ارزیابی ادراک شهروندان از توسعه گردشگری شهری و اثر آن بر شادمانی ذهنی نمونه موردی کلانشهر مشهد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 استایار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری منابع انسانی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

چکیده

ارزیابی ادراک شهروندان از توسعه گردشگری شهری و اثر آن بر شادمانی ذهنی نمونه موردی کلانشهر مشهد
چکیده
صنعت گردشگری به عنوان منبعی برای توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. از سوی دیگر، توسعه گردشگری علاوه بر تاثیرات اقتصادی کلان بر شرایط محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ... شهروندان اثرگذار خواهد بود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر ادراک از توسعه گردشگری بر شادمانی شهروندان شهر مشهد می‌باشد. این مطالعه یک تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. روش نمونه‌گیری غیرتصادفی بوده است. جامعه تحقیق شامل همه شهروندان مشهدی در اطراف مکان‌های توریستی در شهر مشهد می‌باشند. با توجه به نامحدود بودن حجم جامعه، حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 384 تن تعیین شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون میانگین و معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار WARP PLS استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که توسعه گردشگری شهری بر شادمانی ذهنی شهروندان مشهدی موثر است. همچنین از بین مولفه های موجود در متغیر ادراک از توسعه توریسم، تاثیرات اجتماعی و تاثیرات اقتصادی خرد بر شادمانی ذهنی شهروندان موثر هستند. همچنین باید تحقیقاتی در مورد ریشه های عدم حساسیت شهروندان به تاثیرات محیطی و فرهنگی و اقتصادی کلان توسعه توریسم انجام گیرد.

واژگان کلیدی: گردشگری شهری، شادمانی ذهنی، توسعه گردشگری.

کلیدواژه‌ها


1)      اسماعیل‌زاده، حسن؛ خاوریان گرمسیر، میر رضا؛ کانونی، رضا (1393) راهبرد پژوهی در سایه عوامل کلان محیطی در گردشگری شهری با استفاده از مدل‌های کمی و کیفی (نمونه موردی: توسعه گردشگری شهر یزد)، نشریه گردشگری شهری، دوره 1، شماره 1، صص. 17-33.
2)      امیری، خدیجه (1389) صنعت توریسم در ایران: چالش‌ها و راهکارها، اولین همایش منطقه‌ای توریسم و توسعه، مازندران،28 فروردین‌ماه 1389، صص. 28-40
3)      حریرچی، امیر محمود؛ جهرمی، خلیل؛ مکانی، اعظم (1388) چگونگی وضعیت کیفیت زندگی شهروندان شهر جدید پردیس، فصلنامه پژوهش اجتماعی، دوره 1، شماره 2، صص. 277-38.
4)      حقیقی، جمال؛ خوش کنش، ابوالقاسم؛ شکرکن، حسین؛ شهنی ییلاق، منیجه؛ نیسی، عبدالکاظم (1385) رابطه الگوی پنج عاملی شخصیت بااحساس شادکامی در دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید چمران، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، پاییز، دوره 4 شماره 13، صص. 188-163.
5)      خاکی، غلامرضا (1382) روش تحقیق با رویکردی به پایان‌نامه نویسی، چاپ اول، تهران: انتشارات بازتاب.
6)      طاهریان، حسین؛ فیض، داود؛ حیدر خانی، زهرا (1393) عوامل مدیریتی و سازمانی مؤثر بر شادی و نشاط در دانشگاه‌ها و تأثیر آن‌ها بر تولید علم، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، دوره 20، شماره 72، صص. 127-116.
7)      گزارش شاخص رفاه لگاتوم (2013) قابل‌دسترسی در آدرس http://media.prosperity.com/2014/pdf/publications/PI2014Brochure_WEB.pdf
8)      میرشاه جعفری، ابراهیم؛ عابدی، محمدرضا؛ دریکوندی، هدایت الله (1381) شادمانی و عوامل مؤثر بر آن، فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، دوره 1، شماره 4، صص.50- 58.
9)      نوبخت، محمدباقر؛ پیروز، الهام (1387) توسعه صنعت گردشگری در ایران؛ موانع و راهکارها، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت پژوهشی، دفتر گسترش تولید علم.
10) Abdul Manap, Akmal. & Aman, Othman. & Rahmiati, Filda. (2011) The Impact Of Tourism Innovation On Quality Of Life Of Residence In The Community: A Case Study Of Sungaimelaka. Journal of International Conference on Management (ICM 2011), Vol. 31, No.6, pp. 334-342.
11) Ap, John. & Crompton, John. (1998) Developing and testing a tourism impact scale, Journal of traveler search,Vol.37, No.2, pp.120–130.
12) Argyle, Michael. & Lu, Luo. (1990) The happiness of extroverts. Personality and individual differences, Journal of Research in Personality,Vol.11,No.10, pp.1011-1017.
13) Bimonte, Salvatore. & Faralla, Valeria. (2012) Tourist types and happiness a comparative study in Maremma, Italy. Annals of Tourism Research,Vol.39,No.4, pp.1929-1950.
14) Butler, Richard. (1980) The concept of a tourist area cycle of evolution: implications for management of resources, Canadian Geographer,Vol.24, No.1, pp.5-12.
15) Chen, Joseph. & Gursoy, Dogan. (2001) An investigation of tourists’ destination loyalty and preferences, International Journal of Contemporary Hospitality Management,Vol.13, No.2, pp.79-85.
16) Clark, Andrew. & Oswald, Andrew. (1994) Unhappiness and unemplogyment, Economic Journal,Vol.104, No.1, pp.648-659.
17) Çoban, Omer. (2018) Does Tourism Really Affect the Happiness of Residents? The Evidence from Turkey, International Journal of Social Science Research, Vol.6, No.1, pp.18-28.
18) Deery, Margaret. & Jago, Leo. & Fredline, Liz. (2012)Rethinking social impacts of tourism research: a new research agenda, Tourism Management, Vol.33, No.1, pp.64-73.
19) Diener, Ed. & Lucas, Rechard. & Oishi, Shigehiro. (2002) Subjective well-being:The science of happiness and life satisfaction. Hand book of Positive Psychology, 2 Ed, The Oxford Handbook of Positive Psychology.
20) Eurofound. (2013) Third European Quality of Life Survey – Quality of life in Europe: Subjective well-being, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
21)  Gursoy, Dogan. & Chen, Joseph Shige. & Chi, Christina. (2014) Theoretical examination of destination loyalty formation, International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol.26, No.5, pp.809-827.
22) Harrill, Rich. & Uysal, Muzaffer. & Cardon, Peter. & Vong, Fanny. & Dioko, Leonardo. (2011) Resident attitudes towards gaming and tourism development in Macao: growth machine theory as a context for identifying supporters and opponents, International Journal of Tourism Research,Vol.13, No.1, pp.41-53.
23) Helliwell, John. & Wang, Sachs. (2012) The state of world happiness, in Helliwell, J., Layard, R. and Sachs, J. (eds.), World happiness report, Earth Institute, Columbia University, New York.
24) Hensler, Jorg. & Ringle, Chiristian. & Sinkovics, Ringle. (2009) the use of patial least square based multi group analysis: in.advance in international marketing.
25)  Nunnaly, J. & Bernsten, I. (2015) Psychometric theory.New york: Mc Graw Hill.
26) Ivlevs, Artjoms. (2016) Happy Hosts? International Tourist Arrivals and Residents’ Subjective Well-being in Europe, IZA Discussion Paper Vol.56, No.5, pp.599-612.
27) Kachniewska, Magdalena Anna. (2015) Tourism development as a determinant of quality of life in rural areas, Worldwide Hospitality and Tourism Themes,Vol.7, No.5, pp.500 – 515.
28) Kim, Kyungmi. (2002) The effects of tourism impacts upon quality of life of residents in the community,Doctoral dissertation. Virginia Polytechnic Institute and State University.
29) Kim, Kyungmi. & Uysal, Muzaffer. & Sirgy, Joseph. (2013) How does tourism in a community impact the quality of life of community residents?”, Tourism Management, Vol 36, No.1, pp.527-540.
30) Lee, Tusong, Hou. (2013)Influence analysis of community resident support for sustainable tourism development, Tourism Management,Vol.34, No.2, pp.37-46.
31) Li, Mimi. & Cai, Liping. (2012)The effects of personal values on travel motivation and behavioral intention, Journal of Travel Research,Vol.51, No.4, pp.473-487.
32) Liu, Kai. (2013) Happiness and Tourism, International Journal of Business and Social Science, Vol.4, No.15, pp.67-70.
33) Lyubomirsky, Sonaja. & Lepper, Heidi. (1999) Ameasure of subjective happiness: Preliminary, reliability and construct validation. Social Indicators Research,Vol.46, No.2, pp.137–155.
34) Maragh, Gaunette Sinclair. & Gursoy. Dogan. & Vieregge, Michael. (2015) Residents' erceptions toward tourism development: A factor-cluster approach. Journal of Destination Marketing & Management.Vol 4, No2, pp. 36–45.
35) Martin, Drew. & Woodside, Arch. (2012), Structure and process modeling of seemingly unstructured leisure-travel decisions and behavior, International Journal of Contemporary Hospitality Management,Vol.24, No.6, pp.855-872.
36) McCabe, Scott. & Johnson, Sarah. (2013) the Happiness Factor In Tourism: Subjective Well-Being and Social Tourism. Annals of Tourism Research,Vol.41, No.2, pp.42–65.
37) Myers, David. & Diener, Ed. (1995) Who is happy?. phsycological science,Vol.6, No.1, pp.10-17.
38) Nawijn, Jeroen. & Mitas, Ondrej. (2012) Resident Attitudes to Tourism and Their Effect on Subjective Well-Being: The Case of Palma de Mallorca. Journal of Travel Research, Vol.51, No.5, pp.531–541.
39) Nunkoo, Robin. & Ramkissoon, Hayvantee. (2010) Modeling community support for a proposed integrated resort project, Journal of Sustainable Tourism,Vol.18, No.2, pp.257-277.
40) Ozturk, Ahmet Bulent. & Ozer,Ozgur. & Çaliskan, Usur. (2015) "The relationship between local residents’ perceptions of tourism and their happiness: a case of Kusadasi, Turkey", Tourism Review,Vol.70, No.3, pp.232 – 242.
41) Ozturk, Ahmet Bulent. & Qu, Hailin. (2008) The impact of destination images on tourists’ perceived value, expectations, and loyalty, Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism,Vol.9, No.4, pp.275-297.
42) Prebensen, Nina.Woo, Eunji, Chen. & Uysal, Muzaffer. (2012) Motivation and involvement as antecedents of the perceived value of the destination experience, Journal of Travel Research, Vol.52, No.2, pp.253-264.
43) Ritchie,Brent. Tung, Vincent. & Ritchie, Robin. (2011) Tourism experience management research: emergence, evolution and future directions, International Journal of Contemporary Hospitality Management,Vol.23, No.4, pp.419-438.
44) Rivera, Manuel. & Croes, Robertico. & Lee, Seung Hyun. (2015) Tourism development and happiness: Aresidents’ perspective, Journal of Destination Marketing.Vol 13,No2,pp. 219-238.
45) Uysal.Muzaffer, Sirgy. Manule.Joseph, Woo.Eunju, Kim.Hyelin (Lina) (2015) Quality of life (QOL) and well-being research in tourism, Tourism Management, Vol. 3, No.4, pp. 19-38.
46) Weaver, Dony. & Lawton, Lee. (2001) Resident perceptions in the urban – rural fringe, Annals of Tourism Research,Vol.28, No.2, pp.349–458.
47)  Xiang, Li. & Lai, Chengting. & Harrill, Rich. & Kline, Sheryl. & Wang, Liangyin. (2012) When east meets west: an exploratory study on Chinese outbound tourists’ travel expectations, Tourism Management,Vol.32, No.4, pp.741-749.