ارائه مدل توسعه گردشگری بندر توریستی چابهار با رویکرد مبتنی بر تئوری داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی، گروه مدیریت بازرگانی، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی

2 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

صنعت گردشگری یکی از صنایع پردرآمد در جهان است درحالی‌که مناطق گردشگری ایران ازجمله بندر چابهار با داشتن پتانسیل‌های فراوان نتوانسته از این ظرفیت به‌خوبی استفاده کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های توسعه گردشگری جهت ارائه الگوی گردشگری در بندر چابهار می‌باشد، این پژوهش از روش کیفی نظریه تئوری داده بنیاد استفاده‌شده است که مبنای اصلی جمع‌آوری اطلاعات در این روش، انجام مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با خبرگان در حیطه موضوعی موردنظر است. نمونه‌گیری مورداستفاده در این پژوهش، نظری با استفاده از روش‌های غیر احتمالی هدفمند و گلوله برفی بوده است که بر مبنای آن، 18 مصاحبه با خبرگان و اساتید دانشگاه صورت گرفت. پس از انجام مصاحبه‌ها و جمع‌آوری اطلاعات، کدهای به‌دست‌آمده در بخش‌های مختلف، با استفاده از رهیافت نظام‌مند استراوس و کوربین و مدل پارادایمی، تجزیه‌وتحلیل شده و پس از انجام مراحل سه‌گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مدل نهایی توسط پژوهشگر به‌دست‌آمده است. بر این اساس نتایج پژوهش حاضر منجر به شناسایی 128 مقوله فرعی و 27 مقوله اصلی شد که در قالب مدل پاردایمی شامل توسعه گردشگری به‌عنوان مقوله محوری و شرایط علی (کیفیت درک شده، ویژگی‌های مقصد، رضایت، واکنش رفتاری)، عوامل زمینه‌ای (محیط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، حقوقی، سیاسی، جغرافیایی و فیزیکی)، شرایط مداخله‌گر (جاذبه‌های گردشگری، زیرساخت‌های گردشگری، منابع انسانی، منابع مالی و تبلیغات و اطلاع‌رسانی)، راهبردها (منابع انسانی و مالی، هوشمندی کسب‌وکار، ارائه خدمات مطلوب به گردشگران، توسعه زیرساخت‌ها گردشگری) و پیامدها (سودآوری بخش خصوصی، توسعه شهری، کاهش بیکاری، توسعه گردشگری، افزایش سرمایه و رشد اقتصادی) قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیمی، فرحناز (1398) بررسی توان گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری، پژوهش‌های گردشگری و توسعه پایدار، سال 2، شماره 1، صص. 46-41.
  2. اجزاء شکوهی، محمد؛ بوذرجمهری، خدیجه؛ ایستگلدی، مصطفی؛ مودودی، مهدی (1393) بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی جامعه میزبان نمونه مطالعاتی: شهر بندر ترکمن، فصلنامه فضای جغرافیایی، دوره 14، شماره 47، صص. 125-101.
  3. ­ اسدی پیمان، زهرا؛ توکلی نیا، جمیله؛ رضویان، محمدتقی؛ قورچی، مرتضی (1399). ارزیابی کیفیت مقصد گردشگری مرکز شهر تهران مطالعه موردی: بازار بزرگ منطقه 12 تهران، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 7، شماره 3، صص.50-36.
  4. امیری، آزیتا (1398) ارزیابی پتانسیل گردشگری ساحلی شمال ایران، فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، دوره 8، شماره 30، صص.226-214.
  5. ایمن، زینب؛ غفوری، مهتاب؛ خیرخواه رحیم‌آباد، کاوه (1395) ارزیابی و آمایش زیست‌محیطی خلیج‌فارس با نگرش بر مدیریت یکپارچه محیط زیستی و سواحل گردشگری آن، نشریه مطالعات فرهنگی و سیاسی خلیج‌فارس، دوره 3، شماره 7، صص.58-35.
  6. آزادخانی، پاکزاد و شجاعی، افسانه (1393) نقش توسعه گردشگری در توسعه اقتصادی و محرومیت‌زدایی استان ایلام، اولین همایش بین المللی علمی راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالش ها و چشم اندازها، 28 مهرماه 1393، مشهد مقدس، صص.13-1.
  7. حبیبی، فاتح (1395) بررسی نقش سرمایه اجتماعی در تمایل به ورود گردشگر مطالعه موردی: شهرستان مریوان، فصلنامه مطالعات شهری، دوره 5، شماره 18، صص.50-38.
  8. حجازی، سید اسدالله و جوادی، مهدی (1399). ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه گردشگری با بهره‌گیری از مدل تلفیقی (AHP-TOPSIS) نمونه موردی: شهرستان سرعین، فصلنامه نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال 12، شماره 3، صص. 40-18.
  9. زارعی ‌متین، حسن؛سیدجوادین، سیدرضا؛ رحیم پور، علی؛ باقری، مسلم (1391) تبیین مسائل صنعت گردشگری جمهوری اسلامی ایران، مجله اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 6، شماره 1، صص.106-73.
  10. سالارزهی، حبیب اله و میرزاده، آرمینا (1394) شناسایی و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه گردشگری در منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار با رویکرد ترکیبی SWOT-AHP، مجله پژوهش‌های مدیریت عمومی، دوره 8، شماره 30، صص.
  11. 121-144.
  12. شمس‌الدینی، علی؛ درخشان، الهام، کریمی، ببراز (1395) ارزیابی اثرات توانمندسازی نیروی انسانی در توسعه صنعت گردشگری (مطالعه موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد)، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 6، شماره 24، صص. 100-89.
  13. عابدینی، اصغر؛ ساکت حسنلویی، میثم؛ اظهری، علی (1399) توسعه گردشگری طبیعی (ساحلی) با رهیافت تقویت پایداری منظر طبیعی، مطالعه موردی: محدوده سد حسنلو نقده، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، دوره 9، شماره 32، صص. 122-108.
  14. موگوئی، رکسانا؛ حسینی، سپیده،؛ آل مظفر، رضا (1396). ، نشریه اقیانوس‌شناسی، دوره 8، شماره 29، صص. 33-25.
  15. همایونی فر، مسعود (1395). بررسی عوامل مؤثر بر صنعت گردشگری در ایران با تأکید بر گردشگری سلامت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، به راهنمایی محمود هوشمند، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد.
  16. یاوری، حسین (1395) شناخت صنعت جهانگردی و گردشگری، چاپ سوم، تهران: انتشارات سیمای دانش.
  17. نصیری هنده خاله، اسماعیل؛ هادوی، فرامرز؛ زمانی، مهدی (1394) شناسایی رابطه بین توسعه صنعت گردشگری و رشد اقتصادی استان زنجان، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، دوره 4، شماره 3، صص. 95-77.
  18. Badita, Amalia. (2015) Assessment of tourism supply, demand and market trends in Craiova city, Romania, Revista de turism-studii si cercetari in turism, Vol.14, pp.34-40.
  19. Balan, Mariana & Burghelea, Cristina. (2016) rural tourism and its implication in the development of the Fundata Village, Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol.188, pp.276-281.
  20. Canazilles, Karolinne-Sotomayor-Azambuja. & Alves, Gilberto-Luiz. & Matias, Rosemary. (2017) Marketing of Kinikinau handicrafts in Bonito, ecotouristic city of Mato Grosso do Sul, Brazil. PASOS: Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, Vol.13, No.5, pp.1171-1182.
  21. Dallen, J. (2014) Tourism and economic growth: Dehli publish.
  22. ­ Dorofeeva, A. A. (2020) Ecotourism as a factor of the development of off-season tourism in southern Russia. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, IOP Publishing.
  23. Dwyer, L. & Forsyth, P. & Spurr, R. (2018) Evaluating tourism's economic effects: new and old approaches, journal of Tourism Management, Vol.25, No.3, pp.307-317.
  24. Hwang, JaeHee. & Lee, Seong Woo. (2016) the effect of the rural tourism policy on non-farm income in South Korea, Tourism management, Vol.46, pp.501-513.
  25. Ivandic, Ne. & Sutalo, I. (2018) The Contribution of Tourism to the Croatian Economy: An IO Approach, Ekonomski Pregled, Vol.69, No.1, pp.20-42.
  26. Khanh Tuan, Vuong. & Rajagopal, Premkumar. (2019) Analyzing Factors Affecting Tourism Sustainable Development Towards Vietnam in the New Era, European Journal of Business and Innovation Research, Vol.7, No.1, pp.30-42
  27. Kronenberg, K. & Fuchs, M. & Lexhagen, M. (2018) A multi-period perspective on tourism’s economic contribution – a regional input-output analysis for Sweden, Tourism Review, Vol.73, No.1, pp.94-110.
  28. Le, Kevin X. & Dong, Wenming. (2017) Tourism as an important impetus to promoting economic growth: A critical review, Tourism Management, Vol.12, pp.135-142
  29. Meliou, Elina & Maroudas, Leonidas. (2016) Understanding tourism development: A representational approach. Tourismos, International Journal of Tourism, Vol.5, No.2, pp.115-127.
  30. Rosentraub, Mark & Joo, Mijin. (2016) Tourism and economic development: Which investments produce gains for regions?, Tourism management, Vol.30, No.5, pp.759-770
  31. Sharpley Richard. (2009) Tourism development and the environment: beyond sustainability? London: Earthscan.
  32. UNWTO: definition of sustainable development of tourism. (2017) United Nations World Tourism Organization. [accessed 2017 Oct 20]. http://sdt.un-wto.org/content/ about-us-5.
  33. World Travel and Tourism Council. (2020) Iran: 2019 Annual Research: Key Highlights, available at https://www.wttc.org/economic impact/country-analysis/country-data.
  34. Abedini, Asghar; Saket Hassanloui, Meysam; Azhari, Ali (2021). Development of Natural (Coastal) Tourism with the Approach of Strengthening the Sustainability of Natural Landscape, Case Study: Hasanlu Naghadeh Dam Area, Journal of Tourism Planning and Development, Vol. 9, No.32, pp.108-122. (In persian)
  35. Ajza Shokoohi, Mohammad. & Bouzarjomehri, Khadijeh. & Eastgoldi, Mustafa. & Mawdudi, Mehdi. (2014) Investigating the effects of tourism on the quality of life of the host community (Study sample: Bandar-e-Turkmen county), Journal of Geographical Space, Vol.14, No.47, pp. 101-125(In persian)
  36. Amiri, Azita. (2019) Assessing the potential of coastal tourism in northern Iran, Quarterly Journal of Tourism Planning and Development, Vol.8, No.30, pp.214-226. (In persian)
  37. Asadi Peyman, Zahra. & Tavakoli Nia, Jamileh. & Razavian, Mohammad Taghi. & Ghorchi, Morteza. (2020) Assessing the quality of the tourist destination of Tehran city center Case study: Tehran 12th District Grand Bazaar, Urban Tourism Quarterly, Vol.7, No.3, pp.36-50 (In persian)
  38. Ayman, Zeinab. & Ghafouri, Mahtab. & Khairkhah Rahimabad, Kaveh. (2016) Environmental Assessment and Planning of the Persian Gulf with a view to integrated management of the environment and its tourist beaches, Journal of Persian Gulf Cultural and Political Studies, Vol. 3, No.7, pp.35-58. (In persian)
  39. Azadkhani, Pakzad. & Shojaei, Afsaneh. (2014) The Role of Tourism Development in Economic Development and Deprivation of Ilam Province, The First International Scientific-Strategic Conference on Tourism Development of the Islamic Republic of Iran, Challenges and Prospects, October 19, 2014, Holy Mashhad, pp.1-13. (In persian)
  40. Ebrahimi, Farahnaz. (2019) Investigating the potential of tourism in Chaharmahal and Bakhtiari province, Tourism Research and Sustainable Development, Vol.2, No.1, pp.41-46. (In persian)
  41. Habibi, Fateh. (2016) Investigating the role of social capital in the tendency of tourists to enter Case study: Marivan city, Quarterly Journal of Urban Studies, Vol.5, No.18, pp.38-50. (In persian)
  42. Hejazi, Seyed Assadollah. & Javadi, Mehdi. (1399) Assessing the ecological potential of tourism development using the integrated model (AHP-TOPSIS) Case study: Sarein city, Quarterly Journal of New Attitudes in Human Geography, Vol.12, No.3, pp.18-40. (In persian) Homayounifar, Massoud. (2016) Investigating the Factors Affecting the Tourism Industry in Iran with Emphasis on Health Tourism, M.Sc. Thesis in Economics, under the guidance of Mahmoud Hooshmand, Faculty of Administrative and Economic Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, (In persian)
  43. Mogui, Roxana. & Hosseini, Sepideh. & Al-Muzaffar, Reza. (2018) Presentation of Strategic Coastal Tourism Plan (Case Study of Nowshahr County), Journal of Oceanography, Vol.8, No. 29, pp.25-33 (In persian)
  44. Nasiri Handeh Khaleh, Ismail. & Hadavi, Faramarz. & Zamani, Mehdi. (2015) Identifying the relationship between tourism industry development and economic growth in Zanjan province, Quarterly Journal of Economics and Urban Management, Vol.4, No.3, pp.77-95. (In persian)
  45. Salarzehi, Habibollah. & Mirzadeh, Armina. (2015) Identifying and Prioritizing Tourism Development Strategies in Chabahar Industrial Free Trade Zone with a Combined SWOT-AHP Approach, Journal of Public Management Research, Vol.8, No.30, pp.121-144. (In persian)
  46. Shams al-Dini, Ali. & Derakhshan, Elham. & Karimi, Bebraz. (2017) Assessing the effects of human resource empowerment in the development of tourism industry (Case study: Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Provinces), Regional Planning Quarterly, Vol.6, No.24, pp.89-100. (In persian)
  47. Yavari, Hussein. (2016) Understanding the Tourism Industry, Third Edition: Simaye Danesh Publications, Azar, (In persian)
  48. Zarei mtin, Hassan. & Seyed Javadin, Seyed Reza. & Rahimpour, Ali. & Bagheri, Muslim. (2012) Explaining the problems of the tourism industry of the Islamic Republic of Iran, Journal of Strategic Management Thought, Vol.6, No1, pp.73-106. (In persian)
نشریه گردشگری شهری
دوره 8، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 113-126

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار