مدل شکل‌گیری رفتار گردشگران خانوادگی: رهیافت فرا ترکیب

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 گروه مدیریت جهانگردی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 گروه مدیریت جهانگردی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 گروه صنایع‌دستی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

10.22059/jut.2025.389030.1260

چکیده

فراگیر شدن گردشگری خانوادگی و مصرف روزافزون آن توسط خانواده‌ها، و همچنین نیازهای متنوعی که توسط گردشگران خانوادگی مطرح می‌شود، اهمیت تولید و گسترش دانش‌بنیادی از نحوه رفتار خانواده‌ها در گردشگری را برجسته می‌سازد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدلی برای شناخت و درک فضا و چرخه شکل‌گیری رفتار گردشگران خانوادگی در فرآیند برنامه‌ریزی و انجام سفر است. ماهیت روش پژوهش، کیفی و مبتنی بر رهیافت فراترکیب بر اساس الگوی هفت‌گامی سندلوسکی و باروسو می‌باشد. تحلیل داده‌ها از طریق کدگذاری سه مرحله‌ای و دو کدگذار انجام شد. بر اساس مراحل فراترکیب، از 23 مقاله منتخب، 251 مفهوم، 40 زیر مؤلفه، 16 مؤلفه، شش محور اصلی و دو بستر، استخراج، کدگذاری و مدل‌سازی شدند. بستر بیرونی، با عنوان «فضای شکل‌گیری رفتار گردشگران خانوادگی» برای ابعاد "سبک زندگی خانوادگی" (با مؤلفه‌های: شهروندی خانوادگی و ساختار خانوادگی)، "فرآیند برنامه‌ریزی گردشگری" (با مؤلفه‌های: نقش‌آفرینی در خانه، حس مسیر، تجربه مقصد و دستاوردها و یادآوری) و "عناصر گردشگری" (با مؤلفه‌های: حمل‌ونقل، تغذیه، اقامت، فعالیت‌ها) و از طرفی، بستر درونی با عنوان «چرخه شکل‌گیری رفتار گردشگران خانوادگی» برای ابعاد "شکل‌دهنده‌ها" (با مؤلفه‌های: انگیزش و تعیین گرها)، "تجارب" (با مؤلفه‌های: اقدامات و نقش‌ها) و "نتایج" (با مؤلفه‌های: مزایا و بازخورد) در نظر گرفته شدند. به‌عنوان مهم‌ترین نتیجه پژوهش حاضر، در راستای نامتعارف زدایی و باز اجتماعی سازی مبانی نظری رفتار گردشگر برای رفتار گردشگران خانوادگی، با یک دیدگاه خانوادگی و قرار دادن خانواده در مرکز پژوهش‌های رفتار گردشگر، مدل رفتار گردشگران خانوادگی با عنوان فضا و چرخه شکل‌گیری رفتار گردشگران خانوادگی ارائه گردید. این مدل، به‌عنوان یک ابزار مهم در صنعت گردشگری، به‌منظور درک بهتر تنوع فرهنگی و اجتماعی، نیازها، ترجیحات و رفتار خانواده‌ها و پوشش نسبی شکاف علمی خواهد بود.  

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Abdul-Aziz, Y., Hussin, S. R., Nezakati, H., Raja Yusof, R. N., & Hashim, H. (2018). The effect of socio-demographic variables and travel characteristics on motivation of Muslim family tourists in Malaysia. Journal of Islamic Marketing, 9(2), 222-239. https://doi.org/10.1108/JIMA-03-2016-0016
  2. Bernardes, J. (1997). Family studies: An introduction. Psychology Press.
  3. Bernardes, J. and Keddie, D. (1994). Family Citizenship and Family Associationism. Unpublished paper presented to the Conference, Family Associations in Europe, Milan.
  4. Bertella, G. (2015). Celebrating the family abroad: the wedding tourism experience. Annals of Leisure Research, 18(3), 397-413. https://doi.org/10.1080/11745398.2015.1064774
  5. Carr, N. (2011). Children’s and families’ holiday experience. London: Taylor & Francis.
  6. Chen, H., Jiao, Y., Li, X., & Zhang, K. (2022). Family tourism: Interpersonal interaction, existential authenticity and quality of tourist experience. Journal of Vacation Marketing, 28(1), 82-94. https://doi.org/10.1177/13567667211022407
  7. Commuri, S., & Gentry, J. (2000). Opportunities for family research in marketing. Academy of Marketing Science Review, No. 8, 1–35. Retrieved from [https://digitalcommons.unl.edu/marketingfacpub/10/]. (Access Date: 10 June. 2022).
  8. Cox, C., Burgess, S., Sellitto, C., & Buultjens, J. (2009). The role of user-generated content in tourists' travel planning behavior. Journal of Hospitality Marketing & Management, 18(8), 743-764. https://doi.org/10.1080/19368620903235753
  9. Crompton, J. L. (1981). Dimensions of the Social Group Role in Pleasure Vacations. Annals of Tourism Research, 8(4), 550-567. https://doi.org/10.1016/0160-7383(81)90041-4
  10. Epp, A. M., & Price. L. L. (2008). Family Identity: A Framework of Identity Interplay in Consumption Practices. Journal of Consumer Research, 35(1), 50-70. https://doi.org/10.1086/529535
  11. Gram, M. (2005). Family holidays. A qualitative analysis of family holiday experiences. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 5(1), 2-22. https://doi.org/10.1080/15022250510014255
  12. Habibah, A., Hamzah, J., Er, A. C., Buang, A., & Selvadurai, S. (2015). Appraisal of family-friendly tourism in Malaysia. Tourismos, 10(1), 37-62. ‌ https://doi.org/10.26215/tourismos.v10i1.426
  13. Haldrup, M., & Larsen, J. (2003). The family gaze. Tourist studies, 3(1), 23-46. https://doi.org/10.1177/1468797603040529
  14. Hofstede, Geert. (2011). Dimensionalizing Cultures: The Hofstede Model in Context. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1), 1-26. https://doi.org/10.9707/2307-0919.1014
  15. Holsti, O. R. (1969). Content analysis for the social sciences and humanities. Reading, MA: Addison-Wesley.
  16. Hu, A., Li, H., & Pang, J. (2023). A Tale of Two Identities: The Value, Attitude, and Behavior of Adult Children towards Family Tourism Experiences. Sustainability, 15(19), 1-23. https://doi.org/10.3390/su151914364
  17. Johnson, B. (1997). Examining the Validity Structure of Qualitative Research. Education, 118(2), 282-292. Retrieved from [https://www.researchgate.net/profile/R_Johnson3/publication/246126534_Examining_the_Validity_Structure_of_Qualitative_Research/links/54c2af380cf219bbe4e93a59.pdf]. (Access Date: 10 June. 2).
  18. Kelly, C. (2022). Beyond ‘a trip to the seaside’: Exploring emotions and family tourism experiences. Tourism geographies, 24(2-3), 284-305. https://doi.org/10.1080/14616688.2020.1795711
  19. Kennedy-Eden, H., & Gretzel, U. (2016). Modern vacations - modern families: new meanings and structures of family vacations. Annals of Leisure Research, 19(4), 461-478. https://doi.org/10.1080/11745398.2016.1178152
  20. Khamsing, N., Chindaprasert, K., Pitakaso, R., Sirirak, W., & Theeraviriya, C. (2021). Modified ALNS algorithm for a processing application of family tourist route planning: A case study of Buriram in Thailand. Computation, 9(2), 1-30. https://doi.org/10.3390/computation9020023
  21. Kim, H., Baek, J., & Choe, Y. (2021). Family life cycle and preferences for a mega-sporting event package: The case of the 2018 PyeongChang Winter Olympic Games. Tourism Economics, 27(3), 548-568. https://doi.org/10.1177/1354816620907780
  22. Kim, S. S., Choi, S., Agrusa, J., Wang, K. C., & Kim, Y. (2010). The role of family decision makers in festival tourism. International Journal of Hospitality Management, 29(2), 308-318. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2009.10.004
  23. Kozak, M., & Duman, T. (2012). Family Members and Vacation Satisfaction: Proposal of a Conceptual Framework. International Journal of Tourism Research, 14(2), 192-204. https://doi.org/10.1002/jtr.847
  24. Larsen, J. (2008). De‐exoticizing Tourist Travel: Everyday Life and Sociality on the Move. Leisure Studies, 27(1), 21-34. https://doi.org/10.1080/02614360701198030
  25. Larsen, J., Urry, J. & Axhausen, K. (2007). Networks and tourism: mobile social life. Annals of Tourism Research, 34(1), 244-262. https://doi.org/10.1016/j.annals.2006.08.002
  26. Lehto, X. Y., Choi, S., Lin, Y. C., & MacDermid, S. M. (2009). Vacation and family functioning. Annals of Tourism Research, 36(3), 459-479. https://doi.org/10.1016/j.annals.2009.04.003
  27. Lehto, X. Y., Lin, Y. C., Chen, Y., & Choi, S. (2012). Family vacation activities and family cohesion. Journal of Travel & Tourism Marketing, 29(8), 835-850. http://dx.doi.org/10.1080/10548408.2012.730950
  28. Li, M., Lehto, X., & Li, H. (2020). 40 Years of Family Tourism Research: Bibliometric Analysis and Remaining Issues. Journal of China Tourism Research, 16(1), 1-22. https://doi.org/10.1080/19388160.2020.1733337
  29. Maxwell, J. (1992). Understanding and validity in qualitative research. In A. M. Huberman & M. B. Miles (eds.), The Qualitative Researcher's Companion (pp. 279-300). USA: SAGE Publications, Inc. https://doi.org/10.4135/9781412986274.n2
  30. Michie, D. A. (1986). Family travel behaviour and its implications for tourism management: An international study. Tourism Management, 7(1), 8-20. https://doi.org/10.1016/0261-5177(86)90053-1
  31. Miyakawa, E., Pearce, P. L., & Oguchi, T. (2022). Savoring tourism: Exploring basic processes. Annals of Tourism Research, 97(C), 103498. https://doi.org/10.1016/j.annals.2022.103498
  32. Nichols, C. M., & Snepenger, D. J. (1988). Family decision making and tourism behavior and attitudes. Journal of Travel Research, 26(4), 2-6. https://doi.org/10.1177/004728758802600401
  33. Obrador, P. (2012). The place of the family in tourism research: domesticity and thick sociality by the pool. Annals of Tourism Research, 39(1), 401-420. https://doi.org/10.1016/j.annals.2011.07.006
  34. Panasiuk, A., & Wszendybył-Skulska, E. (2021). Social aspects of tourism policy in the European Union, The example of Poland and Slovakia. Economies, 9(1), 1-24. https://doi.org/10.3390/economies9010016
  35. Qiao G., Cao, Y., Chen, Q., & Jia, Q. (2022). Understanding Family Tourism: A Perspective of Bibliometric Review. Frontiers in Psychology. Vol. 13, 1-11. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.937312
  36. Sandelowski, M., Barroso, J. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. Springer: New York.
  37. Schänzel, H. A. & Smith, K. A. (2011). The absence of fatherhood: achieving true gender scholarship in family tourism research. Annals of Leisure Research, 14(2-3), 129-140. https://doi.org/10.1080/11745398.2011.615712
  38. Schänzel, H. A. & Yeoman, I. (2015). Trends in family tourism. Journal of Tourism Futures, 1(2), 141-147. https://doi.org/10.1108/JTF-12-2014-0006
  39. Schänzel, H. A. (2010). Whole-family research: towards a methodology in tourism for encompassing generation, gender, and group dynamic perspectives. Tourism Analysis, 15(5), 555-569. https://doi.org/10.3727/108354210X12889831783314
  40. Schänzel, H. A., & Yeoman, I. (2014). The future of family tourism. Tourism Recreation Research, 39(3), 343-360. https://doi.org/10.1080/02508281.2014.11087005
  41. Schänzel, H. A., Smith, K. A., & Weaver, A. (2005). Family holidays: a research review and application to New Zealand. Annals of Leisure Research, 8(2-3), 105-123. https://doi.org/10.1080/11745398.2005.10600965
  42. Schänzel, H. A., Yeoman, I., & Backer, E. (Eds.). (2012). Family tourism: Multidisciplinary perspectives. Bristol: Channel view publications.
  43. Shaw, S. M. (2008). Family leisure and changing ideologies of parenthood. Sociology Compass, 2(2), 688-703. https://doi.org/10.1111/j.1751-9020.2007.00076.x
  44. Smith, V. & Hughes, H. (1999). Disadvantaged families and the meaning of the holiday. International Journal of Tourism Research, 1(2), 123-133. https://doi.org/10.1002/(SICI)1522-1970(199903/04)1:2<123::AID-JTR146>3.0.CO;2-R
  45. Urry, J. (1990). The tourist gaze: Leisure and travel in contemporary societies. London: Sage.
  46. Wang, Y., & Li, M. (2021). Family Identity Bundles and Holiday Decision Making. Journal of Travel Research, 60(3), 486-502. https://doi.org/10.1177/0047287520930091
  47. Wu, M. Y., & Wall, G. (2016). Chinese Research on Family Tourism: Review and Research Implications. Journal of China Tourism Research, 12(3-4), 274-290. https://doi.org/10.1080/19388160.2016.1276873
  48. Yarnal, C. & Kerstetter, D. (2005). Casting off: an exploration of cruise ship space, group tour behavior, and social interaction. Journal of Travel Research, 43(4), 368-379. https://doi.org/10.1177/0047287505274650
  49. Yeoman, I. S., Schänzel, H. A., & Zentveld, E. (2022). Family tourism: A New Zealand COVID-19 perspective. Journal of Tourism Futures, 8(2), 240-244. https://doi.org/10.1108/JTF-12-2021-0274
  50. Zhong, S., & Peng, H. (2021). Children's tourist world: Two scenarios. Tourism Management Perspectives, Vol. 38, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2021.100824
نشریه گردشگری شهری
دوره 12، شماره 1
فروردین 1404
صفحه 1-20

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار