تحلیل عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری در مقاصد گردشگری شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 گروه مدیریت، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران

2 گروه مدیریت، واحد هیدج، دانشگاه آزاد اسلامی، هیدج، ایران

3 گروه مدیریت، موسسه آموزش عالی تاکستان، قزوین، ایران

چکیده

رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری شهری، عاملی تعیین‌کننده برای جذب گردشگر در راستای استفاده از منافع حاصل از گردشگری است. در این تحقیق تلاش شد عوامل مؤثر بررقابت‌پذیری در مقاصد گردشگری شهر تهران مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. مطالعه حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق گردشگران ورودی به شهر تهران است. در جهت تعیین حجم نمونه با توجه به نبود تعداد جامعه آماری از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود استفاده و حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید. روایی ابزار تحقیق با استفاده از مدل تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و لیزرل با روش آمار توصیفی و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته‌ها نشان داد که خلاقیت مقاصد تأثیر معنی‌دار بر رقابت‌پذیری گردشگری در شهر تهران دارد؛ و بازاریابی مقصد تأثیر معنی‌دار بر رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری در شهر تهران دارد. از دیگر نتایج این پژوهش این است که تصویر ذهنی مقصد تأثیر معنی‌دار بر رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری در شهر تهران دارد از بین متغیرهای موردنظر از نظر تأثیرگذاری متغیر تصویر ذهنی در رتبه اول، خلاقیت مقاصد رتبه دوم و بازاریابی در رتبه سوم قرارگرفته است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. برزگر، صادق؛ حیدری، محمدتقی و رسولی، محمد. (1400). تبیین راهبردهای توسعه گردشگری با تأکید بر مزیت‌های رقابت‌پذیری مطالعه موردی: شهرستان سقز. مجله گردشگری شهری، 8(4)، 29-42. https://doi.org/10.22059/jut.2021.317548.875
  2. بریمانی، فرامرز؛ رمضان زاده لسبویی، مهدی؛ تبریزی، نازنین و نوذراصل، سهند. (1397). ارزیابی رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری سلامت با تأکید بر منابع و جاذبه‌های محوری (مطالعه موردی: چشمه‌های آبگرم رامسر). جغرافیا و برنامه‌ریزی، 22(63)، 26-51. https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_7466.html?langn
  3. بهدوست، فرانک؛ زیاری، کرامت اله؛ حاتمی‌نژاد، حسین و فرجی سبکبار، حسنعلی. (1400). شناسایی عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری شهری از طریق گردشگری در شهر کرمانشاه. جغرافیا و پایداری محیط، 11(4)، 19-36. doi: 10.22126/ges.2021.6720.2431
  4. حیدری، رضا؛ طالبپور، مهدی؛ نظری ترشیزی، احمد؛ شجیع، کیانوش و جابری، سجاد (1399) تدوین راهبردهای رقابت‌پذیری و توسعه گردشگری ورزشی در شهرها مطالعه موردی: شهر مشهد. مجله گردشگری شهری، 7(1)،143-159. https://doi.org/10.22059/jut.2020.290942.736
  5. خان‌زاده، حامد؛ رهنورد، فرج اله؛ بامداد، ناصر و محمودزاده، سیدمجتبی. (1401). رقابت‌پذیری گردشگری شهرهای ایران در پرتو مدیریت مقصد. گردشگری و توسعه، 11(2)، 79-98. doi: 10.22034/jtd.2021.274046.2278
  6. دلشاد علی. (1400). تحلیل رقابت‌پذیری مقصدهای گردشگری شهری در ایران. مجله گردشگری شهری، 8(1)، 148-160 https://doi.org/10.22059/jut.2021.310205.836
  7. مینایی، عباس؛ حیدری چیانه، رحیم و قربانی، رسول. (1399). تحلیلی بر اثرات مؤلفه تجارب به‌یادماندنی در پایداری و رقابت‌پذیری مقاصد گردشگری شهری مطالعه موردی: شهر اردبیل. مجله گردشگری شهری، 7(2)، 143-155. https://doi.org/10.22059/jut.2020.301796.793
  8. نوربخش، یونس؛ کلانتری، عبدالحسین و فرهادی، احسان. (1398). گردشگری بازتابی از زیست جهان شهری مدرن. مجله گردشگری شهری، 6(4)، 95-110. https://doi.org/10.22059/jut.2020.269120.563
  9. کریمی، ابراهیم؛ گرجی، محمدباقر و سمیعی، روح اله. (۱۴۰۰). ارائه الگوی گردشگری کشاورزی با رویکرد داده بنیاد. آمایش جغرافیایی فضا، ۱۱ (40)،133-146. https://doi.org/10.30488/gps.2021.272229.3366
  10. هاشمی باغی، زینب؛ شیر محمدی، یزدان و شاهسون، نسترن. (۱۳۹۷). تحلیل اثر ارتباطات یکپارچه بازاریابی و فناوری اطلاعات پیشرفته بر ارزش ویژه برند گردشگری سلامت. گردشگری و توسعه، ۷ (۱)، ۱-۱۹.
  11. بهبودی، امید، رجوعی، مرتضی؛ زارعی، عظیم؛ شجاعی، گلتاز. (۱۳۹۷). طراحی الگوی معیارهای ارزیابی عملکرد بازاریابی در صنعت گردشگری ایران، گردشگری و توسعه، ۷ (۴)، ۶۱-82.https://doi.org/10.22034/TTD
  12. Ali, F., Ryu, K., & Hussain, K. (2016). Influence of experiences on memories, satisfaction and behavioral intentions: A study of creative tourism. Journal of Travel & Tourism Marketing, 33(1), 85-100. https://doi.org/10.1080/10548408.2015.1038418
  13. Barimani, F., Ramezanzadeh, M., Tabrizi, N., & nozarasl, S. (2018). Evaluating Competitiveness of Heath Tourism Destinations based on “Core Resources and Attractions” Factor (Case Study: Spas of Ramsar). Journal of Geography and Planning, 22(63), 26-50. [In Persian].
  14. Barzegar, S., heydari, T., & rasoli, M. (2022). Explaining Tourism Development Strategies with Emphasis on Competitive Advantages, Case Study: Saqez City. Journal of Urban Tourism, 8(4), 29-42. doi: 10.22059/jut.2021.317548.875, [In Persian].
  15. Behboudi, O., Rojui, M., Zarei, A. & Shojaee, G. (2019). Designing the Model of Evaluation of Marketing Performance in the Tourism Industry of Iran. Journal of Tourism and Development, 7(4), 61-82. doi: 10.22034/jtd.2019.136866.144[In Persian].
  16. Behdost, F., Zirai, K., Hataminejad, H., & Faraji Sabokbar, H. (2021). Identifying the Factors Affecting the Competitiveness of Cities through Tourism in Kermanshah City. Geography and Environmental Sustainability, 11(4), 19-36. doi: 10.22126/ges.2021.6720.2431[In Persian].
  17. Croes, R., Ridderstaat, J., & Shapoval, V. (2020). Extending tourism competitiveness to human development. Annals of Tourism Research, 80(2), 23-45. https://doi.org/10.1016/j.annals.2019.102825
  18. Del Vecchio, P. & Passiante, G. (2017) Is tourism a driver for smart specialization? Evidence from Apulia, an Italian region with a tourism vocation, Journal of Destination Marketing and Management,6(3),.163–165. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2016.09.005
  19. Delshad, A. (2021). Analysis of the Competitiveness of Urban Tourism Destinations in Iran. Journal of Urban Tourism, 8(1), 143-161. doi: 10.22059/jut.2021.310205.836. [In Persian].
  20. Dewantara, M. H., Gardiner, S., & Jin, X. (2023). Travel vlog ecosystem in tourism digital marketing evolution: a narrative literature review. Current Issues in Tourism, 26(19), 3125-3139. https://doi.org/10.1016/j.ipm.2017.10.006
  21. Dias, Á., González-Rodríguez, M. R., & Patuleia, M. (2023). Creative tourism destination competitiveness: An integrative model and agenda for future research. Creative Industries Journal, 16(2), 180-203.
  22. Dogru, T., Suess, C., & Sirakaya-Turk, E. (2021). Why do some countries prosper more in tourism than others? Global competitiveness of tourism development. Journal of Hospitality & Tourism Research, 45(1), 215-256. https://doi.org/10.1177/1096348020911706.
  23. Dwyer, L., & Kim, C. (2023). Destination competitiveness: determinants and indicators. Current issues in tourism, 6(5), 369-414. https://doi.org/10.1080/13683500308667962
  24. Dwyer, L., Mellor, R., Livaic, Z., Edwards, D., & Kim, C. (2004). Attributes of Destination Competitiveness: A actor Analysis. Tourism Analysis, 9(1-2), 91-101. https://doi.org/10.3727/1083542041437558
  25. Fernandes, C. (2021). Cultural planning and creative tourism in an emerging tourist destination. International journal of management cases, 13(3), 629-636.
  26. Goffi, G., & Cucculelli, M. (2019). Explaining tourism competitiveness in small and mediumdestinations: the Italian case. Current Issues in Tourism, 22(17), 174-190. https://doi.org/10.1080/13683500.2017.1421620
  27. Guo, S., Jiang, Y., & Long, W. (2019). Urban tourism competitiveness evaluation system and its application: comparison and analysis of regression and classification methods. Procedia Computer Science, 162(4), 429-437. https://doi.org/10.1016/j.procs.2019.12.007
  28. Hashemi baghi, Z., shirmohammadi, Y. and shahsavaan, N. (2018). The Integrated marketing communications and Advanced Information Technology on the Value of the Brand for Tourism Tourism. Journal of Tourism and Development, 7(1), 1-19. [In Persian].
  29. Heydari, R., talebpour, M., nazari torshizi, A., shajie, K. and Jaberi, S. (2020). Codification of Strategies for Competitiveness and Sports Tourism Development in Cities by using of Meta SWOT Technique (Case Study: Mashhad Metropolis). Journal of Urban Tourism, 7(1), 143-159. doi: 10.22059/jut.2020.290942.736[In Persian].
  30. Karimi, E., Gorji, M., & Samiei, R. (2021). Presenting a model of agricultural tourism with a grounded theory approach. Geographical Planning of Space, 11(40), 133-146. doi: 10.30488/gps.2021.272229.3366. [In Persian].
  31. Khanzadeh, H., Rahnavard, F., Bamdad, N. & Mahmoudzadeh, S. M. (2022). Iran Cities Tourism Competitiveness in the Lights of Destination Management. Journal of Tourism and Development, 11(2), 79-98. doi: 10.22034/jtd.2021.274046.2278. [In Persian].
  32. Kumar, P., Mishra, J. M., & Rao, Y. V. (2022). Analysing tourism destination promotion through Facebook by Destination Marketing Organizations of India. Current Issues in Tourism, 25(9), 1416-1431. https://doi.org/10.1080/13683500.2021.1921713
  33. Martín-González, R., Swart, K., & Luque-Gil, A. M. (2021). Tourism competitiveness and sustainability indicators in the context of surf tourism: The case of Cape Town. Sustainability, 13(13), 1-20. https://doi.org/10.3390/su13137238
  34. Michael, N., Reisinger, Y., & Hayes, J. P. (2019). The UAE's tourism competitiveness: A business perspective. Tourism Management Perspectives, 30, 53-64. doi.org/10.1016/j.tmp.2019.02.002
  35. Minaei, A., Heydari Chianeh, R. and Ghorbani, R. (2020). Analysis of the Components of Memorable Experiences on Urban Sustainability and Competitiveness of Tourism Destinations Case study: Ardabil City. Journal of Urban Tourism, 7(2), 143-155. doi: 10.22059/jut.2020.301796.793. [In Persian].
  36. Mior Shariffuddin, N. S., Azinuddin, M., Hanafiah, M. H., & Wan Mohd Zain, W. M. A. (2023). A comprehensive review on tourism destination competitiveness (TDC) literature. Competitiveness Review: An International Business Journal, 33(4), 787-819. https://doi.org/10.1108/CR-04-2021-0054
  37. Moradi, E., Ehsani, M., Saffari, M., & Hosseini, R. N. S. (2022). Developing an integrated model for the competitiveness of sports tourism destinations. Journal of Destination Marketing & Management, 26(3), 128-139. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2022.100743
  38. Natalia, P., Clara, R. A., Simon, D., Noelia, G., & Barbara, A. (2019). Critical elements in accessible tourism for destination competitiveness and comparison: Principal component analysis from Oceania and South America. Tourism Management, 75(4), 169-185. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(99)00081-3
  39. Nourbakhsh, Y., Kalantari, A. H. and Farhadi, E. (2020). Tourism is a reflection of the modern urban living world. Journal of Urban Tourism, 6(4), 95-110. doi: 10.22059/jut.2020.269120.563[In Persian].
  40. Roman, M., Roman, M., Prus, P., & Szczepanek, M. (2020). Tourism competitiveness of rural areas: Evidence from a region in Poland. Agriculture, 10(11), 569.
  41. Sorokina, E., Wang, Y., Fyall, A., Lugosi, P., Torres, E., & Jung, T. (2022). Constructing a smart destination framework: A destination marketing organization perspective. Journal of Destination Marketing & Management, 23(1)32-45., https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2021.100688
  42. Trinchini, L., Kolodii, N. A., Goncharova, N. A., & Baggio, R. (2019). Creativity, innovation and smartness in destination branding. International Journal of Tourism Cities, 5(4), 529-543. https://doi.org/10.1108/IJTC-08-2019-0116
  43. Wu, D., Li, H., & Wang, Y. (2023). Measuring sustainability and competitiveness of tourism destinations with data envelopment analysis. Journal of Sustainable Tourism, 31(6), 1315-1335. https://doi.org/10.1080/09669582.2022.2042699
نشریه گردشگری شهری
دوره 12، شماره 2
مرداد 1404
صفحه 99-117

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار