تحلیل اثر هم‌آفرینی ارزش بر توسعه پایدار گردشگری شهری نقش میانجی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، مطالعه موردی: اردبیل

نوع مقاله : مقاله مستخرج از طرح پژوهشی

نویسندگان

گروه مدیریت بازرگانی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22059/jut.2025.393487.1286

چکیده

برای برنامه‌ریزی و اثربخشی جاذبه‌های گردشگری در توسعه نقاط شهری، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر در این زمینه یک ضرورت است. هدف این پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر در اثربخشی جاذبه گردشگری اشکفت سلمان در توسعه شهر ایذه است. این جاذبه به‌عنوان مهم‌ترین منبع برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری در مجاورت شهر ایذه شناخته می‌شود. پژوهش از نوع کیفی- کمی است. جامعه آماری را نخبگان حوزه شهری و گردشگری تشکیل داده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه و پرسش‌نامه است. تعداد 16 نفر از طریق اشباع نظری و 86 نفر از طریق روش گلوله برفی به‌عنوان حجم نمونه مصاحبه‌شونده و پرسشگری تعیین شد. نتایج نشان داد جاذبه گردشگری اشکفت سلمان می‌تواند در توسعه شهر ایذه و بخش گردشگری اثربخش باشد. از جمله مقولات علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر و راهبردی مؤثر در اثربخشی جاذبه گردشگری در توسعه شهری ایذه به ترتیب می‌توان به زیرساخت‌های ضعیف گردشگری شهر، مدیریت فیزیکی و تبلیغاتی گردشگری، جهت‌گیری سیاست‌های کلان‌شهری و طراحی برنامه و الگوی بومی از توسعه جاذبه اشکفت سلمان اشاره نمود. پیامد این عوامل، تحقق توسعه شهری و گردشگری در فرآیند اثربخشی جاذبه گردشگری اشکفت‌سلمان برای شهر ایذه است. بررسی نتایج کمی بیانگر آن است که مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار به ترتیب ایجاد خدمات اقامتی و تفریحی از نوع هتل و بوم‌گردی با میانگین 802/4؛ کمبود سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در توسعه گردشگری جاذبه با میانگین 767/4 و توسعه و معرفی سایر جاذبه‌های گردشگری شهر با میانگین 709/4 محسوب می‌شوند. در مجموع تحلیل نتایج نشان می‌دهد عوامل شناسایی‌شده در اثربخشی جاذبه اشکفت سلمان برای توسعه شهر ایذه مهم هستند.  

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اربابی سبزواری، آزاده. (1399). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری شهری (مطالعه موردی منطقه یک شهر تهران). جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 10(4)، 135-119. dor: 20.1001.1.22286462.1399.10.4.8.5
  2. بیگی، حمیده. (1403). استفاده از واقعیت افزوده برای بهبود تجربه گردشگری طبیعت‌محور نابینایان (با تمرکز بر استان گیلان). گردشگری فرهنگ، 5(18)، 25-14. doi: 10.22034/toc.2024.476147.1166
  3. ترابی، فرنگیس و نادعلی‌پور، زهرا. (1401). شناسایی چالش‌ها و فرصت‌های توسعه گردشگری پایدار شهری در منطقه 4 تهران. مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 13(49)، 130-103.
  4. جواشی جدید، سلمان؛ طاهری‌کیا، فریز؛ جلالی، سیدمهدی و تبریزیان، بیتا. (1399). ارائه الگوی هم‌آفرینی ارزش با مشتری در صنعت گردشگری. مدیریت نوآوری در سازمان‌های دفاعی، 3(1)، 146-119. doi: 10.22034/qjimdo.2020.210870.1242
  5. دلیلی صالح، ملیحه؛ سلامی، مریم؛ سهیلی، فرامرز و ضیائی، ثریا. (1401). نگرش کتابداران دانشگاهی به فناوری واقعیت افزوده. تصویر سلامت، 13(1)، 32-18. doi: 10.34172/doh.2022.02
  6. رزمی، زهرا و گلستانی، مریم. (1402). تأثیر هم‌آفرینی ارزش با نقش واسطه‌ای قصد بازدید دوباره گردشگران بر گردشگری خلاق. مطالعه موردی: استان هرمزگان. مجله گردشگری شهری، 10(2)، 128-115. doi: 10.22059/jut.2023.354761.1112
  7. سیف‌اللهی، ناصر. (1403). تحلیل اثر آمیخته بازاریابی سبز و نگرش برند سبز بر گردشگری شهری با نقش میانجی سرمایه فکری سبز مطالعه موردی: گردشگران شهر اردبیل. مجله گردشگری شهری، 11(3)، 53-37. doi: 10.22059/jut.2024.373021.1191
  8. سیف‌اللهی، ناصر و دهقانی قهنویه، عادله. (1400). تأثیر رسانه اجتماعی بر نیات رفتاری و هم‌آفرینی ارزش برند در شرایط کرونایی مطالعه موردی: گردشگران شهر اصفهان. گردشگری شهری، 8(4)، 12-1. doi: 10.22059/jut.2021.325173.910
  9. شاهوردی، راضیه؛ وحیدی اصل، مجتبی؛ مرادخواه، سیروس و علیخانی، پرستو. (1402). شناسایی ابعاد تأثیرگذاری فناوری واقعیت افزوده در گردشگری و موزه با تأکید بر رویکرد «گردشگر به‌مثابه یادگیرنده». گردشگری و توسعه، 12(3)، 42-23. doi: 10.22034/jtd.2022.345153.2623
  10. عربشاهی کریزی، احمد و تقدیسی، مهرنوش. (1397). گردشگری شهری و توسعه پایدار شهری: تحلیل و بررسی جایگاه، نقش و پیامدهای توسعه گردشگری شهری. جغرافیا و روابط انسانی، 1(2)، 416-397. dor: 20.1001.1.26453851.1397.1.2.26.9
  11. قربان‌زاده، داوود؛ طالقانی، محمد و راه حق، آتنا. (1400). بررسی تأثیر تجربیات واقعیت مجازی در هواخواهی تجربی گردشگران در بازدید از پارک واقعیت مجازی اکسون. گردشگری و توسعه، 10(3)، 200-181. doi: 10.22034/jtd.2020.219002.1964
  12. هادیان‌فر، نیلوفر و درزیان عزیزی، عبدالهادی. (1400). تکنولوژی واقعیت مجازی در بازاریابی مقاصد گردشگری. مدیریت بازرگانی، 13(3)، 743-721. doi: 10.22059/jibm.2021.322788.4110
  13. Aall, C. & Kones, K. (2019). The discourse on sustainable urban tourism: The need for discussing more than overtourism. Sustainability, 11(15), 1-12. doi: 10.3390/su11154228
  14. Al-Arab, N. K. I. & Abbawi, R. F. N. (2024). The impact of technology in urban landscape on urban tourism. International Conference on Civil, Architectural, and Environmental Engineering, Guangzhou, China, November 17-19, 2023. doi: 10.1063/5.0212630
  15. Arabshahi, A. & Taghdisi, M. (2018). Urban tourism and sustainable urban development: The study of the position, role and consequences of urban tourism developmen. Geography and Human Relationships, 1(2), 397-416. dor: 20.1001.1.26453851.1397.1.2.26.9 [In Persian]
  16. Arbabi sabzevari, A. (2020). Investigating the effective factors on the development of urban tourism industry (Case study of Tehran university area). Geography (Regional Planning), 10(40), 119-135. doi: 20.1001.1.22286462.1399.10.4.8.5 [In Persian]
  17. Beck, J., Rainoldi, M. & Egger, R. (2019). Virtual reality in tourism: a state-of-the-art review. Tourism Review, 74(3), 586-612. doi: 10.1108/TR-03-2017-0049
  18. Beigi, H. (2024). Using Augmented Reality to Enhance the Nature-Based Tourism Experience for the Blind (Gilan Province in Focus). Tourism of Culture, 5(18), 14-25. doi: 10.22034/toc.2024.476147.1166 [In Persian]
  19. Cabiddu, F., Lui, T. W., Piccoli, G. (2013). Managing value co-creation in the tourism industry. Annals of Tourism Research, 42, 86-107. doi: 10.1016/j.annals.2013.01.001
  20. Caliskan, G. & Sevim, B. (2021). Augmented reality technologies from the tourist perspective: A systematic review. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(3), 1501-1521. doi: 10.21325/jotags.2021.851
  21. Casmat, M., Pribadi, B. A. & Muralitharan, A. (2023). Breakthrough in distance learning with augmented reality and virtual reality approach post-COVID 19 in Indonesia and Singapore. International Conference on Innovation in Open and Distance Learning, University of Terbuka, Indonesia, 2023. https://conference.ut.ac.id/index.php/innodel-proceedings/article/view/2171
  22. Cavagnaro, E., Michopoulou, E., & Pappas, N. (2021). Revisiting value co-creation and co-destruction in tourism. Tourism Planning & Development, 18(2), 121–124. doi: 10.1080/21568316.2021.1879924
  23. Chirico, A. & Gaggioli, A. (2021). Editorial: Toward a science of complex experiences. Frontiers in Psychology, 12(1), 1-5. doi: 10.3389/fpsyg.2021.775149
  24. Dalili Saleh, M., Salami, M., Soheili, F. & Ziaei, S. (2022). University librarians' attitudes towards augmented reality technology. Health Image, 13(1), 32-18. doi: 10.34172/doh.2022.02 [In Persian]
  25. Escandon-Barbosa, D., Salas-Paramo, J. & Caicedo, L. F. (2024). Exploring the dynamic of virtual value co-creation in tourism: an analysis of social factors, mindful approach and technological stress over time. Current Psychology, 43(35), 28105-28120. doi: 0.1007/s12144-024-06355-0
  26. Fan, X. & Luo, Y. (2020). Value co-creation: A literature review. Scientific Research Publishing, 8(2), 89-98. doi: 10.4236/jss.2020.82008
  27. Ghorbanzadeh, D., Taleghani, M. & Rahehagh, A. (2021). The impact of virtual reality experiences on the experiential advocacy of tourists visiting Axon virtual reality park. Journal of Tourism and Development, 10(3), 181-200. doi: 10.22034/jtd.2020.219002.1964 [In Persian]
  28. Guo, J., Xu, J. & Pan, Y. (2024). How do location-based AR games enhance value co-creation experiences at cultural heritage sites? A process perspective analysis. Applied Sciences, 14(15), 1-22. doi: 10.3390/app14156812
  29. Hadianfar, N. & Darzian Azizi, A. (2021). Virtual reality technology in tourism destination marketing. Journal of Business Management, 13(3), 721-743. doi: 10.22059/jibm.2021.322788.4110 [In Persian]
  30. Hoang, L. C., & Nguyen, D. H. (2025). Bridging the nexus between sustainable destination gestalt and tourists’ value co-creation with the site: An analysis in a collectivism-oriented nation. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 39(1), 1-20. doi: 10.1108/JHTI-11-2024-1223
  31. Huertas, A., & Iglesia, J. G. (2022). Augmented reality limitations in the tourism sector. Anuario Electrónico de Estudios en Comunicación Social "Disertaciones", 16(1), 1–18. doi: 10.12804/revistas.urosario.edu.co/disertaciones/a.11991
  32. Inagaki, T. (2019). A study evolution of the definition of tourism – A discussion over the formation of tourist enclaves. Studies in Tourism, 21(1), 50-66. https://rikkyo.repo.nii.ac.jp/record/17776/files/AA11362100_21_06.pdf
  33. Javashi Jadid, S., Taherikia, F., Jalali, S. M. & Tabrizian, B. (2020). Introducing a model of value co-creation with customers in the tourism industry. Innovation Management in Defensive Organizations, 3(1), 119-146. doi: 10.22034/qjimdo.2020.210870.1242 [In Persian]
  34. Jampade, S., & Jayaprakash, A. (2023). Strategic e-value co-creation through virtual reality in the travel and tourism industry of India. Journal of Tourismology, 9(2), 113–123. doi: 10.26650/jot.2023.9.2.1328025
  35. Jung, T. & Dieck, M. C. T. (2017). Augmented reality, virtual reality and 3D printing for co-creation of value for visitor experience at cultural heritage places. Journal of Management and Development, 10(2), 140-151. doi: 10.1108/JPMD-07-2016-0045
  36. Kante, M., Chepken, R., Oboko, R. (2018). Partial least square structural equation use in information system: An updated guideline of practice in exploratory settings. Kabarak Journal of Research & Innovation, 6(1), 49-67. doi: 10.58216/kjri.v6i1.125
  37. Kieanwatana, K. & Vongvit, R. (2024). Virtual reality in tourism: The impact of virtual experiences and destination image on the travel intention. Results in Engineering, 24(1), 1-12. doi: 10.1016/j.rineng.2024.103650
  38. Nadeem, W., Alimamy, S., Ashraf, A. R. & Wang, K. U. (2025). Understanding consumers’ value co-creation and value co-destruction with augmented reality service marketing. Journal of Services Marketing, 39(3), 218-247. doi: 10.1108/JSM-07-2024-0332
  39. Namahoot, K. S., Punpairoj, W., Wattana, C., & Rattanawiboonsom, V. (2023). Augmented reality technology adoption in tourism using structural equation model. International Journal of Professional Business Review, 8(8), e03302. doi: 10.26668/businessreview/2023.v8i8.3302
  40. Nguyen, H. S. (2024). The impact of value co-creation behavior on customer loyalty in the service domain. Heliyon,10(1), 1-11. doi: 10.1016/j.heliyon.2024.e30278
  41. Oncioiu, I. & Priescu, I. (2022). The use of virtual reality in tourism destinations as a tool to develop tourist behavior perspective. Sustainability, 14(7), 1-15. doi: 10.3390/su14074191
  42. Ouerghemmi, C., Ertz, M., Bouslama, N., & Tandon, U. (2023). The impact of virtual reality (VR) tour experience on tourists' intention to visit. Information, 14(10), 1-27. doi: 10.3390/info14100546
  43. Ozkul. E. & Kumlu, S. T., (2019). Augmented reality application in tourism. International Journal of Contemporary Tourism Research, 2, 107-122. doi: 10.30625/ijctr.625192
  44. Pham, H. L., Pham, H. T. & Nguyen, T. T. (2022). Value co-creation in branding: A systematic review from a tourism perspective. European Journal of Tourism Research, 32(3203), 1-18. doi: 10.54055/ejtr.v32i.2597
  45. Razmi, Z. & Golestani, M. (2023). The effect of value co-creation with the mediating role of tourists' revisit intention on creative tourism the case study of Hormozgan province. Journal of Urban tourism, 10(2), 115-128. doi: 10.22059/jut.2023.354761.1112 [In Persian]
  46. Ribeiro, T. L. S., Costa, B. K., Ferreira, M. P. & Freire, O. B. L. (2023). Value co-creation in tourism and hospitality: A systematic literature review. European Management Journal, 41(6), 985-999. doi: 10.1016/j.emj.2022.12.001
  47. Royo-Vela, M., Leszczynski, G. & Velasquez-Serrano, M. (2022). Sustainable value co-production and co-creation in virtual reality: An exploratory research on business-to-business interactions. Sustainability, 14(13), 1-16. doi: 10.3390/su14137754
  48. Sahin, N. & Ozcan, M. F. (2019). Effects of augmented reality in teaching old Turkish language mementoes on student achievement and motivation. Contemporary Educational Technology, 10(2), 198-213. doi: 10.30935/cet.554501
  49. Salim, A., Indra, I., Nugraha, U., Abulghani, T. & Anwar, S. (2024). Augmented reality and virtual reality applications: enhancing user experience across industries. Global International Journal of Innovative Research, 2(4), 840- 849. doi: 10.59613/global.v2i4.126
  50. Scorgie, D., Feng, Z., Paes, D., Parisi, F., Yiu, T. W. & Lovreglio, R. (2024). Virtual reality for safety training: A systematic literature review and meta-analysis. Safety Sciences, 171(1), 1-13. doi: 10.1016/j.ssci.2023.106372
  51. Seifollahi, N. (2024). Analysis of the effect of green marketing mix and green Brand attitude on urban tourism with the mediating role of green intellectual capital: The study case of Ardabil city tourists. Journal of Urban Tourism, 11(3), 37-53. doi: 10.22059/jut.2024.373021.1191 [In Persian]
  52. Seifollahi, N. & Dehghani Ghahnavieh, A. (2022). The effect of social media on behavioural intentions and co-creation of brand value in COVID-19 era, case study: Isfahan tourists. Journal of Urban Tourism, 8(4), 1-12. doi: 10.22059/jut.2021.325173.910 [In Persian]
  53. Shahverdi, R., Vahidi Asl, M., Moradkhah, S. & Alikhani, P. (2023). Identify the dimensions of the impact of augmented reality technology in tourism and museums: Emphasizing the "tourist as learner" approach. Journal of Tourism and Development, 12(3), 23-42. doi: 10.22034/jtd.2022.345153.2623 [In Persian]
  54. Sirkis, G., Regalado-Pezua, O., Carvache-Franco, O., Carvache-Franco, W. (2022). The determining factors of attractiveness in urban tourism: A study in Mexico city, Buenos Aires, Bogota and Lima. Sustainability, 14(11), 1-18. doi: 10.3390/su14116900
  55. Solakis, K., Katsoni, V., Mahmoud, A. B. & Grigoriou, N. (2024). Factors affecting value co-creation through artificial intelligence in tourism: a general literature review. Journal of Tourism Futures, 10(1), 116-130. doi: 10.1108/JTF-06-2021-0157
  56. Solakis, K., Pena-Vinces, J. & Lopez-Bonilla, J. M. (2022). Value co-creation and perceived value: A customer perspective in the hospitality context. European Research on Management and Business Economics, 28(1), 1-10. doi: 10.1016/j.iedeen.2021.100175
  57. Suhan, Samartha, V., Kodikal, R. (2018). Measurement the effect size of coefficient of determination and predictive relevance of exogenous latent variables endogenous latent variable through PLS-SEM. International Journal of Pure and Applied Mathematics, 119(18), 39-48.
  58. Torabi, F., & Nadalipour, Z. (2022). Identifying the challenges and opportunities of sustainable urban tourism development in Tehran's District 4. Iranian Islamic City Studies, 13(49), 103-130. [In Persian]
  59. Yin, S. (2016). Sustainable city tourism in developing countries: Malaysia experience. Malaysia Sustainable Cities Program, 1(1), 1-25.
  60. Zhang, Y. & Prebensen, N. K. (2025). Value co-creation in tourism live shopping. Journal of Business Research, 186(1), 1-14. doi: 10.1016/j.jbusres.2024.114964
  61. Zheng, T. & Feng, X. S. (2024). The application and innovation of virtual reality technology in network media. SNH Web of Conference, 183, 1-4. doi: 10.1051/shsconf/202418302019
نشریه گردشگری شهری
دوره 12، شماره 2
مرداد 1404
صفحه 59-79

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار