تحلیلی بر اثرات مؤلفه تجارب به‌یادماندنی در پایداری و رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری شهری مطالعه موردی: شهر اردبیل

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار جغرافیا و برنامه ‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 استاد جغرافیا و برنامه ‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

امروزه صنعت گردشگری نه‌تنها برای بسیاری از کشورها به‌منزله یکی از منابع مهم اقتصادی تبدیل‌شده است؛ بلکه به خاطر سازوکار منحصربه‌فرد اقتصادی خود از آن به‌عنوان صادرات نامرئی نیز یاد می‌شود. در میان جاذبه‌های گردشگری خاطرات و مقاصد به‌یادماندنی گردشگری سهم بسیار مهمی در توسعه گردشگری دارند. این پژوهش باهدف بررسی نقش تجارب به‌یادماندنی در پایداری و رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری شهری تدوین‌شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. به‌منظور جمع‌آوری داده و اطلاعات موردنیاز از روش کتابخانه‌ای و میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده‌شده است. جامعه آماری پژوهش را گردشگران ورودی به شهر اردبیل تشکیل می‌دهند، به علت نبود آمار دقیق تعداد گردشگران ورودی به‌منظور تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود استفاده شد و حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید. در راستای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای spss و Lisrel استفاده شد. نتایج نشان داد که تجربه به‌یادماندنی گردشگران بر پایداری و رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج نشان داد که پایداری مقاصد گردشگری بر روی رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها


1)      برومند، بابک؛ کاظمی، علی؛ رنجبریان، بهرام (1397) توسعه مدل بومی سنجش رقابت‌پذیری گردشگری مقاصد گردشگری ایران، فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین، تابستان 1397، دوره 8، شماره 2، صص.54-23.
2)      حیدری چیانه، رحیم و احمدیان، مهدی (1398) تحلیل روابط ساختاری تصویر مقصد، وفاداری و رضایت گردشگران در کلان‌شهر تبریز، فصلنامه گردشگری شهری، زمستان 1398، دوره 6، شماره 4، صص.174-157.
3)      حیدری چیانه، رحیم؛ طبع ازگمی، سیده خدیجه؛ سلطانی، ناصر؛ اکبری معتمدی مهر (1391) تحلیلی بر سیاست‌گذاری گردشگری در ایران، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، تابستان 1391، سال 2، شماره 5، صص 10-23.
4)      ضرغام بروجنی، حمید؛ بهمنش، پریسا. (1392) شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد تجربه گردشگری به‌یادماندنی از دیدگاه گردشگران فرهنگی بازدیدکننده از ایران، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، دوره 2، شماره 4، صص. 88-67.
5)      عزت پناه، بختیار (1399) تبیین نیروهای پیشران مؤثر بر آینده توسعه صنعت گردشگری در شهرهای مرزی مطالعه موردی: شهر بانه، فصلنامه گردشگری شهری، بهار 1399، دوره 7، شماره 1، صص.87-69.
6)      نادعلی پور، زهرا (1395) ارائه مدل رقابت‌پذیری پایدار مقصد گردشگری، موردمطالعه شهر اصفهان، رساله دکتری، مدیریت گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ تهران.
7)      نصراللهی، زهرا . ده آبادی، فریده (1394) تحلیل اهمیت عملکرد گردشگری پایدار با استناد به عوامل زیست‌محیطی- اجتماعی، اقتصادی، فصلنامه گردشگری شهری، بهار 1394، دوره 2، شماره 1، صص.59-45.
8)      نظری، محسن؛ قادری، زاهد؛ فروزنده، سیده (1394) بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر اجرای موفق رویدادهای فرهنگی از دیدگاه گردشگران، فصلنامه مدیریت دولتی، زمستان 1394، دوره 7، شماره 4، صص.720-699.
9)     Adango, C. A. & Taale, F. & Adam, I. (2018) Tourists values and empathic attitude toward sustainable development in tourism, Ecological Economics,Vol.23, No.150, pp.251-263.
10)  AKKUŞ, G. (2016) Effect of Memorable Tourism Experiences to Destination Competitiveness: Winter Tourist – Oriented Research, American International Journal of Social Science, Vol.5, No.4. pp.231-245.
11)  Angelkova, T. & Koteski, C. & Jakovlev, Z. & Mitrevska, E. (2012) Sustainability and competitiveness of Tourism, social and Behavorial Sciences, Vol.40, No.4. pp.221-227
12)  Bramwell, B. & Higham, J. & Lane, B. & Miller, G. (2017) Twenty-five years of sustainable tourism and the Journal of Sustainable Tourism: looking back and moving forward, Journal of Sustainable Tourism, Vol.25, No.1, pp.1–9.
13)  Chandralal, L. & Valenzuela, F. (2013) Exploring memhorable tourism experiences: Antecedents and behavioural outcomes, Journal of Economics, Business and Management, Vol.23, No.1, pp.177–181.
14)  Chen, H. & Rahman, I. (2018) Cultural tourism: An analysis of engagement, cultural contact, memorable tourism experience and destination loyalty, Tourism Management Perspectives, Vol.20, No.26, pp.153-163
15)  Chen, J. S. (2015) Tourism stakeholders attitudes toward sustainable development: A case in the Arctic, Journal of Retailing and Consumer Services, Vol.33, No.22, pp.225–230.
16)  Cucculelli, M. & Goffi, G. (2015) Does sustainability enhance tourism destination competitiveness? Journal of Cleaner Production, Journal of Cleaner Production, Vol.12, No.18, pp. -13.
17)  Das, M. & Chatterjee, B. (2015) Ecotourism: a panacea or a predicament?, Tourism Management Perspectives, Vol.33, No.14, pp.3–16
18)  Dwyer, L. & Kim, C. (2003) Destination competitiveness: determinants and indicators, Current issues in tourism, Vol.6, No.6, pp.369-414.
19)  Estevão, C. & Costa, C. & Fernandes, C. (2019) Competitiveness in the tourism sector: A bibliometric analysis, Journal of Spatial and Organizational Dynamics, Vol.7, No.1, pp.4-21.
20)  Gómez-Vega, M. & Picazo-Tadeo, A. J. (2019) Ranking world tourist destinations with a composite indicator of competitiveness: To weigh or not to weigh?, Tourism Management, Vol.117, No.72, pp.281-291.
21)  Hanna, P. & Font, X. & Scarles, C. & Weeden, C. & Harrison, C. (2018) Tourist destination marketing: From sustainability myopia to memorable experiences, Journal of Destination Marketing & Management, Vol.17, No.9, pp.36-43.
22)  Hashemkhani Zolfani, S. & Sedaghat, M. & Maknoon, R. & Zavadskas, E. K. (2015) Sustainable tourism: a comprehensive literature review on frameworks and applications, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, Vol.28, No.1, pp.1-30
23)  Hosany, S. & Martin, D. (2012) Self-image congruence in consumer behavior, Journal of Business Research, Vol.65, No.5, pp.685–691.
24)  Hunter, C. (1997) Sustainable Tourism as an Adaptive Paradigm, Annals of Tourism Research, Vol.24, No.5, pp.850–867.
25)  Kim, J. H. (2014) The antecedents of memorable tourism experiences: Thedevelopment of a scale to measure the destination attributes associated with memorable experiences, Tourism management, Vol.67, No.44, pp.34-45.
26)  Lee, T. H. (2013) Influence analysis of community resident support for sustainable tourism development, Tourism Management, Vol.37, No.34, pp.37-46.
27)  Mazanec, J. A. & Wöber, K. & Zins, A. H. (2007) Tourism destination competitiveness: from definition to explanation?, Journal of Travel Research, Vol.46, No.5, pp.86-95
28)  Moeller, T. & Dolnicar, S. & Leisch, F. (2011) The sustainability-profitability trade-off in tourism: Can it be overcome?, Journal of Sustainable Tourism, Vol.45, No.19, pp.155–169.
29)  Neuhofer, B. & Buhalis, D. & Ladkin, A. (2012) Conceptualising technology enhanced destination experiences, Journal of Destination Marketing & Management, Vol.7, No.3, pp .36–46.
30)  Pearce, P. L. (2005) Tourist behaviour: Themes and conceptual schemes, Channel View Publications.
31)  Petriconi, L. M. (2016) Sustainability and travel experience (Bachelor's thesis, University of  Twente.
32)  Prayag, G. & Hosany, S. & Odeh, K. (2013) The role of tourists' emotional experiences and satisfaction in understanding behavioral intentions. Journal of Destination Marketing & Management, Vol.2, No.1, pp.118-127.
33)  Pulido-Fernández, J.I. & Andrades-Caldito, L. & Sánchez-Rivero, M. (2015) Is sustainable tourism an obstacle to the economic performance of the tourism industry? Evidence from an international empirical study, Journal of Sustainable Tourism, Vol.23,No.1, pp.47–64.
34)  Sánchez-Fernández, R. & Iniesta-Bonillo, M. Á. & Cervera-Taulet, A. (2019) Exploring the concept of perceived sustainability at tourist destinations: a market segmentation approach, Journal of Travel & Tourism Marketing, Vol, 36, No.2, pp.176-190.
35)  Sher, K.L. & Bagul, A.H.B.P. & Din, S.A.M. (2015) The influence of community attachment and community involvement towards resident’s support on sustainable tourism development by mediating perceived benefits and perceived costs, American-Eurasian Journal Agric. Environ. Sci, Vol.57, No.15, pp.133–138.
36)  Sthapit, E. & Coudounaris, D. N. (2018) Memorable tourism experiences: Antecedents and outcomes, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, Vol 18, No.1, pp.72-94.
37)  UNESCO: Creative Cities Network. (2014) “Towards Sustainable Strategies for Creative Tourism”, (Discussion Report of the Planning Meeting for 2008 International Conference on CreativeTourism, Santa Fe, New Mexico, U.S.A. October 25-27, 2006, 2-3, accessed Oct 12, 2014.
38)  Veasna, S. & Wu, W. & Huang, C. (2013) The impact of destination source credibility on destination satisfaction: the mediating effects of destination attachment and destination image, Tourism Management, Vol.7, No.36, pp.511-526.
39)  Walker, K. & Moscardo, G. (2014) Encouraging sustainability beyond the tourist experience: ecotourism, interpretation and values, Journal of Sustainable Tourism, Vol.22, No.8, pp.1175-1196.