مقاصد گردشگری ورزشی در مسیر پایداری: ارزیابی موانع و چالش‌ها مطالعه موردی: استان اصفهان

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 گروه مدیریت سازمان‌های ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

2 گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

علیرغم انجام پژوهش‌های متعدد و وجود گزارش‌های سالانه سازمان‌های بین‌المللی در مورد وضعیت پایداری مقاصد گردشگری، تاکنون این پایداری در صنعت گردشگری ورزشی کشور نهادینه نشده است. در واقع، گردشگری ورزشی ایران نه ازلحاظ درآمد و منافع اقتصادی و نه ازلحاظ حفاظت منابع و دارایی‌ها به‌هیچ‌وجه «پایدار» نیست. ازاین‌رو مطالعه حاضر در صدد شناسایی و ارزیابی موانع پایداری در صنعت گردشگری ورزشی است که در استان اصفهان انجام‌شده است. با استفاده از یک روش پیمایشی مبتنی بر مصاحبه و پرسشنامه، از دو گروه خبره نظرخواهی شد. گروه نخست شامل 14 نفر از خبرگان دانشگاهی و گروه دوم نیز، شامل 180 نفر از کارشناسان و مدیران ارشد سازمان‌های ورزشی و گردشگری در استان اصفهان بودند. نمونه‌گیری از هر دو گروه به روش هدفمند انجام شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک‌های کدگذاری باز، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون چند متغیره صورت گرفت. بر اساس نتایج، موانع پایداری در مقاصد گردشگری ورزشی استان اصفهان در شش محور کلیدی با 36 متغیر شناسایی و دسته‌بندی شدند. محورهای اصلی عبارت‌اند از: 1- ضعف در سیاست‌گذاری و چشم‌انداز؛ 2- ناکارآمدی در مدیریت مقاصد گردشگری ورزشی؛ 3- عدم پذیرش اجتماعی؛ 4- محدودیت‌های محیط‌زیستی؛ 5- ضعف سرمایه‌گذاری و اشتغال؛ 6- عدم امنیت. اثرگذارترین عامل نیز ضعف در سیاست‌گذاری و چشم‌انداز بود. بر این اساس جهت نیل به پایداری، بایستی رویکردهای سیاست‌گذاری مدیریت مقاصد گردشگری کشور موردبازنگری قرار گیرد. درنهایت این نتیجه به دست آمد که در غیاب رویکردهای سیاست‌گذارانه و تنظیمی در سطح ملی، می‌توان با تعریف یک چشم‌انداز مشخص در سطح استان در قالب برنامه‌های توسعه استانی، تا حدودی به ساماندهی بازار گردشگری ورزشی پرداخت. این امر با به‌کارگیری برخی الزامات امکان‌پذیر است.

کلیدواژه‌ها


  1. اسدی، حسن؛ پورتقی، امین؛ افتخاری، ابراهیم و فلاحی، احمد. (1394). مطالعه ابعاد عینی امنیت در گردشگری ورزشی ایران و عملکرد سازمان‌های ورزشی در تأمین و توسعه آن. مدیریت ورزشی، 7 (۱)، 15-1.  doi: 10.22059/jsm.2015.53642
  2. بجانی، ابوالفضل؛ شهلایی، جواد؛ کشکر، سارا و غفوری، فرزاد. (1398). تدوین الگوی شایستگی مدیران سازمان های ورزشی کشور بر اساس نظریه داده بنیاد. مطالعات مدیریت ورزشی، 11 (54)، 128-109. doi:.22089/smrj.2018.5465.2082
  3. جوادیان، رضا؛ و فراست، هادی. (1396). بررسی رابطه حمایت اجتماعی و امنیت اجتماعی با اعتماد اجتماعی استفاده‌کنندگان از حمل‌ونقل عمومی. فصلنامه انتظام اجتماعی، 9 (2)، 222-189. doi: 10.22059/JSCM.2022.346380.2320
  4. چقاجردی، ایمان؛ و مختاری ملک‌آبادی، رضا. (1395). سطح‌بندی مناطق 15 گانه شهر اصفهان ازلحاظ زیرساخت‌های گردشگری ورزشی با استفاده از مدل HDI. فصلنامه پژوهش‌های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، 10 (4)، 30-21. doi:10.30486/4s.2022.1972127.1077
  5. داغستانی، سعید. (1391). جاذبه‌های گردشگری، مفاهیم، مدیریت و برنامه‌ریزی. تهران: انتشارات مهکامه.
  6. دلشاد، علی. (1400). تحلیل رقابت‌پذیری مقصدهای گردشگری شهری در ایران. مجله گردشگری شهری، 8 (1)، 161-143. doi:10.22059/jut.2021.310205.836
  7. رحمتی، منصور؛ پاشازاده، اصغر و افروشه، رضا (1400). شناسایی و دسته‌بندی چالش‌های توسعه گردشگری شهر گرمی. فصلنامه گردشگری و توسعه، 10 (3)، 95-81. doi:10.22034/jtd.2020.231781.2035
  8. شالبافیان، علی‌اصغر و طاهریان، پریسا. (1401). شناسایی محرک‌ها و موانع توسعه گردشگری تجربه محور در اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان سمنان. مجله گردشگری شهری، 9 (1)، 148-135. doi:10.22059/jut.2021.318634.880
  9. صادقی، سعید. (1397). صنعت گردشگری در دوره تحریم‌ها: چالش‌ها و فرصت‌ها. دیده‌بان امنیت ملی، 8 (78)، 62-55. doi:10.22080/JTPD.2023.23905.3718
  10. صیدایی، سید اسکندر؛ حسینی، سیده سمیه و یزدان‌بخش، بنت‌الهدی. (1397). ارزیابی پایداری زیست‌محیطی شهر اصفهان با تأکید بر آلودگی هوا. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 29 (1)، 126-113. doi:10.22108/gep.2018.97857.0
  11. عزتیان، ویکتوریا و هاشمی‌نسب، سادات. (1392). انتشار آلاینده‌های جوی چالش زیست‌محیطی شهر اصفهان. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 4 (16)، 160-145. doi:10.22059/jrd.2022.343525.668730
  12. الفتی، امیر؛ یوسفی، بهرام؛ بهرامی، شهاب و عیدی، حسین. (1400). شناسایی و اولویت‌بندی موانع پاسخگویی در سازمان‌های ورزشی. مدیریت ورزشی، 13 (1)، 160-141. doi:10.22059/jsm.2019.272841.2202
  13. گلابچی، محمود و سامانی مجد، امیر مسعود. (1400). مطالعه شاخص‌های زیست‌محیطی توسعه پایدار شهری بر اساس استاندارد مدیریت پروژه PMBOK (مطالعه موردی شهر اصفهان). توسعه پایدار شهری، 2 (2)، 10-1. doi:20.1001.1.27170128.1400.2.2.1.4
  14. مختاری ملک‌آبادی، رضا؛ عبداللهی، عظیمه السادات و صادقی، حمیدرضا. (1393). تحلیل و بازشناسی رفتارهای زیست‌محیطی شهری (مطالعه موردی: شهر اصفهان، سال 1391). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 5 (۱۸)، 20-1. doi:10.22034/jsc.2021.255710.1345
  15. ملاحسینی اردکانی، رضا؛ سیاح البرزی، هدایت و سیاح، محسن (1397). شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر چالش‌ها و فرصت‌های امنیت اجتماعی گردشگری خارجی یزد با استفاده از SWOT. فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، 10 (4)، 170-147 doi:10.22034/iwm.2022.550355.1025.
  16. میرزایی کالار، اکبر؛ مدنی، سید مهدی؛ همتی نژاد، مهرعلی و رحمانی‌نیا، فرهاد. (1392). عوامل بازدارنده و سوق‌دهنده گردشگری ورزشی. مدیریت و توسعه ورزش، 2 (1)، 96-85. doi:10.22051/sbj.2021.36633.1002
  17. میرزازاده زهراسادات؛ و عبدالملکی، حسین. (1395). طراحی مدل موانع فراروی توسعه گردشگری ورزشی مشهد. مطالعات مدیریت گردشگری (مطالعات جهانگردی)، 11 (34)، 39-25. doi:10.22051/sbj.2021.36633.1002
  18. نادریان جهرمی، مسعود؛ امیرحسینی، سید احسان و سلطان حسینی، محمد. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر افزایش بهره‌وری سازمان‌های ورزشی شهر اصفهان. حرکت، 9 (4)، 68-59. doi:10.30495/jedu.2022.24969.4978
  19. نیومن، ویلیام لاورنس. (1389). شیوه‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کیفی و کمی. ترجمه حسن دانایی‌فرد و سید حسین کاظمی. جلد اول، چاپ دوم، تهران: موسسه مهربان نشر.
