بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری غذا در خیابان انوشه شهر اهواز

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

تمایل به سفر و تجربه طعم منحصربه‌فرد و واقعی غذاهای بومی به یکی از بزرگ‌ترین پارادایم‌های صنعت گردشگری تبدیل‌شده است. به همین منظور پژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری غذا در خیابان انوشه شهر اهواز صورت گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی- نظری و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. نتایج پژوهش بر اساس ضریب پیرسون نشان داد که بین عوامل محیطی ـ فیزیکی، عوامل تبلیغاتی ـ بازاریابی، عوامل شخصیتی، عوامل نگرشی و انگیزشی و عوامل فرهنگی با توسعه گردشگری غذا در این خیابان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که تقریباً ۴۴ درصد از واریانس توسعه گردشگری غذا توسط عوامل محیطی ـ فیزیکی و عوامل فرهنگی تبیین می‌شود. همچنین، با توجه به مقادیر بتا، به ترتیب عوامل فرهنگی (43/0 Beta =) و محیطی ـ فیزیکی (21/0 Beta =) قوی‌ترین متغیرها برای پیش‌بینی توسعه گردشگری غذا در خیابان انوشه اهواز هستند. نتایج حاصل از آزمون تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای مستقل پـژوهش در حـد بـالایی تـوان تبیـین واریـانس متغیـر توسعه گردشگری غذا را دارند و با مدنظر قـرار دادن ضـرایب تأثیر مربوط به متغیرهای مستقل پژوهش می‌توان گفت اثر متغیرهای عوامل محیطی ـ فیزیکی و عوامل فرهنگی به‌صورت مستقیم و در حد متوسط به بالا برآورد می‌شود. نتایج حاصل از آزمون فریدمن نیز نشان داد که بین حداقل دو متغیر مستقل ازنظر میزان تأثیر بر توسعه گردشگری غذا در خیابان انوشه تفاوت معنی‌داری وجود دارد؛ بیشترین میزان تأثیر مربوط به عوامل فرهنگی و کمترین میزان تأثیر مربوط به عوامل شخصیتی است

کلیدواژه‌ها


  1. ایزدی، حسن (1393) گردشگری غذا، فرصتی برای توسعه پایدار روستایی در ایران، پژوهش‌های روستایی، دوره 6، شماره 1، بهار 1394، صص. 96 – 65.
  2. پزشکی، علی (۱۳۹۵) دیپلماسی غذایی: فرصتی طلایی برای شکوفایی اقتصادی، شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی، صص. 6 – 1.
  3. تبریزی، نازنین (1395) ارزیابی کارکرد گردشگری آشپزی در روستای سرولات از دیدگاه ذینفعان (جامعه محلی، کارشناسان و گردشگران)، مجله جغرافیا، 14 (49)، صص. 277- 294.
  4. جزائریان، نکیسا (1390) عوامل موثر بر تقاضای خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های شیراز از دیدگاه گردشگران اروپایی (مطالعه موردی گردشگران اروپایی بازدیدکننده از شهر شیراز)، استاد راهنما: دکتر حمید صرغام بروجنی، استاد مشاور: دکتر مهدی کروبی، دانشگاه: علامه طباطبایی، دانشکده: مدیریت و حسابداری.
  5. جعفری مهرآبادی، مریم؛ اکبری، مجید؛ عطایی، فرزانه؛ رازقی، فرزانه (۱۳۹۶) مدل یابی ساختاری ـ تفسیری عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری غذا نمونه موردی: شهر رشت، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی (چشم‌انداز جغرافیایی)، پاییز ۱۳۹۶، دوره 12، شماره 3، پیاپی 4، صص. 698 – 681.
  6. حاجی حیدری، فهیمه (۱۳۹۵) بررسی و تحلیل رفتار گردشگران در رابطه با خوراک سنتی، استاد راهنما: دکتر محمد باشکوه اجیرلو، دکتر حسین رحیم کلور، استاد مشاور: دکتر قاسم زارعی، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه آموزشی مدیریت و اقتصاد.
  7. راه پیکر، واحده (۱۳۹۸) توسعه گردشگری غذا و نقش آن بر توانمندسازی زنان مطالعه موردی: شهرستان مریوان، استاد راهنما: دکتر نازنین تبریزی، استاد مشاور: دکتر روزبه میرزایی، دانشگاه مازندران، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
  8. سامانی قطب‌آبادی، سحر؛ سامانی قطب‌آبادی، سارا؛ سلطانی نژاد، مهدیه؛ پناهی بازارگه، صالح (۱۳۹۳) بررسی پتانسیل توسعه گردشگری غذا در ایران، همایش بین‌المللی مدیریت، صص. 92- 102.
  9. سرور، رحیم؛ اکبری، مجید؛ درویش، بهروز (1396) طراحی مدل توسعه گردشگری غذا در ایران با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری، جغرافیا (فصلنامه علمی- پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافی ایران)، دوره جدید، سال پانزدهم، شماره 53، تابستان 1396، صص. 90- 73.
  10. شهابی، محمد (۱۳۹۶) غذاهای بومی و گردشگری در استان گیلان، استاد راهنما: دکتر مراد رضایی دیزگاه، استاد مشاور: دکتر حمیدرضا رضایی کلیدبری، موسسه آموزش عالی کوشیار، گروه مدیریت بازرگانی، گرایش بازاریابی.
  11. عبدی نژاد، آتنا (۱۳۹۶) شناسایی و اولویت‌بندی استراتژی‌های بازاریابی مقصد از طریق گردشگری غذا در شهر رشت، ستاد راهنما: دکتر اسماعیل ملک اخلاق، استاد مشاور: دکتر آزاده کاظمی نیا، دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
  12. فیاض، ابراهیم و میرتقیان رودسری، سید محمد (۱۳۹۵) بررسی عوامل مؤثر برجذب گردشگران غذا (شاهد تجربی: رستوران‌های سنتی شهرستان رامسر)، مطالعات هتلداری و میزبانی، صص. 57 – 39.
  13. کشاورزی، پرویز و اکبری، مجید (۱۳۹۲) ارزیابی گردشگری غذا در توسعه شهری و منطقه‌ای نمونه موردی: شهر بناب، اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا، و محیط‌زیست پایدار، ارزیابان محیط‌زیست هگم، تانه، صص. 12- 1.
  14. گودرزی، مجید؛ فیروزی، محمدعلی؛ سعیدی، امید (1399) تحلیل موانع کاربری اراضی توسعه حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهر اهواز، فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 24، شماره 2، صص 42- 1.
  15. ملکی، بهاره (۱۳۹۸) الگوی تبیین تجربه گردشگری رویداد غذای ایرانی، استاد راهنما: حمید ضرغام بروجنی، استاد مشاور: دکتر جهانیار بامداد صوفی، دکتر غلامرضا کاظمیان، دانشگاه علامه طباطبایی.
  16. میرتقیان رودسری، سید محمد و غریبی، نجمه (۱۳۹۲) گردشگری غذا و توسعه پایدار مقصدهای گردشگری موردمطالعه: استان همدان، دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی ایران‌زمین، صص. 11- 1.
  17. نوری، حمید (۱۳۹۸) بررسی تأثیرگذاری غذا در جذب گردشگران، مطالعه موردی: هتل‌های پنج ستاره مشهد، استاد راهنما: هادی کریم، استاد مشاور: علیرضا نوری، موسسه آموزش عالی شاندیز، گروه مدیریت جهانگردی.
  18. نیک‌رفتار، طیبه؛ کریمی زاده، الهه؛ حسینی، الهه (۱۳۹۷) شناسایی عوامل مؤثر بر گردشگری غذاهای محلی در استان گیلان، فصلنامه علمی ـ پژوهشی گردشگری و توسعه، سال هفتم، شماره چهارم، زمستان ۹۷، صص. 133- 119.
  19. Abdinejad, Atena. (2017) Identifying and prioritizing destination marketing strategies via food tourism in Rasht city, Supervisor: Dr. Ismail Malek Akhlagh, Advisor: Dr. Azadeh Kazeminia, University of Guilan, Faculty of Literature and Humanities. [In Persian]
  20. Balderas-Cejudo, A., Patterson, I., & Leeson, G.W. (2019) Senior Foodies: A developing niche market in gastronomic tourism, International Journal of Gastronomy and Food Science, 16 (2019), Pp. 1-16.
  21. Bertan, S. (2020) Impact of Restaurants in the Development of Gastronomic Tourism. International Journal of Gastronomy and Food Science, 21 (2020), pp. 100-232.
  22. Chang, J. & Okumus, B. & Wang, C.H. & Chiu, C.Y. (2020) Food tourism: cooking holidayexperiences in East Asia. Emerald Publishing Limited, ISSN 1660-5373, Tourism Review, pp. 1-17.
  23. Chang, R.C.Y., & Mak, A.H.N. (2018) Understanding gastronomic image from tourists perspective: A repertory grid approach, Journal homepage: www.elsevier.com/locate/tourman. Tourism Management, 68(2018), pp. 89-100.
  24. Diaconescu, D.M., Moraru, R. and Stănciulescu, G. (2016) Considerations on Gastronomic Tourism as aComponent of Sustainable Local Development Amfiteatru Economic, 18(Special Issue No. 10), pp. 999-1014.
  25. Eduardo, A. S. & Frainer, D.M. (2020) Desevnolvimanto do Tourism no Municipio de Campo Grande MS: Uma Analise a Partir da Metodologia Matriz de Insumoproouto, Revista TURYDES Turismo y Desarrollo local sostenible, ISSN 1988-5261, pp. 1-14.
  26. Ellis, A. & Park, E. & Kim, S. & Yeoman, I. (2018) Progress in Tourism Management, What is food tourism? Journal Tourism Management 68 (2018), pp. 250–263.
  27. Fayyaz, Ebrahim. & Mirtaghian Roudsari, Seyyed Mohammad. (2016) Investigating the factors effective on attracting food tourists: case study of traditional restaurants in Ramsar city, Journal of Hotel and Hosting Studies, pp. 57 - 39. [In Persian]
  28. Garibaldi, R. & Pozzi, A. (2018) Creating Tourism Experiences Combining Food and Culture: an Analysis among Italian Producers, Journal Emerald Publishing Limited, ISSN 1660-5373, Tourism Review, pp.1-13.
  29. Gheorghe, G. & Tudorache, P. & Nistoreanu, P. (2014) GastronomicTourism, a New Terend for Contemporary Tourism? Cactus Tourism Journal Vol. 9, Issue 1/2014, Pages 12-21, ISSN 2247-3297.
  30. Goodarzi, M., Firoozi, M. A., Saeedi, O. (2021) Analysis of land use barriers to public transportation development in Ahvaz metropolis. Spatial Planning and Planning Quarterly, Volume 24, Number 2, pp. 1-42. [In Persian]
  31. Goodarzi, Majid. & Feroozi, Mohammad Ali. & saeidi, Omid. (2020) Investigating and Analyzing Land use Barriers to Public Transport Development in Ahvaz Metropolis, The Journal of Spatial Planning, MJSP, 2020; 24 (2):1-42, URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-36681-en.html. [In Persian]
  32. Hadromi, H. & Murdani, M. (2019) The Development Strategy of Fish Fumigation Industry as a Driving Force of Culinary Tourism Destination in Bandarhargo, Semarang- Indonesia, GeoJournal of Tourism and Geosites, 25(2), pp. 383-390.
  33. Haji Heydari, Fahimeh. (2016) Investigating and analyzing tourists' behavior in relation to traditional food, Supervisor: Dr. Mohammad Bashokouh Ajirlou & Dr. Hossein Rahim Kalor, Advisor: Dr. Ghasem Zarei, Mohaghegh Ardabili University, Faculty of Literature and Humanities, Department Educational Management and Economics. [In Persian]
  34. Hietaranta, S.M. (2018) Benchmarking Food Tourism Experiences, Strategies and Partnerships, Haaga Helia, University of Applied Sciences.
  35. Izadi, H. (2015) Food Tourism: Opportunity for Sustainable Development of Rural Areas in Iran. Journal of Rural Research, 6(1), 65-96. Doi: 10.22059/jrur.2015.54232. [In Persian]
  36. Jafari Mehrabadi, M. & Akbari, M. & Ataiee, F. & Razeqi, F. (2017) Interpretive Structural Modeling (ISM) of Factors Affecting Food Tourism Development (Case Study: Rasht City), Journal of Studies of Human Settlements Planning, Volume 12, Issue 3, Serial Number40December 2017, Pages 681-698. [In Persian]
  37. Jazayerian, Nakisa. (2011) Factors Affecting the Demand of Food and Beverages in Shiraz from the Perspective of European Tourists (A Case Study of European Tourists Visiting Shiraz), Supervisor: Dr. Hamid Sargham Boroujeni, Advisor: Dr. Mehdi Karroubi, University: Allameh Tabatabai, School: Management and Accounting. [In Persian]
  38. Keshavarzi, Parviz. & Akbari, Majid. (2013) Evaluating food tourism in urban development and case study areas: Bonab city, The First National Conference on Tourism, Geography, and Sustainable Environment of Hegmataneh Environmental Assessors, pp. 1-12. [In Persian]
  39. Kim, S. & Ellis, A. (2019) Noodle production and consumption: from agriculture to food tourism in Japan, Tourism Geographies: An International Journal of Tourism Space, Place and Environment, pp. 151-167.
  40. Koca, N. & Yildirim, R. (2018) Relationship between Geography-Tourism andTourism's Effects According to High School Students, Afyon Kocatepe University, and Afyonkarahisar, Turkey. Journal Review of International Geographical Education Online, ISSN: 2146-0353, pp. 27-52.
  41. Konakoglu, S.S.K., & Kurdoglu, B.C. (2019) Tourism and Tourist Types in Urban Tourism: https://www.researchgate.net/publication/330401188. Chapter 11, pp. 172-188.
  42. Lai, M.Y., Lattimore, C.K., & Wang, Y. (2018) a Perception gap Investigation into Food and Cuisine Image Attributes for Destination Branding From the Host Perspective: The Case of Australia, Journal Tourism Management, 69 (2018), pp. 579-595.
  43. Laras Sabrina, H. & Rahmi, A. (2019) Online Costumer Behanior in Food Tourism, Journal of Business Studies and Management Review (JBSMR), Vol.3 No.1. December 2019.
  44. Lee, k. H. (2015) Food Tourism Reviewed Using the Paradigm Funnel Approach, Journal of Culinary Science &Technology, 13, pp. 95-115.
  45. Mak, A. & Lumbers, M. & Eves, A. (2012) Globalisation and Food Consumption in Tourism, Annals of Tourism Research, Vol. 39, No. 1, pp. 171–196.
  46. Maleki, Bahareh. (2009) A model for explaining the tourism experience of Iranian food event, Supervisor: Hamid Zargham Boroujeni, Advisor: Dr. Jahanyar Bamdad Soufi & Dr. Gholamreza Kazemian, Allameh Tabatabaei University. [In Persian]
  47. Mirtaghian Roudsari, Seyyed Mohammad. & Gharibi, Najmeh. (2013) Food tourism and sustainable development of studied tourist destinations: case study of Hamadan province, The Second National Conference on Tourism and Nature Tourism in Iran, pp. 1- 11. [In Persian]
  48. Movahed, A. & GhAseMi, M. & Gholamalifard, N. (2020) an Analysis of The Culinary Tourism Experience Between Genders Groups in Iran. DOI: 10.2478/quageo-2020-0008. ISSN 0137-477X, eISSN 2081-6383. pp 100-108.
  49. Ngoc, A.V. (2013) Promotion of Food Tourism on Websites of Tourist Offices: Cross-content Analyses of Helsinki, Copenhagen, and Lyon, Bachelor's Thesis Degree Programme in Tourism, HAGGA-HELIA, Universityof Applied Science.
  50. Nikraftar, T. & KArimizade, E. & Hosseini, E. (2019) Identification of factors influencing tourists in local food consumption: Case study of Guilan province. Journal of Tourism and Development, 7(4), 119-133. Doi: 10.22034/jtd.2019.120397.1351[In Persian]
  51. Nouri, Hamid. (2009) Study of the effectiveness of food in attracting tourists: case study of five-star hotels in Mashhad, Supervisor: Hadi Karim, Advisor: Alireza Nouri, Shandiz Higher Education Institute, Tourism Management Department. [In Persian]
  52. Pezeshki, Ali. (2016) Food diplomacy: a golden opportunity for economic prosperity, Journal of Public Policy Studies Network, pp. 6 - 1. [In Persian]
  53. Pinto, H., & Moravčiková, D. (2016) Food Tourism: Potential of Local Production Systems of Food Induetry and Tourism in Chosen Regions of Slovakia, Universidade do Algarvfaculdade de Economia.
  54. Rah Peykar, Vahedeh. (2009) Developing food tourism and its role on women's empowerment: case study of Marivan city, Supervisor: Dr. Nazanin Tabrizi, Advisor: Dr. Rouzbeh Mirzaei, University of Mazandaran, Faculty of Humanities and Social Sciences. [In Persian]
  55. Raji, M. N. A., Karim, S. A., Arshad, M. M., & Ishak, F. A. C. (2018) Community Development through Food Tourism: Exploring the Utilization of Local Food as Community Development at Rural Destination in Malaysia. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 8(10), pp. 951-937.
  56. Richards, G. (2018) Designing Creative Places: The Role of Creative Tourism, Journal Annals of Tourism Research 85 (2020) 102922. PP 12-21.
  57. Samani Ghottbabadi, Sahar. & Samani Ghotbabadi, Sara. & Soltaninejad, Mahdieh. & Panahi Bazargah, Saleh. (2014) Investigating the potential of food tourism development in Iran, International Conference on Management, pp. 92- 102 [In Persian].
  58. Sarvar, Rahim. & Akbari, Majid. & Darvish, Behroz. (2017) Food Tourism Development Model in Iran Interpretive Structural Modeling Approach, Journal of   Geography,   summer 2017, Volume 15, Number 53; Page(s) 73 – 90. [In Persian]
  59. Shahabi, Mohammad. (2017) Indigenous food and tourism in Gilan province, Supervisor: Dr. Morad Rezaei Dizgah, Advisor: Dr. Hamidreza Rezaei Kelidbari, Koushiar Institute of Higher Education, Department of Business (Marketing). [In Persian]
  60. Singsomboon, T. (2014) Marketing Strategies for Thai Gasteronomictourism Promotion, a Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy (Integrated Tourism Management) Graduate School of Tourism Management National Institute of Development Administration(2014).
  61. Sofronov, B. (2018) the Development of the Travel and Tourism Industry in the World, Annals of Spiru Haret University, Economic Series, 18(4), pp. 123-137.
  62. Stowe, L., & Johnston, D. (2012) throw your napkin on the floor: Authenticity, culinary tourism, and pedagogy of the senses, Australian Journal of Adult Learning Volume 52, Number 3, November 2012, Pp. 460-483.
  63. Su, Y. (2015) Reflections on Local Specialties and Gastronomic Tourism, Chinese Studies, 04 (01): 15-19. DOI: 10.4236/chnstd.2015.41003
  64. Sukenti, K. (2014) Gastronomy Tourism in Several Neighbor Countries of Indonesia: a Brief Review, Journal of Indonesian Tourism and Development Studies, J.Ind. Tour, Dev. Std., Vol.2, No.2, April, 2014, pp. 55-63.
  65. Sutono, A. & Briandana, R. & Doktoralina, C.M. & Rekarti, E. & Dwityas, N.A. (2018) Exploration of Marine Tourism in North Sumatra: An Analysis of Promoting Tourism, Journal of Social Studies Education ResearchSosyal Bilgiler Egitimi Araştırmaları Dergisi, 2018: 9(4), pp. 185-197.
  66. Tabrizi, Nazanin. (2016) Evaluating Function Of Culinary Tourism in Sarvelat Village Based On Stakeholders’ Perspective (Local Community, Experts and Tourists), Geography, 14(49), 277-294. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=510119. [In Persian]
  67. Wijaya, S. (2019) Indonesian Food Culture Mapping: a Starter Contribution to Promote Indonesian Culinary Tourism, Journal of Ethnic Foods, (2019) 6:9. PP. 1-10.
  68. Wilkinson, P.F. (2015) Foodies and Food Tourism, Annals of Leisure Research, DOI: 10.1080/11745398.2015.1072729.
  69. Wong, I.A., Liu, D., Li, N., Wu, S., Lu, L., & Law, R. (2019) Food Stagramming in the Travel Encounter, Journal homepage: www.elsevier.com/locate/tourman, Tourism Management 71(2019), pp. 99-115.
  70. Yousaf, S. & Xiucheng, F. (2018) Halal culinary and tourism marketing strategies on government websites: A preliminary analysis, Journal homepage: www.elsevier.com/locate/tourman,Tourism Management 68 (2018), pp. 423-443.
  71. Yurtseven, H.R., & Karakas, N. (2013) Creating a Sustainable Gastronomic Destination: The Case of Cittaslow GokceadaTurkey, American International Journal of Contemporary Research, Vol. 3 No. 3, March 2013, pp. 91-100.