واکاوی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهرستان خرم‌آباد با روش تحلیل ساختاری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

امروزه صنعت گردشگری به‌عنوان یک بخش پیشرو و نیروی محرکه توسعه اغلب جوامع شناخته می‌شود. برنامه‌ریزی و توسعه مطلوب این بخش مستلزم آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل مؤثر بر توسعه این صنعت و تحولات آن در آینده است. هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری با روش تحلیل ساختاری در شهرستان خرم‌آباد است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ماهیت آن تحلیلی-اکتشافی با رویکرد آینده‌پژوهی است و همچنین گردآوری داده‌ها به‌صورت اسنادی و میدانی بوده است. جامعه آماری این پژوهش نیز کارشناسان و متخصصان بوده‌اند که با روش نمونه‌گیری گلوله برفی، 14 نفر انتخاب‌شده‌اند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از پرسش‌نامه کارشناسان و متخصصان، از روش تحلیل ساختاری و نرم‌افزار میک‌مک استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که از بین 37 عامل شناسایی‌شده، 12 عامل کلیدی تأثیر بیشتری بر توسعه گردشگری شهرستان خرم‌آباد داشتند که می‌بایست در برنامه‌ریزی و توسعه صنعت گردشگری این شهرستان مدنظر قرار گیرد. این عوامل عبارت‌اند از: فرهنگ گردشگر پذیری، تربیت نیروهای متخصص، سیاست‌ها و طرح‌های توسعه گردشگری، مشارکت شهروندان، گسترش تورها و آژانس‌های گردشگری، گسترش تبلیغات و بازاریابی، رونق کارآفرینی و فضای کسب‌وکار، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، رقابت‌پذیری درزمینه جذب گردشگر، تنوع اماکن و جاذبه‌های تاریخی-فرهنگی، برند سازی گردشگری و میزان اختصاص بودجه سالیانه دولت در حوزه گردشگری

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اسماعیل‌زاده، سمیه؛ دل‌افروز، نرگس؛ قلی پور، علی و مولایی، نصرالله. (1401). توسعه مقیاس اندازه‌گیری اعتماد گردشگران به یک مقصد گردشگری با استفاده از رویکرد آمیخته. مطالعات مدیریت گردشگری، 17(57)، 303-331. doi: 10.22054/TMS.2021.62555.2588
  2. آندرواژ، لیلا و جنت خواه، روزبه. (1402). مدل‌سازی عوامل موثر بر تصویر مقصد گردشگری و تأثیر آن بر رضایتمندی گردشگران مطالعه موردی: شهر تهران. مجله گردشگری شهری، 10(1)، 95-115. doi: 10.22059/jut.2023.341124.1028
  3. بهزادی، صدیقه؛ رهنما، محمدرحیم؛ جوان، جعفر و عنابستانی، علی‌اکبر. (1397). شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: استان یزد). جغرافیایی مناطق خشک، 9 (33)، 52-37.
  4. پرچکانی، پروانه؛ رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا و هاشمی، سید سعید. (1399). آینده‌نگاری برند سازی پایدار مقصدهای گردشگری ساحلی. مطالعات مدیریت گردشگری، 15(50)، 157-195. doi: 10.22054/tms.2020.37943.2058
  5. پرمایه، رحیم؛ رمضان‌پور، مهرداد؛ بزرگمهر، کیا و حقزاد، آمنه. (1399). عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهر لاهیجان. جغرافیایی فضای گردشگری، 9 (34)، 27-48. dor: 20.1001.1.22518827.1399.9.34.2.1
  6. تقوایی، مسعود و حسینی خواه، حسین. (1396). برنامه‌ریزی توسعه صنعت گردشگری مبتنی بر روش آینده‌پژوهی و سناریونویسی (مطالعه موردی: شهر یاسوج). برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 6(23)، 8-30.   doi: 10.22080/jtpd.2018.1762
  7. حسنی، علی و رحیم‌زاده، معصومه. (1398). آینده‌نگاری صنعت گردشگری در شهر تهران. مجله گردشگری شهری، 6 (1)، 135-148. doi: 10.22059/jut.2019.250270.439
  8. حکمت‌نیا، حسن. (1399). ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهر میبد. مجله گردشگری شهری، 7 (2)، 71-84. doi: 10.22059/jut.2020.284076.675
  9. جلالیان، سید اسحاق و بیکی، پریسا. (1402). تحلیل مؤلفه‌های مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی در کلان‌شهر شیراز. مجله گردشگری شهری، 10(1)، 1-21. doi: 10.22059/jut.2023.351748.1088
  10. ده ده زاده سیلابی، پروین و احمدی فرد، نرگس. (1397). تعیین پیشران‌های کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: شهرستان‌های استان مازندران). جغرافیا و پایداری محیط، 9 (1)، 90-73. doi: 10.22126/ges.2019.1064
  11. ربیعی مندجین، محمدرضا؛ غلامی، علی؛ علیزاده، محمد و محمدزاده لاریجانی، فاطمه. (1401). شناسایی و طراحی الگوی اکوسیستم کارآفرینی گردشگری روستایی (مطالعه موردی: شهرستان خلخال). مطالعات مدیریت گردشگری، 17(57)، 265-302. doi: 10.22054/tms.2021.41629.2133
  12. رحمتی، منصور و پاشازاده، اصغر. (1400). شناسایی پیشران‌های کلیدی گردشگری شهر سرعین. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 10(36)، 272-249. doi: 10.22080/jtpd.2021.18380.3248
  13. زالی، نادر و عطریان، فروغ. (1395). تدوین سناریوهای توسعه گردشگری منطقه‌ای بر اساس اصول آینده‌پژوهی (موردمطالعه: استان همدان). آمایش سرزمین، 8 (1)، 131-107. doi: 10.22059/jtcp.2016.59147
  14. عبدلی، ناهید. (1401). چشم‌انداز گردشگری ماجراجویانه در ایران با رویکرد آینده‌پژوهی. مطالعات مدیریت گردشگری، 17(59)، 153-193. doi: 10.22054/tms.2022.69253.2740
  15. علی‌اکبری، اسماعیل؛ پوراحمد، احمد و جلال‌آبادی، لیلا. (1397). شناسایی پیشران‌های مؤثر بر وضعیت آینده گردشگری پایدار شهر کرمان با رویکرد آینده‌پژوهی. گردشگری و توسعه، 7 (1)، 178-156.
  16. علی‌اکبری، اسماعیل؛ مرصوصی، نفیسه و جلال‌آبادی، لیلا. (1399). تدوین سناریوهای مؤثر بر آینده گردشگری پایدار شهر کرمان با رویکرد آینده‌پژوهی. مطالعات مدیریت گردشگری، 15(50)، 35-60. doi: 10.22054/tms.2020.33013.1953
  17. فرجی ملایی، علی؛ نعمت پور، محمد و عشریه، امید. (1396). تحلیل سیستمی اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری ایران با رویکرد آینده‌پژوهی. مطالعات اجتماعی گردشگری، 5 (9)، 189-151.
  18. قهرمانی فرد، حسین؛ حسین زاده دلیر، کریم و موسوی، میرسعید. (1400). شناخت و ارزیابی پیشران‌های حیاتی مؤثر بر آینده توسعه گردشگری، مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز. مجله گردشگری شهری، 8(1)، 82-67. doi:10.22059/jut.2021.316833.869
  19. کلابی، امیرمحمد. (1401). ارائه مدل اکوسیستم گردشگری پایدار با رویکرد فراترکیب. مطالعات مدیریت گردشگری، 17(57)، 179-206.  doi: 10.22054/tms.2021.63700.2618
  20. موحد، علی. (1394). مقدمه‌ای بر گردشگری شهری. تهران: پرهام نقش.
  21. موسوی، میرنجف؛ جلالیان، اسحاق و کهکی، فاطمه سادات. (1396). تدوین سناریوهای عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری استان آذربایجان غربی با استفاده از سناریو ویزارد. مجله گردشگری شهری، 4(3)، 49-62. doi: 10.22059/jut.2018.229271.292
  22. نظم فر، حسین و علی بخشی، آمنه. (1400). آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی توسعه گردشگری (نمونه موردی: استان اردبیل). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 21 (63)، 79-59. doi: 10.52547/jgs.21.63.59
  23. وثوقی، لیلا و خانی، فضیله (1396). مروری بر مبانی، رویکردها و مدل‌های برنامه‌ریزی گردشگری. تهران: مهکامه.
  24. Abdoli, N. (2022). The Prospect of Adventure Tourism in Iran with Futures Studies Approach. Tourism Management Studies, 17(59), 153-193. https://doi.org/10.22054/tms.2022.69253.2740 [In Persian].
  25. Aliakbari, E., Marsousi, N., & Jalalabadi, L. (2020). Compilation and Priority Assessment of Scenarios Affecting the Future of Sustainable Tourism in Kerman with the Futures Studies Approach. Tourism Management Studies, 15(50), 35-60. https://doi.org/10. 22054/tms.2020. 33013.1953 [In Persian].
  26. Aliakbari, E., pourahmad, A., & jalalabadi, L. (2018). Identifying the Effective thrusters on the Future of Tourism Status of Kerman City with Futuristic Approach. Journal of Tourism and Development, 7(1), 156-178. [In Persian].
  27. Andervazh, L., & Janat khah, R. B. (2023). Modeling the Factors Affecting the Image of the Tourist Destination and its Effect on Tourist Satisfaction A case study of Tehran city. Journal of Urban Tourism, 10(1), 95-115. https://doi.org/10.22059/jut.2023.341124.1028 [In Persian].
  28. Aqueveque, C., & Bianchi, C. (2017). Tourism Destination Competitiveness of Chile: A Stakeholder Perspective. Tourism Planning & Development, 14(4), 447-466. https://doi.org/10.1080/21568316.2016.1272482
  29. Behzadi, S., Rahnama, M. R., Javan, J., & Anabestani, A. A. (2022). Identifying key factors affecting tourism development with a foresight approach (Case Study: Yazd Province). Journal of Arid Regions Geographic Studies, 9(33), 37-52. [In Persian].
  30. Brankov, J.J., & Penjiševic´, I. & Nina, B. & Curcic, N.B. & Živanovic, B. (2019). Tourism as a Factor of Regional Development: Community Perceptions and Potential Bank Support in the Kopaonik National Park (Serbia). Journal of Sustainability, 3)11(, 1-22. https://doi.org/10.3390/ su11226507
  31. Burbano, D. V., Valdivieso, J. C., Izurieta, J. C., Meredith, T. C., & Ferri, D. Q. (2022). “Rethink and reset” tourism in the Galapagos Islands: Stakeholders' views on the sustainability of tourism development. Annals of Tourism Research Empirical Insights, 3(2), 100057. https://doi.org/10. 1016/j.annale.2022.100057
  32. Chebli, A. A. (2020). The impact of Covis-19 on tourist consumption behaviour: a perspective article. Journal of Tourism Management Research, 7(2), 196-207. https://doi.org/10.18488/journal. 31.2020.72.196.207
  33. Chi, N. T. K., & Vien, H. T. (2012). Factors influencing on Vietnam’s tourism development.
  34. Colabi, A. M. (2022). Presenting a Model of Sustainable Tourism Ecosystem: A Meta-Synthesis Approach. Tourism Management Studies, 17(57), 179-206. https://doi.org/10.22054/tms.2021. 63700.2618 [In Persian].
  35. Dadazade- Silabi, P., & Ahmadifard, N. (2019). Determine the Key Factors of Tourism Development Based on Future Research Approach (Case Study: Mazandaran Province). Geography and Environmental Sustainability, 9(1), 73-89. https://doi.org/10.22126/ges.2019.1064 [In Persian].
  36. Esmaeilzadeh, S., Delafrooz, N., Gholipur, A., & Molaei, N. (2022). Developing a Scale to Measure Tourist Trust: A Mixed Methods Approach. Tourism Management Studies, 17(57), 30-331. https://doi.org/10.22054/tms.2021.62555.2588 [In Persian].
  37. Eyuboglu, S., & Eyuboglu, K. (2020). Tourism development and economic growth: an asymmetric panel causality test. Current Issues in Tourism, 23(6), 659-665. https://doi.org/10.1080/ 13683500.2019.1588863
  38. Faraji, A., Nemat pour, M., & Ashrie, O. (2018). A Systematic Analysis of Positive and Negative Effects of IRAN Tourism Development Using a Future Study Approach. Social Studies in Tourism, 5(9), 151-189. [In Persian].
  39. Ghahramanifard, H., Hoseinzadedalir, K., & Moosavi, M. S. (2021). Recognition and Evaluation of Effective Vital Drivers on the Future of Tourism Development in Iran's Metropolises Case Study: Tabriz Metropolis. Journal of Urban Tourism, 8(1), 67-82. https://doi.org/10.22059/jut.2021.316833.869 [In Persian].
  40. Godet, A. J., Meunier, M. F., & Roubelat, F. (2003). Structural analysis with the MICMAC method & actors' strategy with MACTOR method. AC/UNU Millennium Project: Futures Research Methodology-V2.0, AC/UNU, Washington, DC.
  41. Hasani, A., & Rahimzadeh, M. (2019). Tehran Tourism industry foresight. Journal of Urban Tourism, 6(1), 135-148. https://doi.org/10.22059/jut.2019.250270.439 [In Persian].
  42. Hekmatnia, H. (2020). Evaluation of Effective Factors on tourism development of Meybod. Urban tourism, 7(2), 71-84. https://doi.org/10.22059/jut.2020.284076.675 [In Persian].
  43. Ianioglo, A., & Rissanen, M. (2020). Global trends and tourism development in peripheral areas. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 20(5), 520-539. https://doi.org/10.1080/ 15022250.2020.1848620
  44. Islam, M. S. (2015). Study on factors influencing tourism: Way forward for sustainable tourism in Bangladesh. Journal of Tourism, Hospitality and Sports, 6, 1-13.
  45. Jalalian, S. I., & Beiki, P. (2023). Analysis of Factors Affecting Cultural Tourism Development in Shiraz Metropolis. Journal of Urban Tourism, 10(1), 1-21. https://doi.org/10.22059/jut.2023.351748.1088 [In Persian].
  46. Mousavi, M., Jalalian, I., & kahaki, F. (2017). Developing Scenarios of the Factors Affecting the Development of Tourism in West Azerbaijan Province Using the Scenario Wizard. Journal of Urban Tourism, 4(3), 49-62. https://doi.org/10.22059/jut.2018.229271.292 [In Persian].
  47. Movahed, A. (2015). Introduction to UrbanTourism. Tehran: Parham Naghsh Publication. [In Persian].
  48. Nazmfar H., & Alibakhshi A. (2022). Future Studies of Tourism Development Planning (Case study: Ardabil province). Journal of Applied researches in Geographical Sciences, 21(63), 59-79. https://doi.org/10.52547/jgs.21.63.59 [In Persian].
  49. Parchekani, P., Roknedin Eftekhari, A., & Hashemi, S. S. (2020). ustainable Branding Foresight of Coastal Destinations (A Case Study: Chabahar Coastal Area). Tourism Management Studies, 15(50), 157-195. https://doi.org/10.22054/tms.2020.37943.2058 [In Persian].
  50. Pormayeh, R., Remazanpour, M., Bozorgmehr, K., & Haghzad, A. (2020). Factors Affecting Tourism Development in Lahijan. Geographical Journal of Tourism Space, 9(34), 27-48. dor: 20.1001.1.22518827.1399.9.34.2.1 [In Persian].
  51. Rabiee mandejin, M., Gholami, A., Alizadeh, M., & Mohammadzadeh Larijani, F. (2022). Identification and Design of a Model of Rural Tourism Entrepreneurship Ecosystem: The Case of Khalkhal City (Case study: Khalkhal city). Tourism Management Studies, 17(57), 265-302. https://doi.org/10.22054/tms.2021.41629.2133 [In Persian].
  52. Rahmati, M., & Pashazadeh, A. (2021). Recognition of key propellers of Sarein City Tourism. Journal of Tourism Planning and Development, 10(36), 249-272. https://doi.org/10.22080/jtpd.2021 .18380.3248 [In Persian].
  53. Santos, M. C., Veiga, C., Santos, J. A. C., & Águas, P. (2022). Sustainability as a success factor for tourism destinations: a systematic literature review. Worldwide Hospitality and Tourism Themes. https://doi.org/10.1108/WHATT-10-2021-0139
  54. Sobaih, A. E. E., Elshaer, I., Hasanein, A. M., & Abdelaziz, A. S. (2021). Responses to COVID-19: The role of performance in the relationship between small hospitality enterprises’ resilience and sustainable tourism development. International Journal of Hospitality Management, 94, 102824. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2020.102824
  55. Taghvaei, M., & Hosseinekhah, H. (2018). Tourism Development Planning Based on Futures Studies and Scenario Case Study: Yasouj. Journal of Tourism Planning and Development, 6(23), 8-30. https://doi.org/10.22080/jtpd.2018.1762 [In Persian].
  56. Vosoghi. L., & khani. (2017). A review of the basics, approaches and models of tourism planning. Tehran: Mahkame. [In Persian].
  57. Zali, N., & Atrian, F. (2016). Presentation of Tourism Regional Development Scenarios Based on the Principles of Futures Studies (Case: Hamadan Province). Town and Country Planning, 8(1), 107-131. https://doi.org/10.22059/jtcp.2016.59147 [In Persian].
  58. Zhang, S., Zhang, G., & Ju, H. (2020). The spatial pattern and influencing factors of tourism development in the Yellow River Basin of China. PloS one, 15(11), e0242029. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0242029
نشریه گردشگری شهری
دوره 10، شماره 3
آبان 1402
صفحه 69-88

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار