مطالعه نقش موانع مدیریتی ادراک‌شده در فرایند توسعه گردشگری مذهبی بر پایه مشارکت اجتماعی ذینفعان گردشگری، مطالعه موردی: شهر مشهد

نوع مقاله : مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

1 گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری، دانشگاه بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام، مشهد، ایران

2 گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

هدف این تحقیق مطالعه نقش موانع مدیریتی ادراک‌شده در فرایند توسعه گردشگری مذهبی بر پایه مشارکت اجتماعی ذینفعان گردشگری در شهر مشهد می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت از نوع کمّی است. به‌علاوه تحقیق حاضر از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، از نوع توصیفی است که به شیوه میدانی انجام‌شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه ذینفعان محلی گردشگری در شهر مشهد شامل فعالان فرهنگی و دینی، هتل‌داران، کسبه و فعالین صنعت حمل‌ونقل در نیمه اول سال 1401 و نمونه آماری 385 نفر از آن‌ها هستند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب‌شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای است که قابلیت اعتبار آن با استفاده از روش‌های روایی محتوا و روایی سازه و پایایی آن با استفاده از سه روش آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و پایایی معرف‌ها بررسی و تأییدشده است. نتایج تحلیل داده‌ها با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار PLS نشان داد که مشارکت اجتماعی ذینفعان گردشگری تأثیر مثبت و معناداری بر حمایت و پشتیبانی مجاوران از توسعه گردشگری مذهبی شهر مشهد و تأثیر منفی و معناداری بر موانع مدیریتی ادراک‌شده آنان دارد. به‌علاوه موانع مدیریتی ادراک‌شده تأثیر منفی و معناداری بر حمایت و پشتیبانی مجاوران از توسعه گردشگری مذهبی شهر مشهد دارد. ضمناً بر اساس تحلیل‌های آماری موانع مدیریتی ادراک‌شده در جامعه گردشگری، دارای اثر میانجی بین مشارکت اجتماعی ذینفعان گردشگری و حمایت و پشتیبانی مجاوران از توسعه گردشگری مذهبی شهر مشهد می‌باشد

