدیریت راهبردی توسعه گردشگری تفرجی شهرستان شهریار با اتکا به مدل PESTEL، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 6، شماره 4، صص.94-73.
  8. دادور (خانی)، فضیله و غنیان، منصور (1397) تبیین راهبردهای توسعه گردشگری پیراشهری جامعه‌محور، مطالعه موردی منطقه کن ‌- سولقان، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 5، شماره 4، صص.135-121.
  9. رنجبریان، محمدابراهیم، زاهدی، محمد (۱۳۸۶) خدمات صنعت گردشگری، چاپ دوم، اصفهان: انتشارات چهارباغ.
  10. زیویار، پروانه؛ تیموری، سعید؛ نوروزی، مصطفی (1392) امکان‌سنجی صنعت توریسم در شهر خرم‌آباد بر اساس مدل تحلیلی SWOT، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال 10، شماره 39، صص.99-78.
  11. سرائی، محمدحسین؛ نوری، محبوبه؛ آسیابانی، زهرا (1397) راهبرد توسعه گردشگری پایدار در شهر نی ریز با استفاده از تحلیل استراتژیک SOAR، کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، دوره 6، شماره 1، صص.74-51.
  12. سلطانی، ناصر؛ موسوی، میرنجف؛ شریفی، بایزید (1394) برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهرستان ارومیه، جغرافیای اجتماعی شهری، دوره 12، شماره 1، صص.98-79.
  13. شمس‌الدینی، علی؛ امینی، زهرا؛ پیروزی، الناز؛ رضایی، مریم (1395) برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری در شهرستان کازرون (با استفاده از تکنیک‌های سوات و باتلر)، مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره 6، شماره 22، صص.42-25.
  14. محمدی ده چشمه، پژمان (1397) تحلیل راهبردی تنگناها و فرصت‌های توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر شهرکرد)، فصلنامه تحقیقات کاربردی جغرافیا، دوره 17، شماره 47، صص.37-19.
  15. نوری، محبوبه و سرایی، محمدحسین (1395) برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری مذهبی شهر شیراز، جغرافیای اجتماعی شهری، دوره 3، شماره 4، صص.168-147.
  16. هادیانی، زهره؛ احدنژاد، محسن؛ کاظمی زاد، شمس اله؛ قنبری، حکیمه (1391) برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری بر اساس تحلیل SWOT (مطالعه موردی: شهر شیراز)، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، دوره 47، شماره 5، صص.132-111.
  17. Agarwal, R. & Grassl, W., & Pahl, J. (2012) Meta‐SWOT: introducing a new strategic planning tool. Journal of Business Strategy, Vol.33, No.2, pp.12-21.
  18. Andrades, L. & Dimanche, F. (2019) Destination competitiveness and tourism development in Russia: Issues and challenges, Tourism management, Vol.62, No.3, pp.360-376.
  19. Badri, S. & rahmani, K. & sojasi qeydari, M. & hasan poor, O. (2011) Strategies of Ecotourism Development in Marivan Township, Journal of Rural Research, Vol.2, No.6, pp. 31-54. [In Persian].
  20. Badri, S. & Rezvani, M. & Torabi, Z. & Malekan, A. (2015) META- SWOT: Strategic Tools for Sustainable Tourism Planning {Case Study: Meyghan Village), Journal of Tourism Planning and Development, Vol.4, No.13, pp. 29-50. [In Persian].
  21. Boom, S. & Weijschede, J. & Melissen, F. & Koens, K. & Mayer, I. (2021) Identifying stakeholder perspectives and worldviews on sustainable urban tourism development using a Q-sort methodology, Current Issues in Tourism, Vol.24, No.4, pp. 520-535.
  22. Costa, Ames. & Peninsula, GM Sintesa. (2009) Government in Tourism, north Sulawesi Tourism Information (What’s Happening), International Journal of Tourism Cities, Vol.17, No.4, pp.1-23.
  23. Dumbrovská, V. (2017) Urban tourism development in Prague: from tourist mecca to tourist ghetto, Journal of Sustainability, Vol.12, No.2, pp.275-283.
  24. Esmaeilzadeh, H. & esmaeilzadeh, Y. (2016) Assessment of Tourism Sustainability and Determining an Optimal Strategy of Tourism Development in Bandar-e-Anzali, Journal of Studies of Human Settlements Planning, Vol.11, No.34, pp. 115-131. [In Persian].
  25. Grah, B. & Dimovski, V. & Peterlin, J. (2020) Managing sustainable urban tourism development: The case of Ljubljana, Sustainability, Vol.12, No.3, pp. 730-752.
