طراحی مدل کارآفرینی گردشگری در بحران‌های پاندمیک مطالعه موردی: استان‌های آذربایجان شرقی و غربی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

هرچند بحران­ها در گردشگری اتفاقات معمولی هستند، بسیاری از مقاصد تحت‌تأثیر بحران­های طبیعی و انسانی ساخته‌شده است، بااین‌حال هرگونه رخدادی که عملکرد طبیعی مقصد را تهدید و انجام کسب‌وکار مرتبط با گردشگری را مختل نماید و یا تهدیدی برای ایمنی گردشگران باشد، نیازمند واکنش مناسب و کنترل شرایط است. پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی کارآفرینی گردشگری در بحران‌های پاندمیک (موردمطالعه: کووید 19)، انجام‌شده است. تحقیق به‌صورت کیفی و با رویکرد داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری تحقیق خبرگان دانشگاهی و مدیران و فعالان صنعت گردشگری در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی می‌باشند که با استفاده از نمونه‌گیری هدف‌مند و نظری  18 نفر تا حد رسیدن به اشباع اطلاعاتی انتخاب شدند و جهت گردآوری داده‌ها از مصاحبه عمیق نیمه­ساختاریافته استفاده گردید. پس از انجام مصاحبه‌ها و جمع‌آوری اطلاعات، کدهای به‌دست‌آمده در بخش‌های مختلف، با استفاده از رهیافت نظام‌مند اﺳﺘﺮاوس و کﻮرﺑیﻦ و ﻣﺪل ﭘﺎرادایمی، تجزیه‌وتحلیل شده و پس از انجام مراحل سه‌گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مدل نهایی توسط پژوهشگر به‌دست‌آمده است. مدل نهایی از مجموع 66 مفهوم استخراج‌شده از مصاحبه‌ها، در قالب 14 طبقه و مقوله زمینه‌ای، شرایط علّی، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و درنهایت، پیامدها و نتایج حاصل از کارآفرینی گردشگری در بحران‌های پاندمیک تشکیل‌شده است. هرکدام از این شرایط و عوامل تشکیل‌دهنده مدل دارای متغیرها و مقوله‌هایی هستند که در صورت اتخاذ راهبردهایی چون توسعه گردشگری مجازی، مدیریت بحران در صنعت گردشگری؛ توسعه گردشگری داخلی با تأکید بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی و تمرکز بر توسعه زیرساخت­های گردشگری، منجر به تحقق پیامدهایی چون حفظ و رونق کسب‌وکارهای گردشگری؛ تقویت صنعت گردشگری و خلق بازار جدید گردشگری برای دوران پساکرونا، می­گردد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. باصولی، مهدی و جباری، گلنوش (1400) رابطه مدیریت بحران و تاب‌آوری جامعه مقصد گردشگری در بحران کرونا مطالعه موردی: شهر همدان.نشریه گردشگری شهری،دوره 8، شماره 1، صص. 33-48.
  2. باصولی، مهدی؛ هاشمی، سید سعید؛ ایمانی خوشخو، محمدحسین؛ میرغفوری، سیدحبیب اله (1398) طراحی مدل توسعه کارآفرینی گردشگری فرهنگی با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی (موردمطالعه: شهر یزد)، فصلنامه گردشگری و توسعه، دوره8، شماره 2، صص. 104-83.
  3. دانایی­فرد، حسن؛ امامی، سید مجتبی. (1386). تأملی بر نظریه داده­بنیاد: استراتژی‌های پژوهش کیفی، فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی, دوره 2، شماره 1، صص 69-98
  4. سبحانی، بهروز؛ صفریان زنگیر، وحید؛ طباطبائی، بتول (2020) پهنه‌بندی اقلیمی چغندرقند بر اساس خصوصیات خاک و عوامل اقلیمی (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)،فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، دوره 22، شماره 4، صص. 95-107.
  5. شیرمحمدی، یزدان؛ برادران، مراد؛ مختار جوزانی، مریم (1399) اثر گردشگری مجازی بر رفاه ذهنی (مور مطالعه کاربران اینستاگرام و فیس‌بوک)، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه توسعه اجتماعی، شماره 42، صص. 184-157.
  6. عسکری سوادجانی، علیرضا؛ رضایی، محمدرضا؛ سجاسی قیداری، حمدالله (1400) تحلیل تأثیر پاندمی کووید 19 بر تخریب خلاق گردشگری از دیدگاه ساکنان مطالعه موردی: بافت تاریخی شهر یزد،نشریه گردشگری شهری،دوره 8، شماره 1، صص.1-13.
  7. کرمی، زین‌العابدین؛ حسن‌آبادی، داود. لطفی، شهرزاد. (1399). تحلیل و بررسی نقش دولت در مدیریت و برنامه‌ریزی بحران‌های گردشگری؛ مطالعه موردی بحران کرونا، فصلنامه نگرش‌های نو در. جغرافیای انسانی، دوره 12، شماره 3، صص 617-637.
  8. متانی، مهرداد؛ اکبریان، فاطمه؛ تقی‌زاده شیاده، سیده نسرین، (1397) نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری(مطالعه موردی گردشگری فرهنگی و تاریخی)، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 32، صص 159-180
  9. موسوی، میر نجف؛ جلالیان، اسحاق کهکی، فاطمه سادات (1396). تدوین سناریوهای عوامل مؤثر بر توسعۀ گردشگری استان آذربایجان غربی با استفاده از سناریو ویزارد،نشریه گردشگری شهری،دوره 4، شماره 3، صص. 49-62.
  10. وب‌سایت مرکز آمار ایران، (1393)، سالنامه آماری استان آذربایجان غربی (فصل اول: سرزمین و آب‌وهوا)، صص. 107-39.
  11. Abbas, Jaffar. & Mubeen, Riaqa. & Iorember, Paul Terhemba. & Saqlain, Raza. & Mamirkulova, Gulnara. (2021) Exploring the impact of COVID-19 on tourism: transformational potential and implications for a sustainable recovery of the travel and leisure industry. Journal of Current Research in Behavioral Sciences, 2, No.3, pp.63-85.
  12. Agharkakli, Anam Mohammad. & Yahyazadefar, Mahmoud. & Gandomfeshan, Diana. & Esmaeili Khanbehbein, Nahid. (2019) Study of Factors Affecting Demand for Domestic Tourism in Golestan Province. Journal of Tourism Planning and Development, Vol.8, No.30, pp.177-196. [in pesian]
  13. Asgari Savadjani, Alireza. & Rezaei, Mohammad Rez. & Sojasi Qeidari, Hamdollah. (2021) Analysis of the Effect of the COVID-19 Pandemic on the Creative Destruction of Tourism in the from the Perspective of Residents Case Study: Historical Texture of City Yazd. Journal of urban tourism, Vol.8, No.1, pp.1-13. [in pesian]
  14. Basouli, Mehdi. & Hashemi, Seyed Saeed. & Imani Khoshkhoo, Mohammad Hussein. & Mirghfouri, Seyed Habibollah. (2019) Designing a model for cultural tourism entrepreneurship development using the structural equation modeling method of partial least squares (Case study: Yazd city). Journal of Tourism and Development, 8, No.2, pp. 83-104. [in pesian]
  15. Basouli, Mehdi. & Jabbari, Golnoush  . (2021) The relationship between crisis management and community resilience in tourism destination at corona crisis (Case study: Hamedan city). Journal of Urban Tourism, 8, No.1, pp. 33-48. [in pesian]
  16. Brown, Ross. & Rocha, Augusto. (2020) Entrepreneurial uncertainty during the Covid-19 crisis: Mapping the temporal dynamics of entrepreneurial finance. Journal of Business Venturing Insights, 14, No.1, pp. 1-10.
  17. Cem, Işik. & Küçükaltan, Ebru Günlü. & Kaygalak, Çelebi. & Özgür, Çalkin , Sonay. & Enser, İrem. & Çelik , Ahmet. (2019) Tourism and entrepreneurship: A literature review. Journal of Ekonomi, 1, No.1, pp. 1-27.
  18. Danaeifard, Hassan. & Emami, Seyed Mojtaba (2007) Qualitative research strategies: A reflection on data foundation theorizing. Journal of Strategic Management, 2, No.1. pp. 69-98. [in pesian]
  19. Glaser, B. & Strauss, A. (1967). The discovery of grounded theory, Aldine Publishing Company. Chicago.
  20. Gossling, Stefan. & Scott, Daniel.  & Hall, Michael. (2020) Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 29, No.1, pp. 1-20.
  21. Gounder, Rukmani. (2020) Economic Vulnerabilities and Livelihoods: Impact of COVID19 in Fiji and Vanuatu. Journal of Oceania, Vol. 90, 107-113.
  22. Hateftabar, F. & Chapuis, J.M. (2020) How resident perception of economic crisis influences their perception of tourism. Journal of Hospitality and Tourism Management, 43, No.1, pp.157-168.
  23. Ibuka, Yoko. & Chapman, Gretchen B. & Meyers, Lauren A. & Li,  Meng. & Galvani, Alison P. (2010) The dynamics of risk perceptions and precautionary behavior in response to 2009 (H1N1) pandemic influenza. Journal of  BMC infectious diseases, Vol.10, No.1, pp. 1-11.
  24. Kachniewska, Magdalena Anna. (2015) Tourism development as a determinant of quality of life in rural areas. Journal of Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 7, No.5, pp.500 – 515.
  25. Karami, Zein Al-Abedin. & Hassanabadi, Davood. & Lotfi, Shahrzad. (2020) Analyze the role of government in managing and planning tourism crises; Case study of the corona crisis. Journal of New Attitudes in Human Geography, Vol.12, No.3, pp. 617-639.[in pesian]
  26. Kraus, Sascha. & Clauss, & Breier, Matthias. & Gast, Johanna. & Zardini, Alessandro. & Tiberius, Victor. (2020) The economics of COVID-19: initial empirical evidence on how family firms in five European countries cope with the corona crisis. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, Vol.26, No.5, pp.1067-1091.
  27. Kuckertz, Andreas. & Brändle, Leif. & Gaudig, Anja. & Hinderer, Sebastian. & Morales Reyes, Carlos Arturo. & Prochotta, Alicia. & Berger, Elisabeth SC. (2020) Startups in times of crisis–A rapid response to the COVID-19 pandemic. Journal of Business Venturing Insights, 13, No.1, pp.1-13.
  28. Kuscer, Kir. & Eichelberger, Sarah. & Peters, Mike. (2021) Tourism organizations’ responses to the COVID-19 pandemic: an investigation of the lockdown period. Current Issues in Tourism, 1-14.
  29. Lerner, Daniel. & Hunt, Richard A. & Dimov, Dimo. (2018) Action! Moving beyond the intendedly-rational logics of entrepreneurship. Journal of Business Venturing, 33, No.1, pp.52-69.
  30. Liguori, Eric. & Winkler, Christoph. (2020) From offline to online: Challenges and opportunities for entrepreneurship education following the COVID-19 pandemic, 3, No.4, pp.346-351.
  31. Lounsbury, Michael. & Glynn, Mary Ann. (2019) Cultural entrepreneurship: A new agenda for the study of entrepreneurial processes and possibilities. Cambridge University Press.
  32. Matani, Mehrdad. & Akbaryan, fatemeh. & Tafhizadeh-Sheyadeh, Seyedeh Nasrin. (2018) The role of cyberspace in the developments of the tourism industry: a case study of cultural and historical tourism. Geography (Regional Planning8, No.4, pp. 159-180. [in pesian]
  33. McKibbin, Warwick. & Fernando, Roshen. (2020) The economic impact of COVID-19. Economics in the Time of COVID-19, pp.45-51.
  34. Molinero, Teresa. & Fernández-Muñoz, Juan José. & Orea-Giner, Alicia. & Fuentes-Moraleda, Laura. (2021) Understanding the new post-COVID-19 risk scenario: Outlooks and challenges for a new era of tourism. Tourism Management, 86, No.1, pp.1-11.
  35. Mousavi, M. N. & Jalalian, I. & Kohki, F. S. (1396). Development of scenarios of factors affecting the development of tourism in West Azerbaijan province using the Wizard scenario, Journal of Urban Tourism, Vol.4, No.3, pp. 49-62. [in pesian]
  36. Neuburger, Larissa, & Beck, Julia.  & Egger, Roman. (2018) The ‘Phygital’tourist experience: The use of augmented and virtual reality in destination marketing. In Tourism planning and destination marketing. Emerald Publishing Limited. 30, No.3, pp.1621-1645.
  37. Nicole, Maria. & Alsafi, Zaid. & Sohrabi, Catrin. & Kerwan, Ahmed. & Al-Jabir, Ahmed. & Losifidis, Christos. & Agha, Riaz. (2020) The socio-economic implications of the coronavirus and covid-19 pandemic: A review. International Journal of Surgery, 78, pp.185-193.
  38. Niewiadomski, P.(2020). COVID-19: from temporary de-globalisation to a re-discovery of tourism?. Tourism Geographies, Vol .22 , No.3 , pp.  651-656.
  39. Pennington-Gray, Lori. & Thapa, Brijesh. & Kaplanidou, Kyriaki. & Cahyanto, Ignatius.  & McLaughlin, Elaine . (2011) Crisis planning and preparedness in the United States tourism industry. Cornell Hospitality Quarterly, 52, No.3, pp. 312-320.
  40. Pforr, Christof. & Hosie, Peter J. (2008) Crisis management in tourism: Preparing for recovery. Journal of Travel & Tourism Marketing, 23, No.2-4, pp.249-264.
  41. Ratten, Vanessa. (2020) Coronavirus (Covid-19) and entrepreneurship: cultural, lifestyle and societal changes. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, Emerald Publishing Limited, 13, No.4, pp.747-761.
  42. Ritchie, B.W. & Jiang, Y. (2019) A review of research on tourism risk, crisis, and disaster management. Annals of Tourism Research, 79, No.1, pp.1-15.
  43. Santos, A M. & Madrid, C. & Haegeman, K. & Rainoldi, A. (2020). Behavioural changes in tourism in times of Covid-19. pp.1-64. JRC121262. JRC121262 (2020).
  44. Sharma, Gagan Deep. & Thomas, Asha. & Paul, Justin . (2021) Reviving tourism industry post-COVID-19: A resilience-based framework. Journal of Tourism management perspectives, 37, No.1,pp. 1-11.
  45. ShirMohammadi, Yazdan; Baradaran, Morad & Mokhtar Jozani. (2020). The effect of virtual tourism on mental well-being (studied by Instagram and Facebook users). Welfare Planning and Social Development, Vol.11, No.42, pp. 157-184.[in pesian]
  46. Sigala, Marianna. (2020) Tourism and COVID-19: Impacts and implications for advancing and resetting industry and research." Journal of business research, 117, No.1, pp.312-321.
  47. Sobhani, Behrooz. & Safarian Zangir, Vahid. & Tabatabai, Batool. (2020) Climatic zonation of sugar beet based on soil characteristics and climatic factors (Case study: East Azerbaijan province), Quarterly Journal of Environmental Science and Technology, Vol.22, No.4, pp. 95-107.[in pesian]
  48. Strauss, A. & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
  49. Uğur, Naciye Güliz. & Akbıyık, Adem . (2020) Impacts of COVID-19 on global tourism industry: A cross-regional comparison. Journal of­ Tourism Management
  50. Vărzaru, Anca Antoaneta. & Bocean, Antoaneta. & Cazacu, Marian. (2021) Rethinking Tourism Industry in Pandemic COVID-19 Period. Journal of­ Sustainability, 13, No.12, pp.1-19.
  51. Zhong, Bao-Liang ; Luo, Wei ; Li, Hai-Mei ;  Zhang, Qian-Qian;  Liu, Xiao-Ge ; Li, Wen-Tian. & Li, Yi . (2020) Knowledge, attitudes, and practices towards COVID-19 among Chinese residents during the rapid rise period of the COVID-19 outbreak: a quick online cross-sectional survey, International journal of biological sciences, Vol.16, No.10, pp.1745-1752.
نشریه گردشگری شهری
دوره 9، شماره 3
آبان 1401
صفحه 103-117

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار