تبیین و تحلیل عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگر از مقصدهای گردشگری مطالعه موردی: شهر درگهان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

یکی از عوامل مؤثر در پایداری هر مقصد گردشگری سنجش رضایتمندی گردشگران از آن مقصد گردشگری است. سنجش رضایت‌مندی می‌تواند آگاهی و بینش لازم برای مدیران مقصدها و برنامه ریزان را به‌منظور ارتقاء امکانات و تسهیلات فراهم نماید. بنابراین شناخت وضعیت رضایتمندی در فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه این فعالیت ضروری است. پژوهش حاضر باهدف بررسی وضعیت رضایتمندی گردشگران و مؤلفه‌های مؤثر بر آن در شهر درگهان (واقع در جزیره قشم) انجام‌شده است. پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق گردشگران داخلی بازدیدکننده از شهر موردمطالعه و نمونه آماری تعداد 180 گردشگر می‌باشد. بررسی رضایت‌مندی گردشگران به‌وسیله پرسشنامه و در قالب طیف لیکرت مورد ارزیابی قرارگرفته است. پردازش داده‌های حاصل از پرسشنامه با استفاده از آزمون‌های آماری کای اسکوئر، فریدمن، روش رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی انجام‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد سطح رضایتمندی گردشگران در شهر درگهان بالاتر از حد متوسط است و مؤلفه‌های امکانات رفاهی و پذیرایی، فعالیت‌های سرگرمی، تفریحی و گذران اوقات فراغت و هزینه به ترتیب بیشترین تأثیر را بر رضایتمندی گردشگران دارند. همچنین بین رضایت‌مندی گردشگران با متغیرهای جنس، شغل، مدت اقامت و نحوه اقامت گردشگران رابطه معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


1)     احمدی، منیژه؛ خیراللهی، ارسطو؛ چراغی، مهدی (1396) ارزیابی عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران داخلی و خارجی مجموعه گردشگری بیستون، دو فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، سال 5، شماره 9، صص. 216-191.
2)     افتخاری، عبدالرضا رکن‌الدین؛ رمضان‌نژاد، یاسر؛ پورطاهری، مهدی (1396) سنجش رضایت گردشگران از مقاصد گردشگری ساحلی مناطق روستایی استان گیلان، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 49، شماره 3، صص.585-571.
3)     آقایی، پرویز؛ رضویان، محمدتقی؛ سعیدی­راد، مجید؛ خرایی، مصطفی (1394) تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر رضایت‌مندی از مقاصد گردشگری مورد پژوهی: گردشگران شهر قروه، فضای گردشگری، سال 4، شماره 14، صص. 113-97.
4)     برزگر، صادق (1397) سنجش میزان رضایتمندی از کیفیت محیط مکان‌های گردشگری مطالعه موردی: شهر گرگان، گردشگری شهری، دوره 5، شماره 4، صص.18-1.
5)     پناهی، حسین؛ بهبودی، داوود؛ ذوالقدر، حمید؛ ذوالقدر، علی (1394) بررسی تأثیر کیفیت خدمات بر رضایت گردشگران مورد شناسی: گنبد سلطانیه، جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، دوره5، شماره 15، صص. 116-101.
6)     جمالی، حسین؛ سجادی، ژیلا؛ رضویان، محمدتقی؛ حیدری، جهانگیر (1397) ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر رضایتمندی از مقاصد گردشگری مطالعه موردی: شهرهای ساحلی استان بوشهر، گردشگری شهری، دوره 5، شماره 3، صص. 64-49.
7)     حسام، مهدی (1396) ارزیابی رضایتمندی گردشگران از مقصدهای گردشگری روستایی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان فومن، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 12، شماره 4، صص. 819-803.
8)     حیدری چیانه، رحیم و احمدیان، مهدی (1398) تحلیل روابط ساختاری تصویر مقصد، وفاداری و رضایت گردشگران در کلان‌شهر تبریز، گردشگری شهری، دوره 6، شماره 4، صص. 174-157.
9)     سلیمانی، منصور؛ محمدنژاد، علی؛ خدادادی، پروین؛ عطایی، وحید (1394) سنجش رضایتمندی گردشگران از شهر مهاباد با تأکید بر گردشگری خرید، اقتصاد و مدیریت شهری، سال 3، شماره 10، صص. 155-139.
10)   شیرخدایی، میثم؛ علیزاده ثانی، محسن؛ آملی دیوا، فهیمه (1395) بررسی تأثیر تصویر مقصد بر رضایت و مقاصد رفتاری در گردشگری سلامت موردمطالعه: آبگرم معدنی لاویج، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 5، شماره 17، صص. 145-128.
11)   عنابستانی، علی‌اکبر؛ کاویانی، سمیرا؛ جوانشیری، مهدی (1396) تحلیل فضایی میزان رضایت‌مندی از سبک معماری رایج در احداث خانه‌های دوم روستایی در شهرستان کلاردشت، آمایش جغرافیایی فضا، سال 7، شماره 25، صص. 153-135.
12)   فنی، زهره؛ برغمدی، مجتبی؛ اسکندرپور، مجید (1391) سنجش میزان رضایت‌مندی گردشگران شهر گرگان، مطالعات مدیریت گردشگری، سال 7، شماره 20، صص. 48-31.
13)   کاظمی، علی؛ غفاری، محمد؛ کنجکاو منفرد، امیررضا؛ تسلیمی بابلی، امین (1394) بررسی تأثیر احساس تعلق بر مقاصد گردشگری بر رضایت و وفاداری گردشگر مطالعه موردی گردشگران خارجی سفرکرده به شهر اصفهان، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 4، شماره 12، صص.52-34.
14)   محمدی، سعدی و خالدی، فریدون (1398) تحلیل عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران خارجی سلامت مطالعه موردی: گردشگران اقلیم کردستان عراق، گردشگری شهری، دوره 6، شماره 3، صص. 16-1.
15)   مغانی، بهنام؛ سلیمانی دامنه، مجتبی؛ صباحی گراغانی، یاسر (1396) سنجش میزان احساس امنیت و آسایش گردشگران داخلی مطالعه موردی شهر ساحلی بندر گناوه، گردشگری شهری، دوره 4، شماره 4، صص. 121-107.
16)   ملکی مین‌باش، رزگاه؛ بلوچی، حسین؛ فارسی‌زاده، حسین (1394) بررسی تأثیر تصویر مقصد و رضایت از مقصد بر نیت‌های بازدید گردشگران، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 4، شماره 12، صص. 33-11.
17)  Alegre, Joaquin, & Jaume Garau. (2010) Tourist satisfaction and dissatisfaction, Annals of tourism research, Vol.37, No.1, pp.52-73.
18)  Asmelash, Atsbha Gebreegziabher. & Satinder, Kumar. (2019) The structural relationship between tourist satisfaction and sustainable heritage tourism development in Tigrai, Ethiopia. Heliyon, Vol.5, No.3, pp.13-35
19)  Bagri, Satish Chandra. & Devkant, K. A. L. A. (2015) Tourists’ satisfaction at TRIJUGINARAYAN, India: an importance- performance analysis, Advances in Hospitality and Tourism Research (AHTR), Vol.3, No.2, pp.89-115.
20)  Barutçu, Süleyman. & Hulusi, Doğan. & Engin, Üngüren. (2011) Tourists’ perception and satisfaction of shopping in Alanya region: A comparative analysis of different nationalities,  7th International Strategic Management Conference, Procedia-Social and Behavioral Sciences, pp.1049-1059.
21)  Carlisle, Sheena. & Johansen, Aleksander. & Kunc, Martin. (2016) Strategic foresight for (coastal) urban tourism market complexity: The case of Bournemouth, Tourism Management, Vol 54, pp.81-95.
22)  Căruntu, Andreea Laura. & Mihail Cristian, Diţoiu. (2014) The perceptions of hospitality services of a tourism destination. Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol.109, pp.231-235.
23)  Chen, Ching-Fu. & DungChun Tsai. (2007) How destination image and evaluative factors affect behavioural intentions?, Tourism Management, Vol.28, No.2, pp.1115-1122.
24)  Currie, Christine. & Peter Falconer. (2014) Maintaining sustainable island destinations in Scotland: The role of the transport–tourism relationship, Journal of Destination Marketing and Management, Vol.3, No.3, pp.162-172.
25)  Gidey, Yemane. & Kapil, Sharma. (2017) Tourists satisfaction in tourist destination (A study of Tigray-Ethiopia), Int J Res Finance Market (IJRFM) Vol.7, No.4, pp.138-151.
26)  Guo, Yue. & Ruangyot, Sanposh. (2015) A study on foreign tourist satisfaction on tourism attributes in Kunming, China, International Research E-Journal on Business and Economics, Vol.1, No.2, pp.24-41
27)  Le, Cong Chi. & Dam Xuan, Dong. (2017) Factors affecting European tourists’ satisfaction in Nha Trang city: perceptions of destination quality, International Journal of Tourism Cities, Vol.3, No.4, pp.350-362
28)  Lee, Jin-Soo. & Choong-Ki, Lee. & Chang-Kyu, Park. (2014) Developing and validating a multidimensional quality scale for mega-events, International Journal of Hospitality Management, Vol.43, pp.121-131
29)  Lee, Sangjae. & Sungil, Jeon. & Doyoung, Kim. (2011) The impact of tour quality and tourist satisfaction on tourist loyalty: The case of Chinese tourists in Korea, Tourism Management, Vol.32, No.5, pp.1115-1124
30)  Machleit, Karen A. & Susan Powell, Mantel. (2001) Emotional response and shopping satisfaction: Moderating effects of shopper attributions, Journal of Business Research, Vol.54, No.2, pp.97-106.
31)  Osman, Zahir. & Ilham, Sentosa. (2013) Mediating effect of customer satisfaction on service quality and customer loyalty relationship in Malaysian rural tourism, International Journal of Economics Business and Management Studies, Vol.2, No.1, pp.25-37.
32)  Oviedo-García, M. & Ángeles, Manuela. & Vega-Vázquez, Mario Castellanos-Verdugo. & Francisco, Orgaz-Agüera. (2019) Tourism in protected areas and the impact of servicescape on tourist satisfaction, key in sustainability. Journal of Destination Marketing and Management, Vol.12, pp.74-83.
33)  Prebensen, Nina K. & Jinghua, Xie.  (2017) Efficacy of co-creation and mastering on perceived value and satisfaction in tourists consumption, Tourism Management, Vol.60, pp.166-176.
34)  Puh, Barbara. (2014) Destination image and tourism satisfaction: The case of a Mediterranean destination, Mediterranean Journal of Social Sciences Vol.5, No.13, p.538.
35)  Rajesh, Raghunathan. (2013) Impact of tourist perceptions, destination image and tourist satisfaction on destination loyalty: a conceptual model, PASOS Rev Tur Patrim Cult, Vol.11, No.3, pp.67-78.
36)  Ramseook-Munhurrun, Prabha. & Seebaluck, V. N. & Perunjodi Naidoo. (2015) Examining the structural relationships of destination image, perceived value, tourist satisfaction and loyalty: case of Mauritius, Procedia-Social and Behavioral Sciences, No.175, pp.252-259
37)  Rodger, Kate. & Taplin, Ross H. & Susan A. Moore. (2015) Using a randomized experiment to test the causal effect of service quality on visitor satisfaction and loyalty in a remote national park, Tourism Management, No.50, pp.172-183.
38)  Song, Haiyan. & Gang, Li. & Robert, van der Veen. & Jason L. Chen. (2011) Assessing mainland Chinese tourists' satisfaction with Hong Kong using tourist satisfaction index, International Journal of Tourism Research, Vol.13, No.1, pp.82-96.
39)  Song, Haiyan. & Robert, Van der Veen. & Gang, Li. & Jason, L. Chen. (2012) The Hong Kong tourist satisfaction index, Annals of Tourism Research, Vol.39, No.1, pp.459-479
40)  Toyama, Masaki. & Yuichi, Yamada. (2012) The relationship among tourist novelty, familiarity, satisfaction and destination loyalty: Beyond the Novelty- familiarity continuum, International journal of marketing studies, Vol.4, No.6, pp.9-18