  26. Hadiani, Z. & Ahdenjad, M. & Kazemizad, Sh. & Ghanbari, H. (2012) Strategic planning of tourism development based on SWOT analysis (Case study: Shiraz city), Geography and Environmental Planning, Vol.47, No.5, pp.111-132. [In Persian].
  27. Hataminejhad, H. & Sheikhi, A. & Rahmati, K. & Sharifzadeh Aghdam, E. (2015) Strategic Planning of Tourism Development Baneh City, Journal of Urban Tourism, Vol.2, No.2, pp.167-190. [In Persian].
  28. Khani, F. & ghanian, M. (2019) The analysis of community based strategies of Tehran’s Suburb Tourism Development, The case study of Kan-Sologhan District, Journal of Urban Tourism, Vol.5, No.4, pp. 121-135. [In Persian].
  29. Khavarian Garmsir, A. R. & Stavers, J. & Alian, M. (2013) Strategic planning for urban tourism development using the Savara model, Journal of Spatial Planning and Planning, Vol. 17, No. 3, pp.128-143. [In Persian].
  30. Khorasani, M. & Heidari, G. (2020) Strategic Management of Shahriar Recreational Tourism Development Based on PESTEL Model, Journal of Urban Tourism, Vol.6, No.4, pp.73-94, pp. 73-94. [In Persian].
  31. Mohammadi Deh Cheshme, P. (2017) Strategic analysis of hardships and opportunities for developing urban tourism (Pilot study: shahr-e-kord), Researches in Geographical Sciences, Vol.17, No.47, pp. 19-37. [In Persian].
  32. Moyle, C. L. & Moyle, B. & Burgers, H. (2020) Entrepreneurial strategies and tourism industry growth, Tourism Management Perspectives, Vol.35, No.4, pp.34-61.
  33. Nori, M. & Saraei, M. (2017) Strategic Planning for Develop Religious Tourism in Shiraz City, Journal of Urban Social Geography, Vol.3, No.4, pp.147-168. [In Persian].
  34. Nowacki, M. & Kowalczyk-Anioł, J. & Królikowska, K. & Pstrocka-Rak, M. & Awedyk, M. (2018) Strategic planning for sustainable tourism development in Poland, International Journal of Sustainable Development & World Ecology, Vol.25, No.6, pp.562-567.
  35. Panasiuk, A. (2020) Policy of Sustainable Development of Urban Tourism, Polish Journal of Sport and Tourism, Vol.27, No.2, pp.33-37.
  36. Papli Yazdi, M. & Saghaei, M. (2006) Tourism (Nature and Concepts), First Edition, Tehran: Samat Publications. [In Persian].
  37. Rădoi, I. (2020) European Capital of Culture, Urban Tourism and Cross-Border Cooperation between Romania and Serbia, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, Vol.22, No.4, pp. 547-559.
  38. Ranjbarian, M. E. & Zahedi, M. (2007) Tourism Industry Services, Second Edition, Isfahan: Chahar Bagh Publications.
  39. Ruhanen, L. (2004) Strategic planning for local tourism destinations: An analysis of tourism plans, Tourism and Hospitality Planning & Development, Vol.1, No.3, pp.239-253.
  40. Rusu, R. & Bodocan, V. & Man, T. (2020) Urban Sprawl and Its Impact on Urban Tourism in Romania, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, Vol.22, No.4, pp. 521-533.
  41. Saraei, M. & Nouri, M. & Asiabani, Z. (2018) A sustainable tourism development strategy in the city of Neyriz using strategic SOAR analysis, The Journal of Geographical Research on Desert Areas, Vol. 6, No.1, pp. 51-74. [In Persian].
  42. Shamsodini, A. & Amini, Z. & Pirozi, E. & Rezai, M. (2017) Analysis on Strategic Planning of Tourism Development in the kazeroon Township (Using the Techniques of Swot and Butler), Geographical Planning of Space, Vol.6, No.22, pp. 25-42. [In Persian].
  43. Soltani, N. & Mousavi, M. & Sharifi, B. (2015) Strategic Planning for Tourism Development in Urmia, Journal of Urban Social Geography, Vol.2, No.1, pp. 79-98. [In Persian].
  44. Yang, Z. & Li, T. (2020) Does high-speed rail boost urban tourism economy in China?, Current Issues in Tourism, Vol.23, No.16, pp. 1973-1989.
  45. Zivyar, P. & Teymoori, S. & Norouzi, M. (2013) Feasibility of Tourism Industry in Khorram Abad based on SWOT Analytical Model, Territory Journal, Vol.10, No.39, pp. 75-90. [In Persian].
  46. Zmyślony, P. & Kowalczyk-Anioł, J. (2019) urban tourism hypertrophy: Who should deal with it? The case of Krakow (Poland), International Journal of Tourism Cities, Vol.12, No.4, pp.34-56.