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیم‌پور، حبیب؛ بابایی، یاور و سخندان، الناز. (1396). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت در توسعه گردشگری پایدار با نقش میانجی اثرات گردشگری (مطالعه موردی: شهر سرعین). مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 6 (22)، 143-118. Doi: 10.22080/jtpd.2017.1712
  2. ابراهیم‌پور، حبیب؛ نعمتی، ولی و بادفر، شهین. (1395). بررسی نقش مشارکت و تعهد جامعه محلی در توسعه پایدار گردشگری. سومین همایش علمی پژوهشی یافته‌های نوین علوم مدیریت، کارآفرینی و آموزش ایران. تهران، 17-1.
  3. احمدی، علیرضا؛ آجیلی، عبدالعظیم؛ فروزانی، معصومه و یزدان‌پناه، مسعود. (1394). عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی و حمایت ساکنان مناطق روستایی از گردشگری (موردمطالعه: شهرستان‌های مسجدسلیمان، اندیکا و لالی). دو فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، 3 (6)، 86-61.
  4. بدری، سید علی و طیبی، صدراله. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر هزینه‌های گردشگری مذهبی (مطالعه موردی: شهر مشهد مقدس). مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 1 (1)، 177-153.
  5. بشکار، اسلام؛ بذرافشان، جواد و طولابی‌نژاد، مهرشاد (1398). حمایت اجتماعات محلی از توسعه گردشگری و ارتباط آن با معیشت پایدار روستاهای مرزی شهرستان چابهار. نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، 23 (69)، 64-41.
  6. پورذوالفقار، نغمه؛ نظری، علی‌اکبر و بهزاد، اردوان. (1400). بررسی موانع و مشکلات مدیریت و تأثیرات آن در صنعت گردشگری. هفتمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و حسابداری، تهران، 16-1.
  7. تقی‌زاد فانید، ابوالقاسم و مقنی‌جانسوز، منیر. (1401). بررسی رابطه مشارکت مردم و توسعه گردشگری (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز). نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 26 (80)، 98-83. Doi: 10.22034/gp.2021.45212.2813
  8. رضائی‌مقدم، علی؛ مشکینی، ابوالفضل و رکن‌الدین‌افتخاری، عبدالرضا. (1398). اولویت‌بندی ذینفعان گردشگری مذهبی کلان‌شهر مشهد. مجله گردشگری شهری، 4 (6)، 143-129. Doi: 10.22059/jut.2020.244833.402
  9. سوری، محسن؛ زیاری، یوسفعلی و اقبالی، ناصر. (1402). ارزیابی میزان مشارکت جوامع محلی در توسعه گردشگری منطقه 22 شهرداری تهران. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 20 (79)، 14-1. Doi: 10.30495/sarzamin.2023.71970.20872
  10. عزیزپور، فرهاد و فتحی‌زاده، فرح. (1396). موانع و چالش‌های تحقق مدیریت یکپارچه گردشگری در کلان‌شهر مشهد. فصلنامه گردشگری شهری، 4 (2)، 60-47. Doi: 10.22059/jut.2017.200835.1792
  11. فرامرزی، فاطمه و فرامرزی، توحید. (1395). نقش گردشگری مذهبی در توسعه اقتصادی کلان‌شهر مشهد. چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی، آتن، یونان، 15-1.
  12. محمدزاده، پرویز؛ پناهی، حسین و صمدزاده، سعیده. (1397). تأثیر تصویر ذهنی ساکنان از محل سکونت خود بر میزان حمایت آنان از گردشگری (مطالعه موردی: شهر تبریز). مجله گردشگری شهری، 5 (2)، 16-1. Doi: 10.22059/jut.2018.221244.269
  13. معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد. (1396). آمارنامه شهر مشهد. چاپ اول. مشهد: انتشارات معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد با نظارت مدیریت آمار، تحلیل و ارزیابی.
  14. ملکی، محمدحسن و عالی‌پور، یونس. (1395). گردشگری مذهبی. چاپ دوم، تهران: انتشارات کتاب اطهر.
  15. مؤمنی، مصطفی؛ صرافی، مظفر و قاسمی‌خوزانی، محمد. (1397). ساختار و کارکرد گردشگری مذهبی- فرهنگی و ضرورت مدیریت یکپارچه در کلان‌شهر مشهد. فصلنامه جغرافیا و توسعه، 11، 38-13. Doi: 10.22111/gdij.2008.1255
  16. نامی، محمدحسن. (1390). نقش گردشگری مذهبی در تحول اقتصادی شهر مشهد مقدس. پژوهشنامه خراسان بزرگ، 2 (3)، 120-109. Doi: 20.1001.1.22516131.1390.1.3.7.4
  17. نجارزاده، محمد؛ جعفری، سکینه و طحان‌ناساری، معصومه. (1395). نقش مشارکت عمومی بر خط‌مشی‌های گردشگری. چهارمین کنگره بین‌المللی عمران، معماری و توسعه شهری، تهران، 11-1.
  18. Ahmadi, A.R., Ajili, A., Forouzani, F., & Yazdanpanah, Y. (2017). Factors Affecting satisfaction and support of tourism in rural areas (Case study: Masjedsoleiman, Andika, and Lali Counties). Biannual Journal of Social Studies in Tourism, 3 (6), 61-86. [In Persian].
  19. Azizpoor, F. & Fathi zadeh, F. (2017). Barriers and challenges to realizing integrated management of tourism in Mashhad metropolis. Journal of Urban Tourism, 4 (2), 47-60. Doi: 10.22059/jut.2017.200835.1792 [In Persian].
  20. Badri, S.A., & Tayyebi, S. (2012). Factors affecting the costs of religious tourism: A case study of Mashhad, Iran. Journal of Tourism Planning and Development, 1 (1), 153-177. [In Persian].
  21. Beshkar, E., bazr afshan, J. & toulabi nejad, M. (2019). Review the position of supporting local communities in tourism development and its impact on sustainable livelihoods villages in the border Township Chabahar. Quarterly Journal of Geography and Planning, 23 (69), 41-64. [In Persian].
  22. Ebrahimpour, H., Babaei, Y., & Sokhandan, H. (2017). Examining the Role of Social Capital on the Participation of Host Communities in the Sustainable Tourism Development with the Mediator Role of Tourism Effects (Case Study: Sareyn). Journal of Tourism Planning and Development, 6 (22), 118-143. Doi: 10.22080/jtpd.2017.1712 [In Persian].
  23. Ebrahimpour, H., Nemati, V., & Badfar, SH. (2016). Examining the role of participation and commitment of the local community in the sustainable development of tourism. 3th conference on new findings of management sciences, entrepreneurship and education in Iran, Tehran, 1-17. [In Persian].
  24. Faramarzi, F., & Faramarzi, T. (2016). The role of tourism in economic development Huge city of Mashad. 4th international conference on Management, economics and humanities, Athens, Greece, 1-15. [In Persian].
  25. Gannon, M., Rasoolimanesh, S.M., & Taheri, B. (2020). Assessing the Mediating Role of Residents’ Perceptions toward Tourism Development. Journal of Travel Research, 9, 1-50. Doi: 10.1177/0047287519890926
  26. Idris, A., Purnomo, D., & Rahmawati, M. (2021). Community-based tourism: Capability and community participation in tourism development. Community Empowerment through Research, Innovation and Open Access, 2-7. DOI: 10.1201/9781003189206-26
  27. Maleki. M.H. & Aalipoor, Y. (2016). Religious tourism. Second edition. Tehran: Athar Book Publications. [In Persian].
  28. Mohamadzadeh. P., Panahi, H. & Samad zadeh, S. (2018). The Effects of Residents' Mental Image from Their Habitat on Support of Tourism (Case Study: Tabriz City). Journal of Urban Tourism, 5 (2), 1-16. Doi: 10.22059/jut.2018.221244.269 [In Persian].
  29. Momenei, M., sarafei, M. & gasemei Khozani, M. (2018). The Structure and Function of Religious-Cultural Tourism and the Necessity of Integrated Management in Mashhad Metropolis. Quarterly Journal of Geography and Development, 11, 13-38. Doi: 10.22111/gdij.2008.1255 [In Persian].
  30. Najjar zadeh, M., jafari, S. & Tahan Nasari, M. (2016). The role of public participation on tourism policies. 4th international congress of structure, architecture and urban development, Tehran, 1-11. [In Persian].
  31. Nami, M.H. (2011). The role of religious tourism in the economic transformation of the holy city of Mashhad. Quarterly Journal of Greater Khorasan, 2 (3), 109-120. Doi: 20.1001.1.22516131.1390.1.3.7.4 [In Persian].
  32. Nunkoo, R., & So, K.K.F. (2016). Residents’ Support for Tourism: Testing Alternative Structural Models. Journal of Travel Research, 55 (7), 1-44. DOI: 10.1177/0047287515592972
  33. Okazaki, E. (2018). A Community-Based Tourism Model: its Conception and Use. Journal of Sustainable Tourism, 16 (5), 511-529. DOI:10.1080/09669580802159594
  34. Pourzulfiqar, N., Nazari, A.A. & Behzad. A. (2021). Investigating obstacles and management problems and their effects in the tourism industry. 7th international conference on Management, Economics and Accounting, Tehran, 1-16. [In Persian].
  35. Rasoolimanesh, S.M., & Jaafar, M. (2017). Sustainable tourism development and residents’ perceptions in World Heritage Site destinations. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22 (1), 34-48. DOI:10.1080/10941665.2016.1175491
  36. Rasoolimanesh, M., Ringle, C.M., Jaafar, M., & Ramayah, T. (2017). Urban vs. rural destinations: Residents’ perceptions, community participation and support for tourism development. Tourism Management, 60, 147-158. DOI: 10.1016/j.tourman.2016.11.019
  37. Rezaee Moghadam, A., Meshkini, A. & Roknidin Eftekhari, A. (2020). Presenting the model of religious tourism Stakeholders in Mashhad. Journal of Urban Tourism, 4 (6), 129-143. Doi: 10.22059/jut.2020.244833.402 [In Persian].
  38. Simpson, M.C. (2018). Community Benefit Tourism Initiatives: a Conceptual Oxymoron?. Tourism Management, 29, 1-18. DOI: 10.1016/j.tourman.2007.06.005
  39. Suri, M., Ziyari, Y.A. & Iqbali, N. (2023). Evaluation of the participation of local communities in the development of tourism in the 22nd district of Tehran Municipality. Quarterly Geographical Journal of Territory, 20 (79), 1-21. Doi: 10.30495/sarzamin.2023.71970.20872 [In Persian].
  40. Taghizadfanid, A. & Moghanni Jansouz, M. (2022). Investigating the Relationship between People's Participation and Tourism Development (Case study: Tabriz Metropolis). Quarterly Journal of Geography and Planning, 26 (80), 83-98. Doi: 10.22034/gp.2021.45212.2813 [In Persian].
  41. Vice President of Planning and Development of Mashhad Municipality. (2017). Statistics of Mashhad city. First Edition. Mashhad: Publications of the Vice-President of Planning and Development of Mashhad Municipality. [In Persian].
  42. Wang, S., & Xu, H. (2015). Influence of place-based senses of distinctiveness, continuity, self-esteem and self-efficacy on residents' attitudes toward tourism.Tourism Management, 47, 241-250. DOI:10.1016/J.TOURMAN.2014.10.007
  43. Wang, H., Yang, Z., Chen, L., Yang, J., & Li, R. (2020). Minority Community Participation in Tourism: a Case of Kanas Tuva village in Xinjiang, China. Tourism Management, 31 (6), 759-764. DOI:10.1016/j.tourman.2009.08.002
  44. Wang, M., Jiang, J., Xu, S., & Guo, Y. (2021). Community Participation and Residents’ Support for Tourism Development in Ancient Villages: The Mediating Role of Perceptions of Conflicts in the Tourism Community. Journal of Sustainability, 13, 1-15. DOI: 10.3390/su13052455
نشریه گردشگری شهری
دوره 11، شماره 2
مرداد 1403
صفحه 57-73

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار