ارزیابی و رتبه‌بندی موانع توسعه گردشگری در شهرستان مینودشت

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشجوی کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم، دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز

چکیده

در دهه‌های اخیر، اهمیت گردشگری، هم به لحاظ تعداد گردشگران و هم از لحاظ درآمد ارزی، به‌طور بی‌سابقه‌ای رو به افزایش بوده است؛ از‌این‌رو، دولتمردان و برنامه‌ریزان در تلاش‌اند با مهیاسازی شرایط و برطرف‌کردن موانع پیش رو، فرصت بهره‌مندی از ابعاد مثبت این صنعت را فراهم کنند. بر این اساس، تحقیق حاضر با روشی توصیفی‌ـ تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (مشاهده و پرسشنامه) به ارزیابی و رتبه‌بندی موانع توسعة گردشگری در شهرستان مینودشت پرداخته است. جامعۀ آماری مطالعه‌شده گردشگرانی‌اند که طی سال 1392 از شهرستان مینودشت بازدید کرده‌اند و نمونۀآماری مطالعه‌شده 300 نفر از این گردشگران است که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد توسعة گردشگری در شهرستان مینودشت با موانع متعددی مواجه است. این موانع با استفاده از تحلیل پرسشنامه‌ها به کمک نرم‌افزار SPSS ارزیابی و سپس با مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره تاپسیس رتبه‌بندی شده‌اند؛ نتایج رتبه‌بندی گویای آن است که در بین موانع موجود، موانع مدیریتی بیشترین نقش را دارد و پس از آن به ترتیب موانع اقتصادی،‌ زیرساختی، اجتماعی، و محیطی در رتبه‌های بعد قرار دارند.

کلیدواژه‌ها


اردستانی، محسن (1388). «توسعۀ روستایی در ایران با توجه به زمینه‌های گردشگری»، دانشگاه تهران، دانشکدۀ جغرافیا، رسالۀ دکتری.
تقوایی، مسعود؛ وارثی، حمیدرضا؛ صفرآباد، اعظم (1391). «عوامل مؤثر بر توسعة گردشگری شهر کرمانشاه»، فصلنامۀ جغرافیا، س10، ش33.
دیبایی، طالب (1371). شناخت جهانگردی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
سعیدی، علی‌اصغر (1391). «موانع اساسی سیاستگذاری گردشگری از نظر گردشگران»، مجلۀ برنامه‌ریزی و توسعة گردشگری، س اول، ش 2.
سلطانی، ناصر؛ سلامی، هادی (1392). «نگرش گردشگران به شاخص‌ها و راهکارهای توسعة گردشگری در مناطق مرزی آذربایجان غربی با تأکید بر رویکرد تحلیل سلسله‌مراتبی فازی‌ـ دلفی»، فصلنامۀ جغرافیا و توسعه، دورۀ 11 ، ش پیاپی 33.
شکور، علی؛ باسط قریشی، محمد؛ لشکری، مریم؛ جعفری، مهتاب (1390). «ارزیابی و سنجش چگونگی پایداری گردشگری در بهشت گمشدۀ بوان ممسنی با استفاده از مدل رد پای اکولوژیک»، فصلنامۀ علمی پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، س3، ش3.
صمدی، علی؛ مصلح شیرازی، علی‌نقی؛ روحی، آناهیتا (1391). «طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم برای افق ایران 1404»، فصلنامۀ مدلسازی اقتصادی، س6، ش اول، پیاپی 17.
طالب، مهدی؛ بخشی‌زاد، حسن؛ میرزایی، حسین (1387). «مبانی نظری مشارکت اجتماع روستایی در برنامه‌ریزی گردشگری روستایی در ایران»، فصلنامۀ روستا و توسعه، س11، ش4.
فلچر، جان؛ ون هیل، استفان (1380). اصول و مبانی جهانگردی، ترجمۀ اکبر غمخوار، تهران: فرآماد،.
قرخلو، مهدی (1386). جغرافیای جهانگردی و برنامه‌ریزی اوقات فراغت، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
کاظمی، علی؛ صنایعی، علی؛ رنجبریان، بهرام؛ آذربایجانی، کریم (1389). «شناسایی مزیت‌های رقابتی در صنعت گردشگری به منظور جذب گردشگران خارجی مورد مطالعه استان اصفهان»، فصلنامۀ مطالعاتو پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، س2، ش5.
کروبی، مهدی (1382). «فرهنگ و گردشگری»، فصلنامۀ مطالعات جهانگردی، دانشگاه علامه طباطبایی، ش2.
محرابی، جواد؛ خلیلی شورینی؛ سیاوش؛ خلفی، احمد (1391). «بررسی موانع توسعۀ صنعت گردشگری در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامۀ مدیریت، توسعه و تحول، ش90.
ناظری، فیروز؛  شادفر، صمد (1390). اکوتوریسم (از دیدگاه ژئومورفولوژی)، تهران: انتخاب.
Akis, sevgin , Peristiantis ,Nicos, Warner, Gonathan 1996 "Resident s attitudes to tourism development , the case of Cyprus , tourism manegment, Vol 3.
Friedel M. and Chewings V. 2008. Refining regional - development strategies - using a systems approach. Central Australian Tourism Futures Stage 2. working paper 29. Desert knowledge crc.
Gillespie Economics and BDA Group., 2008, Economic Activity of Australia’s World Heritage Areas, Pp. 5 - 10. Report to the Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. Denistone, New South Wales, Australia.http://www.environment.gov.au/heritage/publications/report/index.html.
Hatipoglu, Burçin , Maria D. Alvarez, , Bengi Ertuna,2014, Barriers to stakeholder involvement in the planning of sustainable tourism: the case of the Thrace region in Turkey, Journal of Cleaner Production, Available online 28 November 2014
Inskeep, E. (1994). National and regional tourism planning: methodologies and case studies. London: Routledge.
Marta Najda-Janoszkaand Sebastian Kopera, 2014, Exploring Barriers to Innovation in Tourism Industry – The Case of Southern Region of Poland , The 2-dn International Scientific conference „Contemporary Issues in Business, Management and Education 2013, Procedia - Social and Behavioral Sciences Volume 110, 24 January 2014, Pages 190–201
Mcintosh, W., Robert, Charles R. Golden, 1995, Tourism Principles, Practices, Philosophies,United States of American, John Wiley & Sons, Inc.
Rosentraub M. S., and Joo M. 2009. Tourism and economic development: Which investments produce gains for regions? Tourism Management, Vol. 30, No. 2.
Taleghani, Gh, Ghafari, A, Asgharpor, S.E, and Bekiai, M, 2014, An Investigation of the barriers relate to tourism industry development in Iran, The 3rd International Geography Symposium-GEOMED2013.
Tribe , J. (1997), corporate strategy for Tourism , Thomson.
WTO, http://www.world-tourism.org/facts/menus.html, 1966b