  20. واعظی، رضا؛ چگین، میثم و اصلی‌پور، حسین. (1397). چالش‌های سیاست‌گذاری در حوزه گردشگری سلامت ایران مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 13 (14)، 40-1. doi:10.22054/tms.2018.19752.1548
  21. همتی عفیف، علی؛ کشاورز ترک، عین‌اله؛ قربانی، محمدحسین و محمودی، احمد. (1399). تدوین مدل تأثیرات آینده‌نگاری سازمانی بر سیاست‌گذاری در صنعت ورزش ایران. فصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی المپیک، 1 (4)، 75-49. doi:10.30479/jfs.2021.14119.1234
  22.  
  23. Asadi, H., Pourtaghi, A., Eftekhari, I., & Fallahi, A. (2014). Studying the objective dimensions of security in sports tourism in Iran and the performance of sports organizations in providing and developing it. Sports Management, 7 (1), 1-15. doi:10.22059/jsm.2015.53642 [In Persian].
  24. Bajani, A., Shahlai, J., Keshgar, S., & Ghafouri, F. (2018). Compilation of the competence model of managers of sports organizations in the country based on the data theory of the foundation. Sports Management Studies, 11 (54), 109-128. doi:10.22089/smrj.2018.5465.2082 [In Persian].
  25. Bell, S., & Morse, S. (2013). Rich pictures: a means to explore the ‘sustainable mind’? Sustainable Development, 21 (1). 30-47. doi:10.1002/sd.497
  26. Carneiro, M. J., Breda, Z., & Cordeiro, C. (2016). Sports tourism development and destination sustainability: the case of the coastal area of the Aveiro region, Portugal. Journal of Sport & Tourism, 20 (3-4). 305-334 doi:10.1080/14775085.2016.1220863
  27. Chagajardi, I., & Mokhtari Malekabadi, R. (2016). Stratification of 15 regions of Isfahan city in terms of sports tourism infrastructure using the HDI model. Journal of Physiology and Management Research in Sports, 10 (4), 21-30. doi:10.30486/4s.2022.1972127.1077 [In Persian].
  28. Choa, H., Joob, D., & Chic, ch (2019). Examining nostalgia in sport tourism: The case of US college football fans. Tourism Management Perspectives,29(1), 97-104. doi:10.1016/j.tmp.2018.11.002
  29. Cleave, E., Arku, G., Sadler, R., & Gilliland, J. (2016). The role of place branding in local and regional economic development: bridging the gap between policy and practicality. Regional Studies, Regional Science, 3 (1). 207-228 doi:10.1080/21681376.2016.1163506
  30. Colantonio, A., & Dixon, T. (2011). Urban Regeneration & Social Sustainability: Best practice from European cities. Wiley- Blackwell.
  31. Daghestani, S. (2012). Tourist attractions, concepts, management and planning. Mehkame Publications [In Persian].
  32. Davidson, K.M., Kellett, J., Wilson, L., & Pullen, S. (2012). Assessing urban sustainability from a social democratic perspective: a thematic approach. Local Environment, 17 (1). 57-73. doi:10.1080/13549839.2011.631990
  33. Deery, M., jago, L., (2006), The Management of Sport Tourism, in Heathr Gibson, Sport Tourism: Concepts and Theories. Rutledge Taylor & Francis Group.
  34. Delshad, A (2021). Analysis of the Competitiveness of Urban Tourism Destinations in Iran. Journal of Urban Tourism, 8 (1), 143-161. doi:10.22059/JUT.2021.310205.836. [In Persian].
  35. Duglio, S., & Beltramo, R. (2017). Estimating the Economic Impacts of a Small-Scale Sport Tourism Event: The Case of the Italo-Swiss Mountain Trail CollonTrek. Sustainability, 9 (343). 1-17.
  36. doi:10.3390/su9030343
  37. Emery, P. (2010). Past, future major sport event management practice: The practitioner perspective. Sport Management Review, 2 (1): 28-14 doi:10.1016/j.smr.2009.06.003
  38. Ezzatian, V., & Hasheminasab, S. (2013). The emission of atmospheric pollutants as an environmental challenge in the city of Isfahan. Urban and regional studies and researches, 4 (16), 145-160. doi:10.22059/jrd.2022.343525.668730 [In Persian].
  39. Getz, D. (2008). Event tourism: Definition, evolution, and research. Tourism Management, 29 (1). 403-428. doi:10.1016/j.tourman.2007.07.017
  40. Golabchi, M., & Samani Majd, A. M. (2021). Studying the environmental indicators of sustainable urban development based on the PMBOK project management standard (case study of Isfahan city). Sustainable Urban Development, 2 (2), 1-10. doi:20.1001.1.27170128.1400.2.2.1.4. [In Persian].
  41. Gozalova, M; Shchikanov, A; Vernigor, A; Bagdasarian, V (2014), Sports tourism. Polish journal of sport and tourism, 21 (2), pp 92-96. doi: 10.2478/pjst-2014-0009
  42. Hemti Afif, A., Keshavarz Tork, A., Ghorbani, M. H., & Mahmoudi, A. (2019). Formulating the model of the effects of organizational foresight on policy making in Iran's sports industry. Olympic Sociocultural Studies Quarterly, 1 (4), 49-75. doi:10.30479/jfs.2021.14119.1234 [In Persian].
  43. Hua, K. P., & Chiu, L. K. (2013). Multiculturism: Issues of Malaysian female sport tourists in event-based sport tourism. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 91 (1), pp 270-287. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.08.424.
  44. Huili, H., Carol, K., Patrick, L., & Gary, R. (2018). Property Owners' Attitudes toward Sustainable Tourism: Comparing Coastal and Mountain Counties. Tourism and Hospitality Research, 88 (4). 424-448.doi:10.1177/1467358416667776
  45. Javadian, R., & Farasat, H. (2016). Investigating the relationship between social support and social security with social trust of public transportation users. Social Order Quarterly, 9 (2), 189-222. doi: 10.3310/hta24460. [In Persian].
  46. Kumar, D. (2018). Sport Tourism: A New Educational Concept for Sustainable
    Development. Multidisciplinary Higher Education. Research, Dynamics & Concepts: Opportunities & Challenges for Sustainable Development, 1 (1). 69-75. doi:10.3390/su13052758
  47. Laflin, M. (2017), The Global Sports Impact (GSI) Report 2017, Sportcal Global Communications, Olympic world library. Available at: https://www.sportcal.com/PDF/GSI/Report/GSI_Report_2017_Sample_Pack_v1.pdf.
  48. Lee, J. C., & Efird, R. (2014). Schooling for Sustainable Development Across the Pacific. Springer
  49. Marumo, K., Lubbe, S., & Pelser, T. (2015). Sport tourism as a developmental initiative in the economy of Mafikeng. African Journal of Hospitality. Tourism and Leisure, 4 (2). 1-11. doi:10.1080/1331677X.2023.2222306
  50. Mirzaei Kalar, A., Madani, S. M., Hemmatinejad, M. A., & Rahmaninya, F. (2012). Inhibiting and promoting factors of sports tourism. Sport Management and Development, 2 (1), 96-85. doi:10.22051/sbj.2021.36633.1002 [In Persian].
  51. Mirzazadeh, Z., & Abdul Maliki, H. (2015). Designing a model of obstacles to the development of sports tourism in Mashhad. Tourism Management Studies (Tourism Studies), 11 (34), 25-39. doi:10.22051/sbj.2021.36633.1002 [In Persian].
  52. Mokhtari Malekabadi, R., Abdullahi, A., & Sadeghi, H. (2014). Analysis and recognition of urban environmental behaviors (case study: Isfahan city, 2013). Research and urban planning, 5 (18), 1-20. doi:10.22034/jsc.2021.255710.1345 [In Persian].
  53. Molahosseini Ardakani, R., Sayyah alborzi, H., & Sayah, M. (2017). Identifying and analyzing factors affecting social security challenges and opportunities of foreign tourism in Yazd using SWOT. Social Order Research Quarterly, 10 (4), 147-170. doi:10.22034/iwm.2022.550355.1025 [In Persian].
  54. Naderian Jahromi, M., Amir Hosseini, S. E., & Soltan Hosseini, M. (2016). Investigating effective factors on increasing the productivity of sports organizations in Isfahan city. Movement, 9 (4), 68-59. doi:10.30495/jedu.2022.24969.4978 [In Persian].
  55. Newman, W. L. (2010). Social research methods: qualitative and quantitative approaches. Translated by Hasan Danaifard and Sayyed Hossein Kazemi. First volume, second edition, Tehran: Mehraban Publishing [In Persian].
  56. Olfati, A., Yousefi, B., Bahrami, Sh., & Eidi, H. (2022). Identifying and prioritizing barriers to accountability in sports organizations. Sports Management, 13 (1), 160-141. doi:10.22059/jsm.2019.272841.2202 [In Persian].
  57. Pickel-Chevalier, S. (2015). Can equestrian tourism be a solution for sustainable tourism development in France? Loisir ET Société/Society and Leisure, 38 (1). 110-134. doi:10.1080/07053436.2015.1007580
  58. Puodziukas, V., Svarpliene, A., & Braga, A. (2016). Measures for sustainable development of road network. Transportation Research Procedia, 14 (1). 965-972. doi:10.1016/j.trpro.2016.05.076
  59. Rafika, K., Rym, K., Souad, S. B., & Youcef, L (2016). A public actor awareness for sustainable development. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 216 (1). 151-162. doi:10.1016/j.sbspro.2015.12.022
  60. Rahmati, M., Pashazadeh, A., & Afrosheh, R. (2021). Identifying and categorizing the challenges of tourism development in Garmi city. Tourism and Development Quarterly, 10 (3), 95-81. doi:10.22034/jtd.2020.231781.2035 [In Persian].
  61. Sadeghi, S. (2017). Tourism industry in the period of sanctions: challenges and opportunities. National Security Review, 8 (78), 55-62. doi:10.22080/JTPD.2023.23905.3718 [In Persian].
  62. Shalbafian, A., & Taherian. P. (2022). Identification of Drivers and Barriers to the Development of Experience-Oriented Tourism in Eco-Resorts of Semnan Province. Journal of Urban Tourism, 9 (1), 135-148. doi:10.22059/jut.2021.318634.880 [In Persian].
  63. Sidaei, S. I., Hosseini, S. S., & Yazdanbakhsh, B. (2017). Environmental sustainability assessment of Isfahan city with emphasis on air pollution. Environmental Geography and Planning, 29 (1), 113-126. doi:10.22108/gep.2018.97857.0 [In Persian].
  64. Tiago, F., Gil, A., Stemberger, S., & Borges-Tiago, T (2021). Digital sustainability communication in tourism. Journal of Innovation & Knowledge, 6 (1). 27-34. doi:10.1016/j.jik.2019.12.002
  65. Trendafiova, S., Ziakas, V., & Sparvero, E. (2019). Linking corporate social responsibility in sport with community development: an added source of community value. Sport in Society Cultures, Commerce, Media, Politics, 20 (7). 938-956. doi:10.1080/17430437.2016.1221935
  66. Tudorache, D. M., Simon, T., Frenț, C., & Musteaţă-Pavel, M. (2017). Difficulties and Challenges in Applying the European Tourism Indicators System (ETIS) for Sustainable Tourist Destinations: The Case of Braşov County in the Romanian Carpathians. Sustainability, 9 (10). 1-19. doi:10.3390/su9101879
  67. Vaezi, R., Chegin, M., & Aslipour, H. (2017). Policy challenges in Iran's health tourism based on thematic analysis approach. Tourism Management Studies Quarterly, 13 (14), 1-40. doi:10.22054/tms.2018.19752.1548 [In Persian].
  68. Weed, M. (2020). The role of the interface of sport and tourism in the response to the COVID-19 pandemic. Journal of Sport & Tourism, 24 (2). 79-92. doi:10.1080/14775085.2020.1794351