تحلیلی بر رفتارهای محافظتی ساکنان مقاصد شهری در برابر ویروس کرونا مطالعه موردی: شهر سرعین

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 استاد مدیریت دولتی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشجوی دکترای باستان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

4 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

در سال‌های گذشته اقتصاد جهانی شاهد رشد بسیار چشمگیر صنعت گردشگری بود، اما این رشد و پویایی با شیوع و همه‌گیری جهانی بیماری کووید 19 دچار اختلال شدید شده و با ممنوعیت سفرهای بین‌المللی و نیز با اعمال محدودیت‌های گسترده در مجامع عمومی و ممانعت از تحرک و جابجایی در مقاصد، عملاً گردشگری متوقف شد و تأثیر همه‌گیری بیماری کرونا، گردشگری را به سمت توقف کامل سوق داد. در واقع شیوع ویروس کرونا بیش از همه مقاصد گردشگری و معیشت ساکنان آن را مختل ساخته است. بااین‌وجود در راستای احیای هرچه زودتر مقاصد، پوشش رسانه‌ای از اقدامات مؤثر مقابله با بیماری، می‌تواند ضمن افزایش دانش ساکنان از بیماری کرونا، خطر ادراک‌شده را بیشتر نموده و به بروز رفتارهای محافظتی مناسب منجر گردد. در این تحقیق تلاش شد تأثیر پوشش رسانه‌ای بر دانش بیماری، خطر ادراک‌شده و رفتار محافظتی در ساکنان شهر سرعین موردبررسی قرار گیرد. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان شهر سرعین در بهار سال 1399 بوده‌اند. حجم نمونه برای این پژوهش 400 نفر از ساکنان در نظر گرفته‌شده و به روش تصادفی انتخاب گردید و نیز پرسشنامه به‌صورت آنلاین در میان آنان توزیع گردید. روایی ابزار تحقیق با استفاده از مدل تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و SMART PLS با روش آمار توصیفی و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته‌ها نشان داد که پوشش رسانه‌ای تأثیر مثبت و معنی‌داری بر ادراک خطر، رفتارهای محافظتی و دانش بیماری دارد. دانش بیماری نیز تأثیر مثبت و معنی‌داری بر ادراک خطر و رفتارهای محافظتی دارد. علاوه بر این نتایج نشان داد که ادراک خطر نیز تأثیر معنی‌داری بر رفتار محافظتی دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اشرفی‌ریزی، حسن و کاظم‌پور، زهرا (1399) تبیین بحران کرونا ویروس (کوید-۱۹) بر اساس نظریه ضداطلاعات: بیان دیدگاه، مدیریت سلامت، سال ۲۳، شماره ۱، صص. ۹-۱۲.
  2. پاشازاده، مهدی؛ نظم‌فر، حسین؛ عزت‌پناه، بختیار (1398) مدل‌سازی معادلات ساختاری موانع و چالش‌های توسعه گردشگری تاریخی-فرهنگی از دیدگاه جامعه محلی مطالعه موردی: آرامگاه شمس تبریزی در خوی، فصلنامه گردشگری شهری، سال 6، شماره 3، صص. 124-107.
  3. جعفریانی، حسن (1399) گونه شناسی پیام‌های پربیننده اینستاگرام با موضوع «کرونا»، مطالعات میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه، سال 3، شماره 2، صص. 155-177.
  4. کرمی، زین‌العابدین؛ حسن‌آبادی، داود؛ لطفی، شهرزاد (1399) تحلیل و بررسی نقش دولت در مدیریت و برنامه‌ریزی بحران‌های گردشگری؛ مطالعه موردی بحران کرونا، نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال 12، شماره 3، صص.639-617.
  5. متقی، سمیر؛ صادقی، محمد؛ دلالت، مراد (1395) نقش امنیت در توسعه گردشگری خارجی (نمونه موردی: گردشگران خارجی شهر یزد، فصلنامه گردشگری شهری، سال 3، شماره 1، صص.91-77.
  6. میرآبادی، مصطفی؛ گل‌زاده، ملیحه؛ کریمی، احمد (1398) ارزیابی نقش و عملکرد رسانه‌ها بر توسعه گردشگریِ ورزشی در استان آذربایجان شرقی، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 9، شماره 34، صص.80-66.
  7. نوری ممرآبادی، علی؛ میرزایی، احمد؛ براتی، طیبه (1398) رادیوی محلی و مخاطرات طبیعی (بررسی عملکرد رادیو خوزستان در پوشش رسانه‌ای سیل نوروز 1398)، مدیریت مخاطرات محیطی، سال 6، شماره 3، صص.237-221.
  8. Abdel Rahman, M. (2020) Personality Traits, Risk Perception, and Protective Behaviors of Arab Residents of Qatar during the COVID-19 Pandemic, Mental Health and Addiction, 19, No.3, pp.1-12.
  9. Ashrafi-rizi, H. & Kazempour, Z. (2020) Explanation of the Coronavirus (COVID-19) Crisis Based on Disinformation Theory: A commentary, Journal of Health Administration, Vol.23, No.1, pp.9-12. (In Persian).
  10. Barman-Adhikari, A. & Rice, E. & Bender, K. & LengnickHall, R. & Yoshioka-Maxwell, A. & Rhoades, H. (2016) Social networking technology use and engagement in HIV-related risk and protective behaviors among homeless youth, Journal of HealthCommunication, 21, No.7, pp.809-817.
  11. Bish, A. & Michie, S. (2010) Demographic and attitudinal determinants of protective behaviours during a pandemic: A review, British Journal of HealthPsychology, Vol.15, No 4, pp.797-824.
  12. Brouder, P. (2020) Reset redux: possible evolutionary pathways towards the transformation of tourism in a COVID-19 world, Tourism Geographies, Vol.21, No.7, pp.1-7.
  13. Brown, C. B. (2015). Tourism, crime and risk perception: An examination of broadcast media's framing of negative Aruban sentiment in the Natalee Holloway case and its impact on tourism demand. Tourism Management Perspectives, Vol.16, pp.266-277.
  14. Brug, J., Aro, A. R., & Richardus, J. H. (2009). Risk perceptions and behaviour: towards pandemic control of emerging infectious diseases. International Journal of Behavioral Medicine, Vol. 16, No. 1, pp. 3–6.
  15. Carr, A. (2020) COVID-19, indigenous peoples and tourism: a view from New Zealand, Tourism Geographies, pp. 1-12.
  16. Chan, M. P. S. & Winneg, K. & Hawkins, L. & Farhadloo, M. & Jamieson, K. H. & Albarracín, D. (2018) Legacy and social media respectively influence risk perceptions and protective behaviors during health threats: A multi analysis of communications on Zika virus cases, Social Science & Medicine, No.212, pp.50-59.
  17. Choi, D.-H. & Yoo, W. & Noh, G.-Y. & Park, K. (2017) The impact of social media on risk perceptions during the MERS outbreak in South Korea. Comput, Hum. Behav, Vol.72, pp.422–431.
  18. Cottle, S. (2011) Taking global crises in the news seriously: Notes from the dark side of globalization, Global Media and Communication, Vol.7, No.2, pp.77-95.
  19. De Bruin, W. B. & Bennett, D. (2020) Relationships between Initial COVID-19 Risk Perceptions and Protective Health Behaviors: A National Survey, American Journal of Preventive Medicine, Vol.59, No.2, pp.157−167.
  20. Deng, Z. & Liu, S. (2017) Understanding consumer health information-seeking behavior from the perspective of the risk perception attitude framework and social support in mobile social media websites, International Journal of Medical Informatics, No.105, pp.98-109.
  21. Fakih, M. G. & Sturm, L. & Fakih, R. R. (2020) Overcoming COVID-19: Addressing the Perception of Risk and Transitioning Protective Behaviors to Habits, Infection Control & Hospital Epidemiology, 12, pp. 1-5.
  22. Feldman, A. (2004) Deterritorialized wars of public safety, Social Analysis, Vol.48, No.1, pp.73-80.
  23. Geldsetzer, P. (2020) Knowledge and perceptions of COVID-19 among the general public in the United States and the United Kingdom: A cross-sectional online survey, Annals of internal medicine, Vol.4, pp.1-4.
  24. Gössling, S. & Scott, D. & Hall, C. M. (2020) Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19, Journal of Sustainable Tourism, Vol.41, pp.1-20.
  25. Holland, K. & Blood, R. W. (2013). Public responses and reflexivity during the Swine flu pandemic in Australia, Journalism Studies, Vol.14, No.4, pp.523-538.
  26. Huynh, G. & Nguyen, T. N. H. & VO, K. N. & Pham, L. A. (2020) Knowledge and attitude toward COVID-19 among healthcare workers at District 2 Hospital, Journal of Tropical Medicine, Vol.13, No.6, pp.260-265.
  27. Ibuka, Y. & Chapman, G. B. & Meyers, L. A. & Li, M. & Galvani, A. P. (2010) The dynamics of risk perceptions and precautionary behavior in response to 2009 (H1N1), pandemic influenza, Vol. 10, No.1, pp.285-296.
  28. Jafariani, H. (2020) Typology of Viral Messages with the Subject of Covid19 in Instagram, Journal of Interdisciplinary Studies in Communication and Media, Vol.3, No.2, pp.155-177. (In Persian).
  29. Kamate, S. K. & Agrawal, A. & Chaudhary, H. & Singh, K. & Mishra, P. & Asawa, K. (2010).Public knowledge, attitude and behavioural changes in an Indian population during the InfluenzaA (H1N1) outbreak, Journal of Infection in Developing Countries, Vol. 4, No.1, pp.7–14.
  30. Karami, Z. & Hassanabadi, D. & Lotfi, S. (2020) Analyze the role of government in managing and planning tourism crises; a case study of the corona crisis, Journal of New Attitudes in Human Geography, Vol.12, No.3, pp.617-639. (In Persian).
  31. Karasneh, R. & Al-Azzam, S. & Muflih, S. & Soudah, O. & Hawamdeh, S. & Khader, Y. (2020) Media's effect on shaping knowledge, awareness risk perceptions and communication practices of pandemic COVID-19 among pharmacists, Research in Social and Administrative Pharmacy, Vol.12, No.34, pp.34-62.
  32. Lee, E. & Oh, S. Y. (2013) Seek and you shallfind? How need for orientationmoderates knowledge gain from Twitter use, Journal of Communication, Vol.63. No.4, pp.745-765.
  33. Leppin, A. & Aro, A. R. (2009). Risk perceptions related to SARS and influenza: foundations of current empirical research, International journal of behavioral medicine, Vol.16, No.1, pp.7-29.
  34. Liao, Q. & Cowling, B. & Lam, W. T. & Ng, M. W. & Fielding, R. (2010) Situational awareness and health protective responses to pandemic influenza A in Hong Kong: A cross-sectional study, journals plos, Vol.5, No.10, pp.133-164.
  35. Liao, Q. & Wu, P. & Wing Tak Lam, W. & Cowling, B. J. & Fielding, R. (2019) Trajectories of public psycho-behavioural responses relating to influenza A (H7N9) over the winter of 2014-15 in Hong Kong, Psychology & health, Vol.34, No.2, pp.162-180.
  36. Lorde, T. & Jackman, M. (2013) Evaluating the Impact of Crime on Tourism in Barbados: A Transfer Function Approach, Tourism Analysis, No.18, pp.183–191.
  37. McEachan, R. & Taylor, N. & Harrison, R. & Lawton, R. & Gardner, P. & Conner, M. (2016) Meta-analysis of the reasoned action approach to understanding health behaviors, Behavioral Medicine, Vol.50, No.4, pp.592-612.
  38. Mirabadi, M. & Golzadeh, M. & Karimi, A. (2019) Assessing the role and performance of the media on the development of sports tourism in East Azerbaijan province, Regional Planning, Vol.9, No.34, pp.66-80. (In Persian).
  39. Moran, K. R. & Del Valle, S. Y. (2016) A meta-analysis of the association between gender and protective behaviors in response to respiratory epidemics and pandemics. PloS one, Vol.11, No.10, pp.1-15.
  40. Motagi, S. & sadeqi, M. & delalat, M. (2017) Security role in the development of foreign tourism (Case Study: Yazd foreign tourists), Journal Urban tourism, Vol.3, No.1, pp.77-91. (In Persian).
  41. Naser, A. Y. & Dahmash, E. Z. & Alwafi, H. & Alsairafi, Z. K. & Al Rajeh, A. M. & Alyami, H. S. (2020) Knowledge and practices towards COVID-19 during its outbreak: a multinational cross-sectional study, medRxiv ,pp. 1-10.
  42. Niewiadomski, P. (2020) COVID-19: from temporary de-globalisation to a re-discovery of tourism?, Tourism Geographies, Vol.11, pp. 1-6.
  43. Nouri Memarabadi, A. & Mirzaei, A. & Barati, T. (2019) Local radio and natural hazards (review of the performance of Khuzestan radio in the media coverage of Nowruz 1398 flood). Environmental Risk Management, Vol. 6,No.3, pp.221-237. (In Persian).
  44. Park, J. H. & Cheong, H. K. & Son, D. Y. & Kim, S. U. & Ha, C. M. (2010) Perceptions and behaviors related to hand hygiene for the prevention of H1N1 influenza among Korean university students during the peak pandemic period, BMC Infectious Diseases, Vol. 10. No. 1, pp.1-10.
  45. Pashazadeh, M. & Nazimfar, H. & Ezatpanah, B. (2019) Structural Equilibrium Modeling Barriers and Challenges of Development of Historical-Cultural Tourism from the Viewpoint of the Local Community (Case study: Shams Tabrizi's Tomb in Khoy), Journal Urban tourism, Vol. 6, No. 3, pp.107-124. (In Persian).
  46. Poletti, P. & Ajelli, M. & Merler, S. (2012) Risk perception and effectiveness of behavioral responses in an emerging epidemic, Mathematical Biosciences, Vol. 238, No. 2, pp. 80–89.
  47. Qiu, R. T. & Park, J. & Li, S. & Song, H. (2020) Social costs of tourism during the COVID-19 pandemic, Annals of Tourism Research, Vol.84, pp.1-15.
  48. Rimal, R. N. & Juon, H. S. (2010) Use of the risk perception attitude framework for promoting breast cancer prevention, Journal of Applied Social Psychology, Vol. 40, No. 2, pp. 287-310.
  49. Roffeei, S. H. M. & Abdullah, N. & Basar, S. K. R. (2015) Seeking social support on Facebook for children with Autism Spectrum Disorders (ASDs), Medical informatics, Vol. 84, No.5, pp. 375-385.
  50. Rudisill, C. (2013) How do we handle new health risks? Risk perception, optimism, and behaviors regarding the H1N1 virus, Journal of Risk Research, Vol.16, pp. 959-980.
  51. Shim, M. & You, M. (2015) Cognitive and affective risk perceptions toward foodsafety: Mediating the relation between news use and food consumption intention, Asian Journal of Communication, Vol.25, pp. 48-64.
  52. Tausch, F. & Zumbuehl, M. (2018).Stability of risk attitudes and media coverage of economic news, Journal of economic behavior & organization, Vol.150, pp. 295-310.
  53. Tulloch, J. C. & Zinn, J. O. (2011) Risk, health and the media pp. 1-12.
  54. (2020) World Tourism Barometer, Statistical Annex, Vol. 18, No. 1. pp. 1-6.
  55. Verplanken, B. & Orbell, S. (2019) Habit and behavior change. In Social Psychology in Action, Springer, Cham, pp. 65-78
  56. Walter, D. & Böhmer, M. M. & Reiter, S. & Krause, G. & Wichmann, O. (2012) Risk perception andinformation-seeking behaviour during the 2009/10 influenza A (H1N1) pdm09 pandemic in Germany, Eurosurveillance, Vol.17, No.13, pp.1-14.
  57. Yang, Z. J. & Ho, S. S. & Lwin, M. O. (2014) Promoting preventive behaviors againstinfluenza: Comparison between developing and developed countries, AsianJournal of Communication, Vol.24, pp. 561-588.
  58. Yap, J. & Lee, V. J. & Yau, T. Y. & Ng, T. P. & Tor, P. C. (2010) Knowledge, attitudes and practices towards pandemic influenza among cases, close contacts, and healthcare workers in tropical Singapore: a cross-sectional survey, BMC Public Health, Vol.10, No.1, pp.1-18.
  59. Yoo, W. & Choi, D. & Park, K. (2016) How expressing and receiving information predict MERS-preventive behavioral intentions in South Korea, Computers in Human Behavior, Vol.62, pp.34-43.
  60. Zhong, B. L. & Luo, W. & Li, H. M. & Zhang, Q. Q. & Liu, X. G. & Li, W. T. & Li, Y. (2020) Knowledge, attitudes, and practices towards COVID-19 among Chinese residents during the rapid rise period of the COVID-19 outbreak: a quick online cross-sectional survey, International journal of biological sciences, Vol.16, No.10, pp.1745-1752.
  61. Zhou, M. & Tang, F. & Wang, Y. & Nie, H. & Zhang, L. & You, G. & Zhang, M. (2020) Knowledge, attitude and practice regarding COVID-19 among health care workers in Henan, China, Journal of Hospital Infection, Vol.16, pp. 183-187.
  62. Zhu, H. & Deng, F. (2020) How to Influence Rural Tourism Intention by Risk Knowledge during COVID-19 Containment in China: Mediating Role of Risk Perception and Attitude, Journal of Environmental Research and Public Health, Vol.17, No.10, pp.1-8.
نشریه گردشگری شهری
دوره 8، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 49-66

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار