بررسی میزان مشارکت شهروندان در طرح‌های گردشگری (مطالعۀ موردی منطقۀ 22 شهر تهران)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 عضو هیئت‌علمی پژوهشکدة گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

2 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی گردشگری دانشگاه تهران

چکیده

توسعة گردشگری را صرفاً نمی‌توان با مؤلفه‌های مستقیم اقتصادی و مادی تضمین کرد و برای پیشرفت، شرکت جامعة محلی از جمله نیروهای فکری و یدی گروه‌های مختلف نیز نیاز است. مقالۀ حاضر قصد دارد به بررسی مشارکت مردم محلی در فعالیت‌های گردشگری منطقۀ 22 شهر تهران بپردازد. روش بررسی، تلفیقی از روش کتابخانه‌ای و میدانی است؛ جامعۀ آماری با استفاده از فرمول کوکران به‌ترتیب 170 نفر بازدیدکننده و 150 نفر مردم بومی‌اند که به صورت نمونه‌گیری هدفمند و نیز روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شده‌اند. میانگین جذابیت گردشگری منطقه متوسط است و مردم محلی در فعالیت‌های مربوط به گردشگری هیچ نقشی ندارند. این در حالی است که آنان علاوه بر نگرش مثبت به گردشگری، برای مشارکت با شهرداری منطقه علاقه دارند. برای پایدار‌شدن گردشگری منطقه و ارتقای سطح جاذبه‌ها، استفاده از مشارکت شهروندان یکی از بهترین گزینه‌هاست، اما هنوز کارهای جدی در این زمینه صورت نگرفته است.

کلیدواژه‌ها


اجل، دیوید ال (1388). مدیریت گردشگری پایدار: میراثی برای آینده، ‌ترجمۀ علیرضا موسایی و حمیدرضا جعفری، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
ازکیا، مصطفی؛ غفاری، غلامرضا (1380). «بررسی رابطۀ بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در نواحی روستایی شهر کاشان»، نامۀ علوم اجتماعی، ش 17، ص3ـ31.
اطلاعات آماری ادارۀ حمل‌و‌نقل و ‌ترافیک منطقة 22 در سال 1390.
اطلاعات آماری ادارۀ سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های منطقة 22 در سال 1390[j1] .
ایان، توماس (1385). «ارزیابی پیامدهای زیست‌محیطی در استرالیا»،‌ ترجمۀ منوچهر طبیبیان، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
تقوایی، بابا‌نسب و موسوی (1388). «سنجش عوامل مؤثر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری، مطالعۀ موردی منطقۀ 4 شهرداری تبریز»، مطالعات پژوهش شهر و منطقه‌ای، س اول ش2.
حیدری چیانه، رحیم (1387). مبانی برنامه‌ریزی صنعت توریسم، تهران: سمت.
زاهدی، محمد‌جواد؛ شیانی، ملیحه؛ علی‌پور، پروین (1388). «اعتماد و مشارکت: بررسی رابطۀ بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، ش2، ص 109ـ135.
سازمان جهانی گردشگری (1379). برنامه‌ریزی توریسم در سطح ملی و منطقه‌ای، ‌ترجمۀ بهرام رنجبریان و محمد زاهدی، اصفهان: جهاد دانشگاهی.
شعبانی‌فرد، پوراحمد؛ حسینی؛ رشیدی. «بررسی سنجش ظرفیت پذیرش گردشگری شهری در منطقۀ 12 تهران»، نشریۀ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ج11، ش 14.[j2] 
ضرغام بروجنی، حمید (1389). برنامه‌ریزی توسعۀ جهانگردی، تهران: مهکامه.
ضیایی،کروبی؛ تاجری‌نسب (1390)، «اولویت‌بندی عوامل بازدارندۀ مشارکت شهروندان در گردشگری کوتاه‌مدت حومه»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
طالب، مهدی؛ بخشی‌زاده، حسن؛ میرزایی، حسین (1387). «مبانی نظری مشارکت اجتماع روستایی در برنامه‌ریزی گردشگری روستایی در ایران»، فصلنامۀ روستا و توسعه، س۱۱، ش۴، ص25ـ52.
غفاری، غلامرضا؛ امیدی، رضا (1388). کیفیت زندگی: شاخص توسعۀ اجتماعی، تهران: شیرازه.
کوشش‌تبار، محسن (1387). «صنعت گردشگری ابزاری برای توسعة پایدار در مدیریت شهر»، مؤسسۀ فرهنگی، اطلاع‌رسانی، و مطبوعاتی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
میسون، پیتر (1390). «گردشگری: اثرات، برنامه‌ریزی، و مدیریت»،‌ ترجمۀ روزبه میرزایی، تهران:‌ ترمه.
هال، کالین مایکل؛ جنکینز، جان ام (1378). سیاستگذاری جهانگردی، ‌ترجمۀ سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
Arnestein, S.R. (1969). "A Ladder of citizen participation". AIP Journal, pp 216-224.
Butcher, J. (2007). "Ecotourism, NGOs and Development: A critical analysis". London, Routledge.
Callahan, K. (2007). "Citizen Participation: Models and Methods". International Journal of Public Administration, 30: 11, pp 1179-1196.
Carter, R. W and Baxter, G. S and Hockings, M. (2001). "Resource Management in Tourism Research: A New Direction?". Journal of Sustainable Tourism, 9:4, pp 265-280.
Hall. D and Richards. G. (2000). "Tourism and Sustainable Community Development". London, Routledge.
Honarjo, M (2014). The Impact of Tourism Development on the Urban Dimensions, Journal of Applied Environmental and Biological Sciences,4, pp 2-4.
Hong, J (2014). Study on Urban Tourism Development Based on Experience Economy in Shanghai, International Journal of Business and Social Science, Vol. 5 No. 4, pp 60-62.
Inskeep, E (1991) Tourism planning. An Integrated and sustainable Development approach. Van Nostrand reinhold, New York.
IUCN (2004). "Managing Marine Protected Areas: A Toolkit for the Western Indian Ocean". IUCN Eastern African Regional Programme, Nairobi, Kenya.
Jennings, G and Nickerson, N. (2006). "Quality Tourism Experiences". London, Butterworth-Heinemann.
Keogh, B. (1990). "Public participation in community tourism planning", Annals of Tourism Research, Vol. 17, pp. 449-465.
Lagarense,B& Walansendow,A (2015). Exploring Residents' Perceptions and Participation on Tourism and Waterfront Development: The Case of Manado Waterfront Development in Indonesia, Asia Pacific Journal of Tourism Research, Volume 20, Issue 2, pp 14-16.
Lovitu, M&Radulescu, C&Dociu, M (2013). Tourism Planning in Urban Areas – Trends, Best Practices and Priorities in Bucharest. Journal of Knowledge Management, Economics and Information Technology.5, pp 1-3.
Moscardo, G. (2008). "Building Community Capacity for Tourism Development". Wallingford, Cabi Publications.
Sharpley, R and Telfer, D (2002). "Tourism and Development". Clevedon, Channel View Publications.
Simmons, D. (1994). "Community participation in tourism", Tourism Management 15 (2), 98-108.
Tosun, C. (2000). "Limits to community participation in the tourism development process in developing countries", Tourism Management 21, pp 613- 633.
Travel Leisure (2013). World's Most-Visited Tourist Attractions. Available at: http://www.travelandleisure.com/articles/worlds-most-visited-tourist-attractions
Williams, W and Ponsford, I.(2009). "Confronting tourism’s environmental paradox: Transitioning for sustainable tourism". Sciencedirect, pp 396-404.
 [j1]سال پس از نام منبع بیاید
 [j2]سال نشر؟؟