تحلیل عوامل موثر بر بازاریابی گردشگری سلامت مطالعه موردی: شهر تهران

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

گروه مدیریت بازرگانی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

چکیده

گردشگری سلامت در دهه گذشته به صنعت بزرگی تبدیل‌شده و به دنبال افزایش فعالیت در گردشگری سلامت، فرآیند تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان و مؤلفه‌های تأثیرگذار بر بازاریابی گردشگری سلامت برای محققین از اهمیت بالایی برخوردار شده است. هدف مطالعه حاضر ارائه یک مدل جامع از مؤلفه‌های تأثیرگذار بر گردشگری سلامت است. در این تحقیق تلاش شد عوامل موثر بر بازاریابی گردشگری سلامت شهر تهران مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. مطالعه حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق شامل افرادی می‌شود که به‌قصد درمان به مراکز درمانی شهر تهران مراجعه کرده‌اند. در جهت تعیین حجم نمونه با توجه به نبود تعداد جامعه آماری از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود استفاده و حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید. روایی ابزار تحقیق با استفاده از مدل تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و لیزرل با روش آمار توصیفی و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته‌ها نشان داد که کیفیت خدمات تأثیر معنی‌دار بر بازاریابی گردشگری سلامت شهر تهران داشته است. همچنین یافته‌ها حاکی از تأثیر مثبت و معنی‌داری قیمت بر بازاریابی گردشگری سلامت شهر تهران بود. یافته‌های تحقیق نشان داد که دسترسی آسان تأثیر معنی‌دار و مثبتی بر بازاریابی گردشگری سلامت شهر تهران داشته و اعتبار و اعتماد نیز تأثیر معنی‌دار و مثبتی بر بازاریابی گردشگری سلامت شهر تهران دارند. همچنین در نهایت یافته‌های تحقیق حاکی از تأثیر مثبت و معنی‌دار مقررات و چهارچوب قانونی بر بازاریابی گردشگری سلامت شهر تهران بود.

کلیدواژه‌ها


  1. آسایش، حمید وکمالی، مهدی. (1400). تخمین تقاضای گردشگر درمانی خارجی در 4 منطقه آمایش سرزمین دارای مزیت در پزشکی. مجله گردشگری شهری، 8(3)، 105-91. https://doi.org/10.22059/jut.2021.320358.891
  2. برومندزاد، ِ، یاسمین؛ زحمتکش سردوراهی، مهدیه؛ سیادتان، محمد و آردیان، آرام. (1399). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مرتبط با توسعه گردشگری سلامت. مدیریت اطلاعات سلامت،17(5)، 226-221. https://doi.org/10.22122/him.v17i5.4107
  3. حمیدی‌زاده، محمدرضا؛ جاویدی، حمید و مجرد، فایق. (1395). مزیت رقابتی بازاریابی گردشگری پزشکی ایران. مدیریت اطلاعات سلامت،13(5)،379-373.
  4. حسنی، علی و رحیم زاده، معصومه. (1398). آینده‌نگاری صنعت گردشگری در شهر تهران. مجله گردشگری شهری، 6 (1)، 148-135. https://doi.org/10.22059/jut.2019.250270.439
  5. زحمت‌کش سردوراهی، مهدیه؛ محمدپور شیرازی، فاطمه؛ آردیان، آرام؛ سیادتان، محمد و اویسی، محمدامیر. (1399). عوامل مؤثر بر بازاریابی ویروسی در توسعه گردشگری سلامت. مدیریت بهداشت و درمان، 11(2)،55-45.
  6. مبارکی، امید؛ ولیقلی زاده، علی و نصیری، عذرا. (1399). ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر توسعه گردشگری پزشکی در شهر تبریز. مجله گردشگری شهری، 7(4)، 159-145. https://doi.org/10.22059/jut.2021.298386.777
  7. محمدی، سعدی و خالدی، فریدون. (1398). تحلیل عوامل موثر بر رضایتمندی گردشگران خارجی سلامت (مطالعه موردی: گردشگران اقلیم کردستان عراق). مجله گردشگری شهری، 6(3)، 16-1. https://doi.org/10.22059/jut.2018.235406.336
  8. مسعودی اصل، ایروان، نجفی پور مقدم؛ فاطمه، حسام، سمیه و محمودی فراهانی، محمود. (1399). الگوی بازاریابی در گردشگری سلامت با تأکید بر مؤلفه‌های اخلاقی. اخلاق در علوم و فناوری، ۱۵ (۴): ۱۲۱-۱۱۳.
  9. Asayesh, H., & kamali, M. (2021). Estimating the Demand of Foreign Medical Tourism Four Zones of Land Use Planning with Medical Advantage. Journal of Urban tourism, 8(3), 91-105. https://doi.org/10.22059/jut.2021.320358.891 [In Persian].
  10. Aydin, G., & Karamehmet, B. (2017). Factors affecting health tourism and international health-care facility choice. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 21(4), 12-23. https://doi.org/10.1108/IJPHM-05-2015-0018
  11. Broumandzad, Y., Sardurahi laborer, M., Siadtan, M., & Ardian, A. (2019). Identification and ranking of factors related to the development of health tourism. Health Information Management, 17(5), 226-221. https://doi.org/10.22122/him.v17i5.4107 [In Persian].
  12. Bulatovic, I., & Iankova, K. (2021). Barriers to medical tourism development in the United Arab Emirates (UAE). International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(3), 13-25. https://doi.org/10.3390/ijerph18031365
  13. Cavmak, D., & Cavmak, S. (2020). Using AHP to prioritize barriers in developing medical tourism: case of Turkey. Int J Travel Med Glob Health, 8(2), 73-79.
  14. Chinai, R. and Goswami, R. (2007). Medical visas mark growth for indian medical tourism. Bulletin of the World Health Organization, 85(3), 34-51. https://doi.org/10.1016/j.jtumed.2014.01.007
  15. Cohen, E. (2012). Medical travel and the quality-of-life”, in Uysal, M., Perdue, R.R. and Sirgy, M.J. (Eds), Handbook of Tourism and Quality-of-Life Research: Enhancing the Lives of Tourists and Residents of Host Communities, Springer ScienceBusiness Media B.V.,2(4), 169-191.
  16. Connell, J. (2006). Medical tourism: Sea, sun, sand and surgery. Tourism management, 27(6), 1093-1100. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2005.11.005
  17. Crooks, V. A., Turner, L., Snyder, J., Johnston, R., & Kingsbury, P. (2011). Promoting medical tourism to India: Messages, images, and the marketing of international patient travel. Social Science & Medicine, 72(5), 726-732. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2010.12.022
  18. De Arellano, A.B.R. (2011). Medical tourism in the Caribbean”, Signs. Journal of Women in Culture and Society, 36(2)289-300. https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/655908
  19. Debata, B. R., Sree, K., Patnaik, B., & Mahapatra, S. S. (2013). Evaluating medical tourism enablers with interpretive structural modeling. Benchmarking: An International Journal, 12(3), 34-46. https://doi.org/10.1108/BIJ-10-2011-0079
  20. Esmail, N. (2006). The Private Cost of Public Queues in 2006. Fraser Forum, Fraser Institute, 34(2), 20-25.
  21. Fetscherin, M., & Stephano, R. M. (2016). The medical tourism index: Scale development and validation. Tourism Management, 52(3), 539-556. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2015.08.010
  22. Gongmei Z., Rui S., & Qianqian L. (2021). Health and wellness tourism: literature review and research prospects. Resour. Dev. Mark. 37 119–128. https://doi.org/10.33258/birci.v5i2.4806
  23. Hamidizadeh, M., Javidi, H., & Faiq, s. (2015). The competitive advantage of Iran's medical tourism marketing. Health Information Management, 13(5), 379-373. [In Persian].
  24. Hanefeld, J., Lunt, N., Smith, R., & Horsfall, D. (2015). Why do medical tourists travel to where they do? The role of networks in determining medical travel. Social Science & Medicine, 124(14), 356-363. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2014.05.016
  25. Hasani, A., & Rahimzadeh, M. (2019). Tehran Tourism industry foresight. Journal of Urban tourism, 6(1), 135-148. https://doi.org/10.22059/jut.2019.250270.439 [In Persian].
  26. Herrick, D. (2007). Medical tourism: global competition in health care”, NCPA Policy Report No. 304, Vol. 304, National Center For Policy Analysis, Dallas, TX. https://europepmc.org/article/med/19593301
  27. Huiyur L. (2020). Key concepts and progress in wellness tourism. Tour Forum, 13(2), 69-81. https://doi.org/10.1080/13683500.2016.1223609
  28. Kamassi A., Abd Manaf N. H., & Omar A. (2020). The identity and role of stakeholders in the medical tourism industry: state of the art. Tour. Rev, 75 (12),559–574. https://doi.org/10.1108/TR-01-2019-0031
  29. Khanal, B., & Shimizu, T. (2018). Factors affecting the development of health tourism in Nepal: Regarding the views of health tourists. Journal of Tourism Research and Hospitality, 7(3), 34-50. DOI: 10.4172/2324-8807.1000193
  30. Kshetri N (2011). The healthcare off-shoring industry in developing economies-institutional and economic foundations: An Indian case. Int J Health Care Qual Assur, 24(6): 453–470. https://doi.org/10.1108/09526861111150716
  31. Kumar, S., Breuing, R., & Chahal, R. (2012). Globalization of health care delivery in the United States through medical tourism. Journal of health communication, 17(2), 177-198. https://doi.org/10.1080/10810730.2011.585699
  32. Lee C. W., Li C. (2019). The process of constructing a health tourism destination index. Int J Environ Res Public Health, 16(2),16-29. https://doi.org/10.3390/ijerph16224579
  33. Letunovska, N., Kwilinski, A., & Kaminska, B. (2020). Scientific Research in the Health Tourism Market: A Systematic Literature Review. Health Economics and Management Review, 1(4), 8-19.
  34. Liu, Y., Lin, Q., & Zhang, D. (2022). Understanding the Reality of China’s Health Tourism and Consumer Demand From the Perspective of Consumers: A Cross-Sectional Study. Frontiers in Psychology, 2(1), 1- 13.
  35. Masoudi Asl, Y., Najafipour Moghadam, F., Hossam, S., & Mahmoudi Farahani, M. (2019). Health tourism marketing model with emphasis on ethical components. Ethics in Science and Technology, 15(4), 121-113. [In Persian].
  36. Mobaraki, O., Valigholizadeh, A., & Nasiri, O. (2021). The Evaluation of Effective Components on the Development of Medical Tourism in Tabriz city. Journal of Urban tourism, 7(4), 145-159. https://doi.org/10.22059/jut.2021.298386.777 [In Persian].
  37. Mohammadi, S., & khaldi, F. (2019). Analysis of Affecting Factors the Health and Satisfaction of foreign tourists (Case Study: Iraqi Kurdistan’s Tourists). Journal of Urban tourism, 6(3), 1-16. https://doi.org/10.22059/jut.2018.235406.336 [In Persian].
  38. Moschis, G. P., & Chambers, M. M. (2009). Affordable healthcare for persons over 55: Reasons for patronising specific providers and implications. Journal of Management & Marketing in Healthcare, 2(1), 44-55. https://doi.org/10.1179/mmh.2009.2.1.44
  39. Schmude, J., Pillmayer, M., Witting, M., & Corradini, P. (2021). Geography Matters, But… Evolving Success Factors for Nature-Oriented Health Tourism within Selected Alpine Destinations. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(10), 1-18. https://doi.org/10.3390/ijerph18105389
  40. Segouin, C., Hodges, B., & Brechat, P. H. (2005). Globalization in health care: is international standardization of quality a step toward outsourcing?. International Journal for Quality in Health Care, 17(4), 277-279. https://doi.org/10.3390/ijerph18105389
  41. Sultana, S., Haque, A., Momen, A., & Yasmin, F. (2014). Factors affecting the attractiveness of medical tourism destination: an empirical study on India-review article. Iranian journal of public health, 43(7), 2-20.
  42. Tingfang L., Shengtian H. (2021). Annual Report on the Development of Health Tourism in China. Beijing. Social Sciences Academic Press(CHINA), 12(3), 23-44. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2021.114630
  43. Valentova, J., & Abrham, J. (2016). Market segmentation and eliciting tourist's motives for visiting the Czech Republic. Marketing and Management of Innovations, 492, 159-168.
  44. Yang, Y.-S. (2013). Key success factors in medical tourism marketing. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 13(3), 67-78. https://doi.org/10.1108/JEIM-06-2012-0036
  45. York, D. (2008). Medical tourism: the trend toward outsourcing. Journal of Continuing Education in the Health Professions, 28(2), 99-102. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/chp.165
  46. Zahmatkesh saredorahi, M., Mohammadpour Shirazi, F., Ardian, A., Siadatan, M., & Oveisi, M. (2020). Factors Affecting Viral Marketing in Health Tourism Development. Journal of healthcare management, 11(no36), 45-55. [In Persian].
  47. Zhong, L., Deng, B., Morrison, A. M., Coca-Stefaniak, J. A., & Yang, L. (2021). Medical, Health and Wellness Tourism Research—A Review of the Literature (1970–2020) and Research Agenda. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(20), 1-15. https://doi.org/10.3390/ijerph182010875