مطالعه تطبیقی عوامل ساختاری، کارکردی و نهادی اِلمان‌های گردشگری شهری و عوامل موثر بر توسعه آن‌ها (مطالعه موردی: برج‌های آزادی و ایفل)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه گیلان

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

صنعت گردشگری در جوامع شهری براساس اختصاص فضاهای خاص برای گذران اوقات فراغت و نیازهای مختلف، نقش بسیار مهمّی در ساختارهای فضایی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به خود اختصاص داده است. یکی از این فضاهای خاص، نمادها و اِلمان‌ها هستند که در طول سالیان متمادی در قالب بناها، یادمان‌ها و معابر عمومی به‌وجود آمده‌اند. برج ایفل و برج آزادی از جمله این اِلمان‌ها هستند. پژوهش حاضر که از نظر ماهیت توصیفی ـ تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است با هدف مقایسه برج آزادی و برج ایفل از لحاظ ساختاری، کارکردی و نهادی انجام شده است. ابتدا داده‌های مربوط به ابعاد ساختاری- کارکردی و نهادی برج آزادی و ایفل از طریق آمار سازمانی و سپس داده‌های مربوط به عوامل موثر بر توسعه گردشگری برج آزادی از طریق پرسش‌نامه‌ محقق‌سا‌خته بین 30 نفر از خبرگان اجرایی و دانشگاهی توزیع و اطلاعات بدست آمد. اطلاعات گردآوری-شده با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی، روش رادار و هم‌چنین مقایسه تطبیقی آمار کمّی گردشگری برج‌های آزادی و ایفل تحلیل شد. نتایج بیانگر این است تعداد گردشگران برج آزادی رقمی بسیار پایین و هزینه‌های نگهداری آن در طول سال بیش از درآمدزایی آن است. وضعیت ساختاری- نهادی و کارکردی برج آزادی در مقایسه با برج ایفل در زمینه گردشگری مطلوب نبوده و براساس نتایج حاصل از روش رادار عدم پویایی نهادی، عامل اصلی عدم مطلوبیت الگوی پیشرفت گردشگری برج آزادی می‌باشد. تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری برج آزادی نیز نشان داد عامل نهادی مهمترین عامل اثرگذار بر تحقق توسعه پایدار گردشگری برج آزادی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    1. آیباغی اصفهانی، حمید، 1390، بررسی نماد شهری تهران (برج آزادی) از منظر هویت شهری، سومین کنفرانس ملی عمران شهری، سنندج.
    2. بهرامیان، سعید و محمد عبداللهی، 1392، نقشالمان‌هایشهریدرتوسعةگردشگریشهری، مجموعه‌‌مقالات همایش ملی عناصر زیباسازی شهری، شهرداری شیراز.
    3. جلیلیان، مهدی، 1391، بررسی تطبیقی جایگاه آثار معماری شاخص دهۀ 40 تهران، به‌مثابۀ نمادهای ماندگار شهری، همایش ملی صد سال معماری و شهرسازی معاصر ایران، تهران.
    4. چاک، وای، گی 1382، جهانگردی در چشم‌انداز جامع، ترجمه علی پارسیان و محمد اعرابی، چاپ دوم، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی، تهران.
    5. حاجی‌‌نژاد، علی، پورطاهری، مهدی و علی احمدی، 1388، تأثیرات گردشگری تجاری بر توسعۀ کالبدی- فضایی مناطق شهری، مطالعۀ موردی: شهر بانه، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 70، صص 24- 46.
    6. حبیب‌پور، کرم و رضا صفری شالی، 1391، راهنمای جامع کاربرد SPSSدر تحقیقات پیمایشی، انتشارات لویه، تهران.
    7. حسنی اصفهانی، محسن، 1388، گردشگری نمادهای شهری، ماهنامة ایرانا، شمارة 28، صص 39- 51.
    8. خانلری، امیر، باقری، فاطمه و ناصر عبدی، 1393، بررسی رضایتمندی بازدیدکنندگان از عناصر آمیختۀ بازاریابی گردشگری برج میلاد، فصلنامۀ پژوهش‌های جغرافیای انسانی دانشگاه گرمسار، سال ششم، شمارۀ 24، صص 41- 59.
    9. سرور، هادی، کاشانی اصل، احمد و میثم اسلامی، 1393، بررسی تأثیر نمادها و نشانه‌های شهری در توسعۀ گردشگری(مطالعۀ موردی: شهر تبریز)، برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، سال 3، شمارۀ 11، صص 118- 140.
    10. شربتیان، محمود، 1390، تأملیبرگردشگریشهریدرایرانوارائةراهکارهاییدرجهتتوسعةپایداراینصنعتشهری، ویژه‌نامة علمی- ترویجی انسان و فرهنگ (شهر و فرهنگ)، سال اول، شمارة دوم، صص 1- 18.
    11. علی‌اکبری، احسان 1391، جغرافیای گردشگری ایران، سمت، تهران.
    12. فرجی‌‌راد، علی و ژاله نصیری، 1389، جغرافیای گردشگری تهران و نقش شهرسازی و معماری در توسعة آن، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره 3، صص 19- 33.
    13. قلی‌پور سوته، رحمت، 1383، سنجش شاخص‌های حکومت‌داری خوب (مؤلفه‌های اداری) در ایران، پایان‌نامۀ دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.

     14. Ayser, A., 2004, The Architecture of Paris: An Architectural Guide, Stuttgart Y: Pauto Press,London

    15. Emekli, G. and Baykal, F., 2011, Opportunities of Utilizing Natural and cultural Resources of Bornova (Izmir) Through Tourism, Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 19, PP. 181-189.

    16. Epler Wood, M., 2002, Ecotourism: Principles, Practices and Policies for Sustainability, PP. 28-31, 15537 Erkner, Germany.

    17. Gemmiti, R., 2012, Urban Competiveness, Culture and Tourism, Critical Aspect in Rome Planning Experience, Università Degli Studi di Roma “La Sapienza”, Via del Castro Laurenziano 9, 00161 Roma.

    18. Honey, M., 2008, Ecotourism and Sustainable Development, Who Owns Paradise, 2nd Edition, Island Press, Washington Dc.

    19. Jafari, J., 2000, Encyclopedia of Tourism, 1st Edition, Routledge.

    20. Law, C. M., 1992, Urban Tourism and Its Contribution to Economic Regeneration, Urban Studies, Vol. 29, No. 3-4, PP. 599-618.

    21. Neskow, V. 2006, The Little Black Book of Paris: The Essential Guide to the City of Lights, Peter Pauper Press, White Plains.Paris, 2010, Paris, It’s Available at: http://paris.f

    22. Plaza, B., 2000, Evaluating the Influence of a Large Cultural Artifact in the Attraction of Tourism (The Guggenheim Museum Bilbao Case), Urban Affairs Review, Vol. 36, No. 2, PP. 17- 41.

    23. Press and Inforalion Office, 2005, Embassy of France, Meet the Creator of the Eiffel Tower, Paris.

    24. Strange, C. and Michael, K., 2002, Shades of Dark Tourism Alcatraz & Robben Island, Annals of Tourism Research, Vol. 30, No. 2, PP. 386-405.

    25. Tribe, D., 1997, On the Goals of Development, Cross Currents, Vol. 18.

    26. Yuill, M., 2003, A Thesis Dark Tourism: Understanding Visitor Motivation at Sites of Death & Diasaster, A&M University, Texas

    http://Azaditower.com

    http://eiffeltower.com