ارزیابی نقش عوامل جامعه‌شناختی بازار بر گردشگری پایدار با تأکید بر جذب توریسم تجاری در شهر گناوه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 گروه جامعه‌شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

2 گروه جامعه شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

10.22059/jut.2024.380897.1228

چکیده

گردشگری پایدار یک مفهوم جدید، ولی بسیار مهم در صنعت گردشگری است. کشورها با رعایت چند نکته ساده می‌توانند سود خود از این صنعت را چند برابر کنند. هدف مقاله حاضر بررسی عوامل جامعه‌شناختی بازار بر گردشگری پایدار با تأکید بر جذب توریسم تجاری در شهر گناوه می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر گناوه به تعداد 43965 نفر می‌باشد. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 381 نفر بوده که به‌صورت در دسترس انتخاب شدند. روش تحقیق به لحاظ ماهیت توصیفی-همبستگی است و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد و برای سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه‌های محقق ساخته استفاده شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با کمک نرم‌افزار SPSS و آزمون فرضیه‌ها با روش معادلات ساختاری در نرم‌افزار SmartPLS انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد از جمله عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری در شهر گناوه با توجه به اقتضائات روز شامل بازار تجاری و فروشگاه‌ها، زیرساخت‌های گردشگری، توان اقتصادی، توان طبیعی، تسهیلات گردشگری، توان جمعیتی- اجتماعی اشاره کرد و همچنین مشخص شد که هرکدام از مؤلفه‌های فوق به ترتیب بازار تجاری و فروشگاه‌ها حدود 38.5 درصد، زیرساخت‌های گردشگری حدود 19.6 درصد، توان اقتصادی حدود 36.8 درصد، توان طبیعی حدود 39.5 درصد، تسهیلات گردشگری حدود 42.9 درصد و درنهایت مؤلفه توان جمعیتی - اجتماعی حدود 21 درصد تغییرات مربوط به توسعه گردشگری پایدار را تبیین می‌کنند. درنهایت اینکه شهر گناوه از منظر مقوله‌های تأثیرگذار بر توسعه گردشگری پایدار ازجمله زیرساخت‌های گردشگری، توان اقتصادی، توان طبیعی، توان جمعیتی- اجتماعی و تسهیلات گردشگری از وضعیت مناسبی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


  1. اشرف‌زاده، محمدرضا؛ مددی، حسین؛ خادمی، نسترن و بنیادی، صدیقه. (1389). ارزیابی آثار محیط‌زیستی پروژه‌های گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: شهر جهانگردی بین‌المللی خلیج‌فارس). پژوهش‌های محیط‌زیست، 1 (1)، 92-83 doi: 20.1001.1.20089597.1389.1.1.8.7
  2. بافقی‌زاده، محمد؛ سلیمانی مقدم، پرویز و طاهری‌فر، راضیه. (1395). سطح‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهر اهواز. مجله جغرافیایی فضای گردشگری، 5 (20)، 58-37 .
  3. حبیبی، آرش؛ ایزدیار، صدیقه و سرافرازی، اعظم. (1403). تصمیم‌گیری چند معیاره فازی. رشت: انتشارات کتیبه گیل.
  4. حبیبی، کیومرث؛ سعیدی.، مهدی و سیاری، شادیه. (1403). ارزیابی تأثیر توسعه زیرساخت‌های گردشگری بر ماندگاری گردشگران نوروزی در شهر سنندج. مجله گردشگری شهری، 11(3) 1-18.  doi: 10.22059/jut.2024.379414.1225
  5. حیدری چیانه، رحیم. (1403). مبانی برنامه‌ریزی صنعت گردشگری. تهران: انتشارات سمت.
  6. رسول‌زاده اقدم، صمد؛ میرمحمدتبار، سیداحمد؛ عدلی‌پور، صمد و زینی‌وند، یوسف. (1395). فرصت‌ها و محدودیت‌های صنعت گردشگری در ایران. مطالعات جامعه‌شناسی، 9(30)، 80-63.
  7. رهنمایی، محمدتقی. (1403). جغرافیای اوقات فراغت و جهانگردی. انتشارات دانشگاه تهران.
  8. ساعی کیا، علیرضا. (1393). عوامل و موانع توسعه گردشگری در ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
  9. عابدی سماکوش، محبوبه؛ فرزان، فرزام؛ دوستی، مرتضی و هنرور، افشار. (1397). شناسایی عوامل جذب‌کننده و بازدارنده در توسعه گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: گردشگران ورزشی فعال سفر کننده به مناطق ساحلی دریای خزر). فصلنامه علمی آموزش علوم دریایی، 5(2)، 96-108.  . dor: 20.1001.1.25383655.1397.5.2.7.2
  10. عباسی، مریم. (1394). بررسی عوامل و موانع اثرگذار بر توسعه بازاریابی گردشگری ورزشی استان تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد تربیت‌بدنی و علوم ورزشی گرایش مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
  11. وزین، نرگس. (1403). بررسی ارزش‌های ادراک‌شده و رفتار خرید گردشگران فرهنگی نسبت به سوغاتی صنایع‌دستی: مطالعه موردی: شهر اصفهان. مجله گردشگری شهری، 11(2)، 19-34.  doi: 10.22059/jut.2024.372505.1188
  12. Abbasi, M., (2015). Investigating the factors and obstacles affecting the development of sports tourism marketing in Tehran province. Master's thesis in physical education and sports sciences, majoring in sports management, Faculty of Physical Education and Sports Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran. [in persian]
  13. Abedi Samakosh, M., Farzam, F., Dosti, M., & Afshar. e. (2018). Identifying attractive and inhibiting factors in the development of coastal tourism (case study: active sports tourists traveling to the coastal areas of the Caspian Sea). Marine Science Education, 5(2), 96-108.‌ doi: 20.1001.1.25383655.1397.5.2.7.2 [in persian]
  14. Alejziak, B. W. (2023). Tourism in the face of 21st century challenges. Institute of Tourism Academy of Physical Education. Krakow, Poland.
  15. Amir, A., Abd Ghapar, A., Jamal, S., Najiah, K, (2015), Sustainable tourism development: A study on community resilience for rural tourism in Malaysia. Social and Behavioral Sciences 168: 116 – 122. doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.10.217
  16. Anderson, E., Bakir, A., Wickens, E, (2015), Rural Tourism Development in Connemara, Ireland. Tourism Planning & Development, 12, 73-86. doi.org/10.1080/21568316.2014.965844
  17. Ashrafzadeh, M., Madade, H., Khademi, N., & Bonyadi, S. (2011). Environmental Impact Assessment (EIA) of the Persian Gulf International Tourism City. Environmental Researches, 1(1), 83-92 doi: 20.1001.1.20089597.1389.1.1.8.7. [in persian]
  18. Bafghizadeh, M., Soleimani Moghadam, P., & Taheri Far, R. (2016). Ranking the Factors Affecting Tourism Development in Ahwaz. Journal of Tourism Space, 5(20), 37-58. [in persian]
  19. Habibi, A., Izdiyar, S., & Serafrazi, A. (2024). Fuzzy multi-criteria decision making. Gil's Inscription Publications: Rasht. [in persian]
  20. Habibi, K., Saidi, M., & sayari, S. (2024). Evaluating the Impact of the Development of Tourism Infrastructure on the Retention of Nourooz Tourists in Sanandaj. Journal of Urban Tourism, 11(3), 1-18. doi: 10.22059/jut.2024.379414.1225 [in persian]
  21. Heydari Chianeh, R. (2024). The basics of tourism industry planning. Tehran: Samit Publications. [in persian]
  22. Kumar, V, (2018), emerging trends in sociology of tourism. Sociology International Journal, 2(3), 225-237.
  23. Nugraheni, A. I. P., Priyambodo, T. K., Sutikno, B., & Kusworo, H. A. (202). The social dimensions’ aspects of sustainable tourism development analysis: A systematic literature review. Digit. Press Soc. Sci. Humanit, 4(00001).
  24. Rahnamaei, M.T. (2024). Geography of Leisure and Tourism. Tehran University Publications. [in persian]
  25. Rasoulzadeh Aghdam, S., Mirmohammadtabar, S. A., Adlipour, S., & Zeynivand, Y. (2016).Opportunities and Limitations of Tourism Industry in Iran. Sociological studies, 30(9), 63-80. [in persian]
  26. SaeeKia, A. (2014). Factors and obstacles of tourism development in Iran. Master thesis, Allameh Tabatabai University. [in persian]
  27. Vazin, N. (2024). An Investigation of Cultural Tourists' Perceived values and Purchasing Behavior towards Handicraft Souvenirs: The Case Study of Isfahan City. Journal of Urban Tourism, 11(2), 19-34. doi: 10.22059/jut.2024.372505.1188 [in persian]
  28. Zhuang, X., Yao, Y., & Li, L. (2019), Sociocultural Impacts of Tourism on Residents of World Cultural Heritage Sites in China. Sustainability, 11(3), 840. doi.org/10.3390/su11030840