سنجش پایداری توسعة گردشگری از نگاه جامعة محلی (مطالعة موردی: شهر تبریز)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 دانشیار گروه پژوهش‌های جغرافیای دانشگاه تبریز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری، دانشگاه تبریز

چکیده

هدف از این پژوهش، سنجش پایداری توسعة گردشگری شهر تبریز بود. مقالة حاضر از نوع توصیفی‌ـ تحلیلی است و جمع‌آوری داده‏ها از طریق مطالعات کتابخانه‏ای و مشاهدة میدانی (توزیع پرسش‌نامه) انجام گرفته است. جامعۀ آماری این پژوهش 400 نفر از ساکنان محلی شهر تبریز در سال 1393 بود که برای تعیین حجم نمونه و روش نمونه‌گیری، به ترتیب از روش تعیین حجم نمونة کوکران و نمونه‌گیری تصادفی طبقه‏ای متناسب با حجم جامعه بهره گرفته شد. به منظور روایی و پایایی پرسش‌نامه، به ترتیب از روایی محتوا (نظر استادان و کارشناسان مرتبط با مسائل شهری و گردشگری) و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. از طریق پرسش‌نامه‏های تکمیل‌شده از سوی گردشگران و همچنین به‌کارگیری نرم‌افزار AMOS، نیازهای این افراد و هماهنگی شاخص‏ها با عوامل توسعۀ پایدار استخراج شدند. برای ارزیابی گردشگری پایدار و ارزیابی شاخص‏های عملیاتی، روش تحلیل عاملی مرتبۀ دوم به‌کار گرفته شد. نتایج نشان داد که شاخص‏های در نظر گرفته شده همه ارتباط مثبت و معنا‏داری با ساختار مرتبة دوم، یعنی پایداری گردشگری شهر تبریز، دارند و عامل «بهداشت و سلامت» با ضریب استاندارد 003/1 بیشترین اثر را بر گردشگری پایدار دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. استانداری استان آذربایجان شرقی، 1393و1392.
  2. اکبرپور سراسکانرود، محمد؛ رحیمی، محسن؛ محمدی، فاضل (1390). «سنجش تأثیرات گشترش گردشگری بر ابعات توسعة پایدار (مطالعة موردی: شهرستان هشترود)»، فصل‌نامة برنامه‏ریزی منطقه‏ای، س اول، ش3، ص 93ـ104.
  3. الیوت، جیمز (1379). مدیریتتوریسم (مدیریت جهانگردی)، ترجمۀ مهدی جمشیدیان، و داوود ایزدی، تهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  4. بدری، سید علی؛ افتخاری، عبدالرضا رکن‌الدین (1382). «ارزیابی پایداری: مفهوم و روش»، فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی، ش 69، ص10.
  5. پاپلی یزدی، محمد‌حسین؛ سقایی، مهدی (1385). گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، تهران: سمت.
  6. تقوایی، مسعود؛ اکبری، محمود (1388). مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری شهری، اصفهان: پیام علوی.
  7. زیاری، کرامت‌الله (1378). برنامه‌ریزی شهرهای جدید، تهران: سمت.
  8. سی،جی، بارو (1376). «توسعۀ پایدار مفهوم ارزش و عمل»، ترجمۀ سید علی بدری، فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی، ش44، انتشارات آستان قدس رضوی.
  9. ضرغام بروجنی، حمید؛ نیک‌بین‏، مهین (1391). «سنجش پایداری توسعة گردشگری در جزیرۀ کیش»، فصل‌نامۀ پژوهش‏های اقتصادی، س 12، ش2، ص 137ـ168.
  10. قدمی، مصطفی؛ علیقلی‏زاد، ناصر (1391). «ارزیابی توسعة گردشگری مقصد در چارچوب پایداری (نمونۀ مورد مطالعه: دهستان تمشکل، شهرستان تنکابن)»، فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی، س 27، ش اول، ص 79ـ104.
  11. کرمی، مهرداد (1391). «سنجش پایداری گردشگری از نگاه جامعۀ محلی (مطالعۀ موردی: شهر نیاسر)»، نشریۀ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، س 12، ش 25، ص31ـ55.
  12. مکنول، رضا (1374). «توسعۀ پایدار»، مجلۀ بنا، ش اول، ص5.
  13. ــــــــــ (1376). «تهران ظهور یک کلان‌شهر»، شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، ش 17. ص5.

 

  1. Cooper, C. Fletcher, J. Gilbert, D. Wanhill, S. Shepherd, R., 1998, 2nd ed Tourism: Principlesand Practice, New York: Longma. P. 145.
  2. European Commission 1998, Sustainable urban development in the European Union: a framework foraction, Communication from the Commission, October 28.p. 76.
  3. Hall, C.M., Page, S. J. 2001, Tourism and Recreation. London: Routledge.p.23
  4. HIGHAM, J.; LUECK, M. , 2002, Urban ecotourism: a contradiction in terms? Journal of Ecotourism, v. 1, n. 1, p. 36-51.International Ecotourism Society, 2004.
  5. JIM, C. 2000, Environmental changes associated with mass urban tourism and naturetourism development in Hong Kong. The Environmentalist, v. 20, n. 3, p. 233-247.
  6. Iordache, C. and Cebuc, I. 2009, The influence of juridical regulations upon tourist town planning. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 1(10), pp. 86-92.
  7. Maslow AH. 1943, A theory of human motivation. Psychological Review; 50.
  8. Rees, W. 1989, Defining sustainable development. Center for Human Settlements research bulletin. Vancouver, Canada: Center for Human Settlements, University of British Columbia.
  9. Stanciulescu, G. C. 2009, The role of urban marketing in the local economic development. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 1(10), pp.114-135
  10. Timothy, Dallen J. and Geoffrey wall, 1995, Tourist Accommodation in anAsian Historic city, The Journal of Tourism Studies, Vo1. 6, No. 2.p.63
  11. Weaver D B. 2001, The encyclopedia of ecotourism. New York: CABI Publishing.
  12. WTO, 2001, Tourism Highlights 2001, Madrid, WTO.
  13. World Tourism Organization;1999, 2005, Tourism Highlights 2006 editions.
  14. World Commission on Environment and Development (WCED), 1987, Our Common Future. Oxford: Oxford University Pres.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار