تبیین مؤلفه‌های گردشگری خلاق پایدار در کریدورهای طبیعی شهری مطالعه موردی: محور زاینده‌رود اصفهان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

با توجه به چالش‌های گردشگری انبوه و فرهنگی و فشارهای رقابتی گردشگری و در نظر گرفتن مزایای مختلف توسعه خلاق گردشگری، شکی نیست که گردشگری خلاق نوعی پایدار از گردشگری در قرن بیست و یکم است. توسعه گردشگری خلاق در اصفهان به دلیل خشک‌سالی و کاهش جمعیت گردشگر به‌ویژه برای محور زاینده‌رود ضروری است. هدف از انجام پژوهش تبیین و اولویت‌بندی شاخص‌های گردشگری خلاق پایدار در محور زاینده‌رود از دیدگاه کارشناسان و متولیان شهر اصفهان است. روش انجام پژوهش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. به‌منظور تحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار Spss و جهت اولویت‌بندی مؤلفه‌های گردشگری خلاق پایدار محور زاینده‌رود از تحلیل عاملی تأییدی در نرم‌افزار آموس استفاده‌شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که در شاخص‌های گردشگری خلاق پایدار بین کارشناسان و متولیان تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان می‌دهد، عوامل مدیریتی، اجتماعی و اکولوژیکی با بارهای عاملی بیش از 9/0 در اولویت اول قرار دارند و عامل کالبدی در اولویت دوم، عامل فرهنگی در اولویت سوم و عامل اقتصادی در اولویت چهارم قرار دارند، این بدین معنا است که هرچه متغیرهای گردشگری خلاق در محور زاینده‌رود ارتقاء یابد، تحقق توسعه پایدار بیشتر خواهد شد و تمایل گردشگران برای داشتن تجارب جدید، ارتباط با سنت‌های محلی و استفاده از مهارت‌های خلاقانه آن‌ها برای حفاظت از محیط طبیعی و فرهنگی، عدالت و برابری اجتماعی و توسعه اقتصادی بیشتر خواهد شد. لذا فراهم‌سازی گردشگری خلاق در محور زاینده‌رود در جذب گردشگر حتی در زمان خشکی مؤثر خواهد بود و سبب ارتقاء توسعه پایدار شهری می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


  1. تقوایی، مسعود و جوزی خمسلویی، علی (1397) رویکردهای خلاق در توسعه پایدار گردشگری شهری، چاپ اول، اصفهان: انتشارات نگارخانه.
  2. سالاری پور، علی‌اکبر؛ حسام، مهدی؛ برادران، آرش؛ حمیدی، آرمان (1399) تبیین راهبردهای توسعه گردشگری خلاق در شهر رشت، فصلنامه گردشگری شهری، سال 7، شماره 3، صص. 142-127.
  3. رحیمی فرد، قاسم؛ قربانی، رسول؛ بابایی اقدم، فریدون؛ حیدری چیانه، رحیم (1400) ارزیابی شاخص‌های شهر خلاق در ایجاد گردشگری خلاق شهری (مطالعه موردی: خوی)، مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی، سال 53، شماره 4، صص. 1522-1509.
  4. رضوانی، علی‌اصغر (1385) جغرافیا و صنعت توریسم، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  5. عمرانی، مرتضی (1384) در جستجوی هویت شهری اصفهان، چاپ اول تهران: انتشارات وزارت مسکن و شهرسازی.
  6. اسدی، زهره و محمدی، حمید (1400) برند سازی شهری در راستای توسعه گردشگری خلاق به کمک مدل مدیریت برند شهری (CBM)-موردمطالعه: شهرجونقان،فصلنامه مطالعات شهری، سال 10، شماره 40، صص. 42-27.
  7. موسوی کیفته، مرضیه (1399) تبیین راهکارهای خلاقانه ارائه خدمات گردشگری، مطالعه موردی: شهر اصفهان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، به راهنمایی مسعود تقوایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی دانشگاه اصفهان.
  8. نیک‌خواه، فرناز؛ کیانی فیض‌آبادی، زهره؛ نجارزاده محمد (1400) تأثیر تجربه گردشگری بر خاطرات، رضایتمندی و نیات رفتاری گردشگران مطالعه موردی: شهر شیراز، فصلنامه گردشگری شهری، سال 8، شماره 1، صص 97-83.
  9. Asadi, Z. & Mohammadi, H. (2021) Creating an urban brand to develop creative tourism using City Brand Management (CBM) model–The case of Junqan city. Motaleate Shahri,  Vol.10, No.40, pp.27-42. [In Persian].
  10. Astuti, W. & Permana, A. S. & Qomarun, Q. & Andisetyana, R. (2017) Integrated planning model of creative industry-based kampung tourism in Jayengan Surakarta, Indonesia. Planning Malaysia,  15, No. 3, pp. 63-76.
  11. Baciu, A. & Fedaş, V. & Mereuţă, I. Ionescu-Tîrgovişte, C. & Carniciu, S. (2020) The revival of the traditions of health creative tourism in the Dniester-Prut-Danube region, Balneo Research Journal,  11, No. 3, pp. 10-10.
  12. Bakas, F. E. Duxbury, N. & de Castro, T. V. (2019) Creative tourism: Catalysing artisan entrepreneur networks in rural Portugal. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 25, No. 4, pp. 731-752.
  13. Blapp, M. & Mitas, O. (2019) The role of authenticity in rural creative tourism. In A research agenda for creative tourism. Edward Elgar Publishing.
  14. Booyens, I. & Rogerson, C. M. (2019) Creative tourism: South African township explorations. Tourism Review. 74, No. 1, pp. 256-567.
  15. Carvalho, R. & Costa, C. & Ferreira, A. M. (2015) Community Based Tourism Festivals In The Médio Tejo Region, Portugal A Potential For The Specialized Cultural Consumption Of Creative Tourism, In Book of Proceedings IV International Congress on Tourism, pp. 291-310.
  16. Couret, C. (2020) Creative tourism–providing the answers to a more inclusive society, Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 12, No. 6, pp. 747-751.
  17. Darcy, S. & McKercher, B. & Schweinsberg, S. (2020) From tourism and disability to accessible tourism: a perspective article, Tourism Review, Vol. 57, No. 1, pp. 140-144.
  18. Dodds, R. & Butler, R. (2019) Overtourism: Issues, realities and solutions Walter de Gruyter GmbH & Co KG.
  19. Duxbury, N. & Bakas, F. E. & Pato de Carvalho, C. (2021) Why is research–practice collaboration so challenging to achieve? A creative tourism experiment, Tourism Geographies,  23, No. 2, pp. 318-343.
  20. Duxbury, N. & Bakas, F. E. (2020) Creative tourism: A humanistic paradigm in practice. Humanistic Management and Sustainable Tourism: Human, Social and Environmental Challenges.
  21. Duxbury, N. & Richards, G. (2019) Towards a research agenda for creative tourism: Developments, diversity, and dynamics. In A research agenda for creative tourism, Edward Elgar Publishing.
  22. Duxbury, N. (2020) Catalyzing creative tourism in small cities and rural areas in Portugal: The Creatour approach. Creative tourism in smaller communities: Place, culture, and local representation.
  23. Ferreira, J. & Sousa, B. (2020) Experiential marketing as leverage for growth of creative tourism: a co-creative process. In Advances in Tourism, Technology and Smart Systems , Vol. 171, pp. 567-577.
  24. Goodwin, H. & Santilli, R. (2009) Community-based tourism: A success, ICRT Occasional paper,  11, No. 1, pp. 1-37.
  25. Gordin, V. & Matetskaya, M. (2012) Creative tourism in Saint Petersburg: the state of the art, Journal of Tourism Consumption and Practice, 4, No. 2, pp. 55-7.
  26. Guerreiro, M. M. & Henriques, C. & Mendes, J. (2019) Cultural and creative tourism: The case of ‘celebrations’ in the Algarve Region, Journal of Spatial and Organizational Dynamics, 7, No. 4, pp. 320-338.
  27. Hongnual, K. & Leelapattana, W. & Thongma, W. & Trakansiriwanich, K. & Sitthikun, S. (2021) The Development of Cultural Tourism Attraction For Model Creative Tourism Management In The Old City Chiangmai, Thailand, Journal of Management Information and Decision Sciences, Vol,24, pp. 1-8.
  28. Kodirovna, B. S. & Atoevna, T. S. & Oktyamovna, A. S. (2020) Main features of advertising in tourism, Economics, Vol.47, No. 4, 38-40.
  29. Korez-Vide, R. (2013) Promoting sustainability of tourism by creative tourism development: how far is Slovenia?, Innovative issues and approaches in social sciences, 6, No. 1, pp. 77-102.
  30. Le Dinh, C. & Fujiwara, T. & Asari, M. & Duy, B. N. & Phu, S. P. (2022) Optimization of solid waste collection system in a tourism destination, Global J. Environ. Sci. anage, 8, No. 3, pp. 1-18.
  31. Liubarets, V. & Zinkova, I. Zemlina, & Y. Voroshylova, G. & Tymeychuk, A. M. (2021) COVID-19: Challenges for creative tourism, Linguistics and Culture Review, 5, No. S4, pp. 1585-1599.
  32. Marques, L. & Borba, C. (2017) Co-creating the city: Digital technology and creative tourism. Tourism management perspectives, 24, 86-93. Vol.24, pp. 86-93.
  33. Mavi, R. K. & Gheibdoust, H. & Khanfar, A. A. (2020) Prioritizing Strategic Factors of Creative Tourism Industry in Iran by Analytic Network Process (ANP), Event Management, 24, No. 5, pp. 553-565.
  34. Moscardo, G. (2001) Cultural and heritage tourism: The great debates, Tourism in the twenty-first century: Reflections on experience.
  35. Mousavi Kifteh, M. (2020) Explaining Creative Strategies for Providing Tourism Services, Case Study: Isfahan, MSc Thesis in Geography and Urban Planning, Faculty of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan. [In Persian].
  36. Muhammedrisaevna, & T. M. Mubinovna, R. F. & Kizi, M. N. U. (2020) The role of information technology in organization and management in tourism, Academy, Vol.55, No.4, 34-35.
  37. Ngamsirijit, W. (2015) Demand responsive transportation for creative tourism logistics planning. International Journal of Intelligent Enterprise, 3, No.1, pp. 38-53.
  38. Nikkhah, F. & Kiani Feizabadi, Z. & Najjarzadeh, M. (2021) The Effect of Tourism Experience on Memories, Satisfaction and Behavioural Intentions of Tourists Visiting Shiraz City, Journal of Urban Tourism, Vol.8, No.1, pp.83-97. [In Persian].
  39. Omrani, M. (2005) In Search of Isfahan Urban Identity, First Edition, Tehran: Ministry of Housing and Urban Development Publications. [In Persian].
  40. Osman, Z. & Sentosa, I. (2013) Mediating effect of customer satisfaction on service quality and customer loyalty relationship in Malaysian rural tourism, International Journal of Economics Business and Management Studies, 2, No.1, pp. 25-37.
  41. Putra, G. B. & Agirachman, F. A. (2016) Urban coworking space: creative tourism in digital nomads perspective, In Proceedings of Arte-Polis 6 international conference, pp. 169-178.
  42. Rahimifard, G. & Ghorbani, R. & Babayi Aghdam, F. & Heydari Chiyane, R. (2021) Evaluation of Creative City Indicators in Creating a Creative Tourism City (Case Study: Khoy), Human Geography Research. Vol.53, No.4, pp. 1509-1522. [In Persian].
  43. Remoaldo, P. & Matos, O. & Gôja, R. & Alves, J. & Duxbury, N. (2020) Management practices in creative tourism: Narratives by managers from international institutions to a more sustainable form of tourism, Geosciences, 10, No.2, pp. 46-58.
  44. Rezvani, A. A. (2006) Geography and Tourism Industry, Fifth Edition, Tehran: Payame Noor University Publications. [In Persian].
  45. Rhama, B. (2020) The human resource policy of tourism in Indonesia, Opción, 36, No.26, pp. 3142-3162.
  46. Richards, G. & Raymond, C. (2000) Creative tourism, ATLAS news,23, No.8, pp. 16-20.
  47. Richards, G. & Wilson, J. (2006) Developing creativity in tourist experiences: A solution to the serial reproduction of culture?, Tourism management, 27, No.6, pp. 209-1223.
  48. Richards, G. (2011) Creativity and tourism: The state of the art, Annals of tourism research, 38, No.4, pp. 1225-1253.
  49. Richards, G. (2019) Creative tourism: opportunities for smaller places?, Tourism & Management Studies, 15, pp.7-10
  50. Richards, G. (2020) Designing creative places: The role of creative tourism, Annals of tourism research, Vol.85, pp.1-11.
  51. Richards, G. (2021) Making places through creative tourism? In Cultural Sustainability, Tourism and Development, Routledge.
  52. Richards, G.& Wisansing, J. J. & Paschinger, E. (2018) Creating creative tourism toolkit. Own Designated Areas for Sustainable Tourism Administration (Public organization)-DASTA, Thailand.
  53. Romana, K. V. (2013) Enforcing sustainability principles in tourism via creative tourism development, Journal of Tourism Challenges and trends,6, No.1, pp. 35-57.
  54. Roy, H. & Hall, C. M. & Ballantine, P. W. (2017) Trust in local food networks: The role of trust among tourism stakeholders and their impacts in purchasing decisions, Journal of Destination Marketing & Management, Vol.6, No.4, pp. 309-317.
  55. Ruhanen, L. & Whitford, M. (2019) Cultural heritage and Indigenous tourism, Journal of Heritage Tourism, Vol.14, No.3, pp. 179-191.
  56. Salaripour, A. & Hesam, M. Baradaran Sagharloo, A. & Hamidi, A. (2020). Explaining the Creative Tourism Development Strategies of Rasht City, Journal of Urban Tourism, Vol. 7, No.3, pp.127-142. [In Persian].
  57. Shi, Y. & Swamy, V. & Paramati, S. R. (2021) Does financial inclusion promote tourism development in advanced and emerging economies?, Applied Economics Letters, 28, No.6, pp. 451-458.
  58. Somnuxpong, S. (2020) Chiang Mai: A Creative City Using Creative Tourism Management, Journal of Urban Culture Research, 20, pp. 112-132.
  59. Suhartanto, D. & Brien, A. & Primiana, I. & Wibisono, N. & Triyuni, N. N. (2020) Tourist loyalty in creative tourism: the role of experience quality, value, satisfaction, and motivation, Current Issues in Tourism, 23, No.7, pp. 867-879.
  60. Taghvai, M. Jovzi Khumslui, A. (2018) Creative Approaches in Sustainable Development of Urban Tourism, First Edition, Isfahan: Negarkhaneh Publications. [In Persian].
  61. Tang, Z. (2014) Focus on cultural creative tourism based on swot analysis: a case of Heilongjiang Province, China, International Journal of Applied Environmental Sciences,9, No.4, pp. 1645-1652.
  62. Tarlow, P. (2019) Security challenges in tourism oriented economies: lessons from the Caribbean, Worldwide Hospitality and Tourism Themes.
  63. Wu, T. C. & Lin, Y. E. & Wall, G. & Xie, P. F. (2020) A spectrum of indigenous tourism experiences as revealed through means-end chain analysis, Tourism Management, Vol.76, 103969.
  64. Wurzburger, R. (2010) Introduction to the Santa Fe & UNESCO international conference. A global conversation on best practices and new opportunities. In Creative tourism a Global conversation how to provide unique creative experiences for travelers worldwide: at present at the 2008 Santa Fe & UNESCO international conference on creative tourism in Santa Fe, pp. 15-25.
  65. Yen, H. R. & Thi, H. P. & Li, E. Y. (2021) Understanding customer-centric socialization in tourism services. Service Business, Vol.15, No.4, pp.695-723.