مؤلفه‌های بازاریابی تأثیرگذار بر تصویر مقصد گردشگری مطالعه موردی: جزیره کیش

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 گروه مدیریت بازرگانی، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران

2 گروه مدیریت بازرگانی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر قدس،ایران.

3 گروه مدیریت بازرگانی، واحد خنج، دانشگاه آزاد اسلامی، فارس، ایران

چکیده

در بازارهای به‌شدت رقابتی و مشتری محور امروز، بازاریاب‌ها و مدیران مقاصد گردشگری به‌طور فزاینده‌ای به دنبال تأثیرگذاری بر رفتار گردشگران و تصویر ذهنی آنان هستند. ازجمله عواملی که می‌تواند صنعت گردشگری کشور را توسعه و بهبـود بخـشد، به‌کارگیری ابزارها و پارامترهای مؤثر بازاریابی است. ازاین‌رو هدف اصلی این پژوهش شناسایی مؤلفه‌های بازاریابی مقصد و طراحی مدل راهبردی جهت تأثیر بر تصویر مقصد گردشگران و تمایلات رفتاری آینده آنان است. پژوهش از نوع آمیخته و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار در بخش کیفی و پیمایش در بخش کمّی انجام‌گرفته است. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 10 نفر از مدیران گردشگری کشور مورد مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. نمونه بخش کمّی نیز با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی، تعداد 384 نفر از گردشگران ورودی و خروجی جزیره کیش تعیین گردید. در این پژوهش از تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار PLS برای آزمون فرضیات تحقیـق و روابـط بـین متغیرهـای تحقیـق استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان داد که متغیر زیرساخت گردشگری به‌عنوان متغیر مستقل برون‌زا است و متغیر بازاریابی مقـصد بـر تصویر مقصد (پیش از بازدید و پس از بازدید) اثر مثبت دارد. همچنین، یافته‌های پژوهش اثر انگیزه گردشگران و رضایت گردشگران را بـر تـصویر مقصد پس از بازدید و پس از بازدید را نیز تائید کرد و درنهایت اینکه تأثیر تصویر مقصد گردشگری بر تمایلات رفتاری آینده گردشگران نیز مورد تائید قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها


  1. اشفاق، سپیده؛ خداداد حسینی، سید حمید؛ منصوری مؤید، فرشته (1398) تأثیر نوستالژی و بازاریابی تجربی بر رضایت مشتریان از طریق تبیین ارزش‌های تجربی: مطالعه‌ای از مکان‌های گردشگری شهر اصفهان، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 6، شماره 2، صص.32-15.
  2. افشارسیستانی، ایرج (1377) جزیره کیش مروارید خلیج‌فارس، تهران: هیرمند.
  3. اکبریان رونیزی، سعید رضا و رستگار، ابراهیم (1398) تحلیل و اولویت‌بندی مؤلفه‌های آمیخته بازاریابی در توسعه گردشگری شهری مورد: کلان‌شهر شیراز، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال 10، شماره پیاپی 38، صص. 38-25.
  4. امیری، فوژان؛ محبی، سراج الدین؛ رنجبر، محمدحسین؛ باقری، مهدی (1398) شناسایی عوامل مؤثر بر بازاریابی گردشگری و ارائه مدل مناسب اکوتوریسم و گردشگری روستایی موردمطالعه: استان هرمزگان، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 9، شماره پیاپی 5، صص. 104-95.
  5. امین بیدختی، علی‌اکبر و نظری، ماشاءالله (1388) نقش بازاریابی در توسعه صنعت گردشگری، چشم‌انداز مدیریت، شماره 32، صص.68-49.
  6. بهبودی، امید؛ رجوعی، مرتضی؛ زارعی، عظیم؛ شجاعی باغینی، گلنار (1397) طراحی الگوی معیارهای ارزیابی عملکرد بازاریابی در صنعت گردشگری ایران، فصلنامه گردشگری و توسعه، سال 7، شماره 4، صص.82-61.
  7. حسام، مهدی؛ چراغی، مهدی؛ اکبری، زینب؛ رهبان، سمیه (1396) ارزیابی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های آمیخته بازاریابی تأثیرگذار در توسعه گردشگری روستایی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان فومن، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، دوره 8، شماره 3، صص.484-473.
  8. حسینی، شهاب و شجاعی، وحید (1399) تحلیل استراتژیک بازاریابی آمیخته گردشگری ورزشی مازندران با رویکرد 7 پی، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 20، شماره 57، صص. 186-169.
  9. حقیقی، محمد؛ روشندل اربطانی، طاهر؛ روستا، احمد؛ صالحی، علی (1396) ارائه الگوی کاربردی برای بازاریابی چند حسی در برند سازی مقصد گردشگری، فصلنامه مدیریت بازرگانی، دوره 9، شماره، 1، صص. 82-63.
  10. رحیمی فرزان، حسن (1369) کیش یک نام کهن، مجله مناطق آزاد، سال 1، شماره 1، صص.12-1.
  11. رنجبریان، بهرام و خزائی پول، جواد (1392) توسعه مدلی جهت تبیین تأثیر سازه‌های بازاریابی مدیریت شهری بر تمایلات رفتاری نسبت به مقاصد گردشگری شهری، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، دوره1، شماره 3، صص.73-53.
  12. رنجبریان، بهرام و زاهدی، محمد (1386) بررسی اثرات تکرار سفر به اصفهان بر میزان رضایت گردشگران خارجی، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، دوره 5، شماره 9، صص. 78-65
  13. روستایی حسین‌آبادی، عادل؛ قلی پور سلیمانی، علی؛ شبگو منصف، محمود؛ دل‌افروز، نرگس (1399) بازاریابی قابلیت‌های فرهنگی ـ تاریخی، گردشگری شهری مطالعه موردی: استان گیلان، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 7، شماره 4، صص.33-21.
  14. شیرشمسی، عبد المهدی؛ میرابی، وحید رضا؛ حسن‌پور، اسماعیل؛ رنجبر، محمدحسین (1399) ارائه مدل کاربردی بازاریابی الکترونیکی در صنعت گردشگری (مطالعه موردی شهر یزد)، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 7، شماره 4، صص.47-35.
  15. فتحیان، محمد و اوجی، محمدحسین (1399) عوامل مؤثر بر سنجش عملکرد بازاریابی وابسته برخط در صنعت گردشگری، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 15، شماره 51، صص.279-253.
  16. لومسدون، لس (1381) بازاریابی گردشگری، ترجمه محمدابراهیم گوهریان، چاپ اول، تهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  17. مطیعی لنگرودی، سید حسن؛ غلامی، علی؛ محمد زاده لاریجانی، فاطمه (1397) شناسایی و طراحی مدل عناصر آمیخته بازاریابی در ارتقای جایگاه گردشگری روستایی با رویکرد آینده‌پژوهی موردمطالعه شهرستان بابل، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، دوره 9، شماره 3، صص.394-379.
  18. مطیعی لنگرودی، سید حسن؛ فردوسی، سجاد؛ شاه‌محمدی، حمیدرضا (1396) تبیین اثرات رضایتمندی گردشگران در بازاریابی گردشگری دریایی موردمطالعه: نواحی ساحلی استان گلستان، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 7، شماره پیاپی 26، صص. 54-41.
  19. نسیمی، محمدحسن؛ رضایی، علی‌اکبر؛ وظیفه دوست، حسین؛ صالحی امیری، سید رضا؛ عزیزآبادی فرهانی، فاطمه (1398) طراحی مدل آمیخته بازاریابی گردشگری با تأکید بر وفاداری ذینفعان، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 6، شماره 1، صص.66-47.
  20. Afshar Sistani, Iraj (1998) Kish Island, Pearl of the Persian Gulf, Tehran: Helmand. [In Persian].
  21. Akbarian Ronizi, Saeed Reza. & Rastegar, Ebrahim. (2019) Analysis and prioritization of marketing components in the development of urban tourism Case: Shiraz metropolis, Quarterly Journal of Urban Research and Planning, Vol.10, No.38, pp. 25-38. [In Persian].
  22. Alcocer, Nuria Huete. & Ruiz, Víctor Raúl López. (2019) The role of destination image in tourist satisfaction: the case of a heritage site, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, Vol.33, No.1, pp. 2444-2461.
  23. Amin Beidakhti, Ali Akbar. & Nazari, Mashallah. (2009) The role of marketing in the development of the tourism industry, Management Perspective, No.32, pp. 68-49. [In Persian].
  24. Amiri, Fujan. & Mohebbi, Sirajuddin. & Ranjbar, Mohammad Hussein. & Bagheri, Mehdi. (2019) Identifying the effective factors on tourism marketing and presenting an appropriate model of ecotourism and rural tourism under study: Hormozgan province, Regional Planning Quarterly, Vol.9, No.5, pp. 95-104. [In Persian].
  25. Artuger, Savas. & çetinsöz, cevdet burçin. (2017) The Impact of Destination Image and the Intention to Revisit: A Study Regarding Arab Tourists, European Scientific Journal, Vol.13, No.5, pp. 82-98
  26. Ashfaq, Sepideh. & Khodadad Hosseini, Seyed Hamid. & Mansouri Moayed, Fereshteh. (2019) The effect of nostalgia and experimental marketing on customer satisfaction through the explanation of empirical values: a study of tourist places in Isfahan, Journal Urban Tourism, Vol.6, No.2, pp.15-32. [In Persian].
  27. Assaker, G. & Hallak, R. (2013) Moderating effects of tourists novelty-seeking tendencies on destination image, visitor satisfaction, and short-and long-term revisit intentions. Journal of Travel Research,
  28. Baker, M. & Cameron, E. (2008) Critical success factors in destination marketing, Tourism and Hospitality Research, Vol.8, pp.79–97
  29. Behbodi, Omid. & Rajoui, Morteza. & Zarii, Azim. & Shojaei Baghini, Golnar. (2018) Designing a Model for Marketing Performance Evaluation Criteria in Iran's Tourism Industry, Quarterly Journal of Tourism and Development, Vol.7, No. 4, pp.61-82. [In Persian].
  30. Buhalis, D. & Michopoulou, E. (2011) Information-enabled tourism destination marketing: addressing the accessibility market, Current Issues in tourism, Vol.14, No.2, pp.145-168.
  31. Echtner, Charlotte M. & Ritchie, J R Brent (2003) The meaning and measurement of destination image, the journal of tourism studies, Vol.14.1, pp.37-48
  32. Fathian, Mohammad. & Oji, Mohammad Hossein. (2020) Factors affecting the performance of online affiliate marketing in the tourism industry, Quarterly Journal of Tourism Management Studies, Vol.15, No.51, pp. 253-279. [In Persian].
  33. Fernando, Almeida-Garcíaa. & Janire, Domígunez-Azcueb. & Pere, Mercadé-Meléc. & Gema, Pérez-Tapiad. (2020) Can a destination really change its image? The roles of information sources, motivations, and visits, tourism management perspective, Vol.34, pp.11-23.
  34. Haghighi, Mohammad. & Roshandel Arbatani, Taher. & Rusta, Ahmad. & Salehi, Ali. (2017) Presenting a practical model for multi-sensory marketing in tourism destination branding, Business Management Quarterly, Vol.9, No.1, pp. 63-82. [In Persian].
  35. Hesam, Mehdi. & Cheraghi, Mehdi. & Akbari, Zeinab. & Rahban, Somayeh. (2017) Evaluation and Prioritization of Effective Marketing Mixed Components in Rural Tourism Development Case Study: Villages of Fooman County, Quarterly Journal of Rural Research, Vol.8, No.3, pp. 473-484. [In Persian].
  36. Hosseinabadi Rostii, Adel. & Qolipour Soleimani, Ali. & Shabgo Monsef, Mahmoud. & Delphrooz, Narges. (2020) Marketing of cultural-historical capabilities, urban tourism Case study: Guilan Province, Journal Urban Tourism, Vol.7, No.4, pp.21-33. [In Persian].
  37. Hosseini, Shahab. & Shojaei, Vahid. (2020) Strategic Analysis of Marketing Marketing of Mazandaran Sports Tourism with a 7P approach, Journal of Applied Research in Geographical Sciences, Vol.20, No.57, pp. 169 -186. [In Persian].
  38. Koutoulas, D. & Zouganeli, S. (2007) Analysing the destination marketing task at the regional level: the case of prefecture tourism promotion committees in Greece, In proceeding of the 1st biannual international conference in services marketing, September, Chios-Greece.
  39. Lomsdon, Los. (2002) Tourism Marketing, translated by Mohammad Ebrahim Goharian, first edition, Tehran: Cultural Research Office Publications. [In Persian].
  40. Lopes, S. D. F. (2011) Destination image: Origins, developments and implications. PASOS, Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, Vol.9, No.2, pp.305–315
  41. Matiei Langroudi, Seyed Hassan. & Ferdowsi, Sajjad. & Shahmohammadi, Hamidreza. (2017) Explaining the effects of tourist satisfaction on the marketing of marine tourism under study: coastal areas of Golestan province, Regional Planning Quarterly, Vol.7, No.26, pp. 41-54. [In Persian].
  42. Matiei Langroudi, Seyed Hassan. & Golami, Ali. & Mohammadzadeh Larijani, Fatemeh. (2015) Identifying and designing a model of marketing mix elements in promoting the position of rural tourism with a future research approach studied in Babol city, Rural Research Quarterly, Vol.9, No.3, pp.379-394. [In Persian].
  43. Middleton, V. & Fyall, A. & Morgan, M. (2009) Marketing in travel and tourism, (4rd edd), Publisher: ‌ Butterworth-Heinemann.
  44. Nasimi, Mohammad Hassan. & Rezaei, Ali Akbar. & Vazifeh Dost, Hussein. & Salehi Amiri, Seyed Reza. & Azizabadi Farhani, Fatemeh. (2019) Designing a Mixed Tourism Marketing Model with Emphasis on Stakeholder Loyalty, Journal Urban Tourism, Vol.6, No.1, pp. 47-66. [In Persian].
  45. Paitoon, Chetthamrongchai. (2017) The Influence of Travel Motivation, Information Sources and Tourism Crisison Tourists’ Destination Image, Chetthamrongchai, J Tourism Hospit, Vol.6, No.2, pp.1-6.
  46. Pratt, S. & McCabe, S. & Cortes-Jimenez, I. & Blake, A. (2010) Measuring the effectiveness of destination marketing campaigns: Comparative analysis of conversion studies, Journal of Travel Research, Vol.49, pp.179–190.
  47. Rahimi Farzan, Hassan (1990) Kish is an ancient name, Journal of Free Zones, Vol.1, No.1, pp.1-12. [In Persian].
  48. Ranjbarian, Bahram. & Khazaei Pool, Javad. (2013) Development of a model to explain the effect of urban management marketing structures on behavioral tendencies towards urban tourism destinations, Quarterly Journal of Economics and Urban Management, Vol.1, No.3, pp.53-73. [In Persian].
  49. Ranjbarian, Bahram. & Zahedi, Mohammad. (2007) A study of the effects of repeated travel to Isfahan on the level of satisfaction of foreign tourists, Journal of Geography and Regional Development, Vol.5, No.9, pp.65-78 [In Persian].
  50. Shirshamsi, Abdul Mahdi. & Mirabi, Vahid Reza. & Hassanpour, Ismail. & Ranjbar, Mohammad Hossein. (2020) Presenting an Applied Model of Electronic Marketing in the Tourism Industry (Case Study of Yazd), Journal Urban Tourism, Vol.7, No.4, pp.35-47. [In Persian].
  51. Stabler, W.J. 1995 The image of destination regions: theoretical and empirical aspects, Marketing in the Tourism Industry: the Promotion of Destination Regions, Goodall, & Ashworth, G., 133-161, Croom Helm, London.
  52. Wang, Y. (2008) Collaborative Destination Marketing, understanding the Dynamic process, Journal of travel research, Vol.47, No.2, pp.151-166
  53. Woosnam, Kyle Maurice. & Stylidis, Dimitrios. & Ivkov, Milan. (2020) Explaining conative destination image through cognitive and affective destination image and emotional solidarity with residents, Journal of Sustainable Tourism, Vol.28, No.6, pp. 917-935.