مدل‌سازی عوامل موثر بر تصویر مقصد گردشگری و تأثیر آن بر رضایتمندی گردشگران مطالعه موردی: شهر تهران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 گروه مدیریت بازرگانی، واحد بین‌المللی خرمشهر-خلیج فارس، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمشهر، ایران

2 گروه مدیریت بازرگانی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

گردشگری به‌عنوان یک فعالیت جهانی امروزه با توجه به هم‌پوشی سه اصل ایجاد اشتغال و درآمدزایی، رضایت گردشگر و حفظ محیط‌زیست اهمیتی دوچندان یافته است. هدف تحقیق حاضر مدل‌سازی عوامل موثر بر تصویر مقصد گردشگری و تأثیر آن بر رضایتمندی گردشگران در شهر تهران است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی ـ تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، گردشگران شهر تهران در بازه زمانی مشخص می‌باشند، که با توجه به نامشخص بودن تعداد جامعه، با استفاده جدول مورگان 354 نفر انتخاب‌شده است. داده‌های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد گردآوری‌شده روایی ابزار تحقیق با استفاده از مدل تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه‌شده است. به‌منظور تحلیل داده‌ها از آزمون آماری تحلیل عاملی و T تک نمونه‌ای در نرم‌افزار Spss و از معادلات ساختاری در محیط نرم‌افزار Amos Graphics استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که شش عامل شناسایی‌شده توانسته‌اند 63% واریانس اثرات مؤلفه‌های تصویر مقصدهای گردشگری بر رضایتمندی گردشگران را تبیین نمایند. نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که تصویر کلی مقصد بر رضایتمندی گردشگران با 60 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش‌بینی نماید. همچنین تأثیر تصویر شناختی بر تصویر کلی برابر با (21/0) درصد واریانس، تأثیر تصویر عاطفی بر تصویر کلی برابر با (18/0) درصد واریانس، تأثیر تصویر ترغیبی بر تصویر کلی برابر با (30/0) درصد واریانس و تأثیر تصویر کلی بر رضایتمندی گردشگران با توجه به مدل تحلیل مسیر برابر با (27/0) درصد واریانس برآورد شده است.

کلیدواژه‌ها


  1. حسام، مهدی. (1396). ارزیابی رضایتمندی گردشگران از مقصدهای گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان فومن). مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی (چشم‌انداز جغرافیایی)، 12(4 (پیاپی 41))، 803-819.
  2. سنایی مقدم، سروش؛ رحمانی مرید سادات، پگاه و طاهری، نبی‌الله. (1399). مدل‌سازی اثرات کیفیت محیطی مقصدهای گردشگری بر رضایتمندی گردشگران در نواحی روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان دنا. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 9(33)، 47-70.‌ https://doi.org/10.22080/jtpd.2020.18286.3239
  3. شهبازی شیران حبیب و اسمی، رؤیا. (1399). تأثیر تصویر مقصد و رضایت‌مندی بر وفاداری گردشگران میراث: ارائه یک مدل مفهومی (موردمطالعه: مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی).‌ نشریه مطالعات اجتماعی گردشگری، 8 (16)، 266-243.  https://doi.org/10.22059/jut.2018.239030.369
  4. غفاری، محمد، و مام رمضانی، کیوان. (1398). ارائه الگویی برای بررسی تأثیر ارتباطات توصیه‌ای آنلاین بر قصد سفر به مقصد گردشگری. مطالعات اجتماعی گردشگری، 7(13)، 101-124.
  5. کروبی، مهدی، ابراهیمی، مهدی، قاسم پور، فائزه (1393) بررسی رابطه میان رضایت مشتری و وفاداری در صنعت هتلداری مطالعه موردی: هتل‌های 4 و 5 ستاره شهر شیراز، مجله گردشگری شهری، 1 (1)، 112-97.  https://doi.org/10.22059/jut.2014.53158
  6. کیانی فیض‌آبادی، زهره. (1397). عوامل موثّر بر وفاداری به مقصد گردشگری با نقش میانجی رضایت گردشگران (موردمطالعه: شهر کاشان). مجله گردشگری شهری، 5(4)، 105-120.‌ https://doi.org/10.22059/jut.2018.239030.366
  7. مطیعی لنگرودی، سید حسن؛ فردوسی، سجاد و شاه‌محمدی، حمیدرضا. (1396) تبیین اثرات رضایتمندی گردشگران در بازاریابی گردشگری دریایی (موردمطالعه: نواحی ساحلی استان گلستان). فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 26، 54-21.  https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516735.1396.7.26.4.9
  8. Kayani Faizabadi, Z. (2017). Effective factors on loyalty to the tourist destination with the mediating role of tourists' satisfaction (case study: Shahr Kashan). Journal of Urban Tourism, 5(4), 105-120. https://doi.org/10.22059/jut.2018.239030.366‌[In Persian].
  9. Ghafari, M., & Mam Ramezani, K. (2018). Presenting a model for investigating the effect of online recommendation communication on the intention to travel to a tourism destination. Social Studies of Tourism, 7(13), 101-124. ‌[In Persian].
  10. Karroubi, M., Ebrahimi, M., & Qasimpour, F. (2013) Investigating the relationship between customer satisfaction and loyalty in the hotel industry, a case study: 4 and 5 star hotels in Shiraz. Journal of Urban Tourism, 1(1), 97-112. ‌ https://doi.org/10.22059/jut.2014.53158 [In Persian].
  11. Ana ˜ na, ˜ E., Rodrigues, R., & Flores, L. (2018). Competitive performance as a substitute for competiveness measurement in tourism destinations: an integrative study. International Journal of Tourism Cities, 4(2), 207–219.
  12. Artiga, S., Stephens, J., & Damico, A. (2015). The impact of the coverage gap in states not expanding Medicaid by race and ethnicity. Disparities policy. The Henry J. Kaiser Family Foundation. https://doi.org/10.1016/j.seps.2016.10.006
  13. Baloglu, S., & Mccleary, K.W. (1999). “A model of destination image formation”. Annals of Tourism Research, 26 (4), 868-897. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(99)00030-4
  14. Beerli, A., & Martin, J. D. (2004) Factors influencing destination images. Annals of Tourism Research, 31 (3), 657-681. https://doi.org/10.1016/j.annals.2004.01.010
  15. Borsekova, K., Vanova, A., & Vitalisova, K. (2017). Smart specialization for smart spatial development: innovative strategies for building competitive advantages in tourism in Slovakia. Socio economic Planning Sciences, 58, 39-50. https://doi.org/10.1016/j.seps.2016.10.004
  16. Bu, N. (2018). The 22nd session of the UNWTO general. Assembly–Special Session on Smart Tourism: Chengdu, China, Anatolia, 29(1), 143–145. https://doi.org/10.1080/13032917.2017.1393720
  17. Buhalis, D. (2000). Marketing the competitive destination of the future. Tourism Management 21(1), 97–116. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(99)00095-3
  18. Buhalis, D., & Inversini, A. (2016). Smarttourism destinations: Ecosystems for tourism destination com-petitiveness. International Journal of Tourism Cities, 2(2), 108–124 https://doi.org/10.1108/IJTC-12-2015-0032
  19. Chen, C. F., & Chen, F. S. (2010). Experience quality, perceived value, satisfaction and behavioral intentions for heritage tourists. Tourism management, 31(1), 29-35. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2009.02.008
  20. Chen, C. F., & Phou, S. (2013). A closer look at destination: Image, personality, relationship and loyalty. Tourism management, 36, 269-278. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2012.11.015
  21. Chi, C. G. Q. (2011). Destination loyalty formation and travelers’ demographic characteristics: A multiple group analysis approach. Journal of Hospitality & Tourism Research, 35(2), 191-212. https://doi.org/10.1177/1096348010382233
  22. Chin, W. L., & Hampton, M. P. (2020). The relationship between destination competitiveness and residents’ quality of life: lessons from Bali. Tourism and hospitality management26(2), 311-336. https://doi.org/10.20867/thm.26.2.3
  23. Cronjé, D. F., & du Plessis, E. (2020). A review on tourism destination competitiveness. Journal of Hospitality and Tourism Management, 45, 256-265. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2020.06.012
  24. Djeri, L., Stamenković, P., Blešić, I., Milićević, S., & Ivkov, M. (2018). An importance-performance analysis of destination competitiveness factors: case of Jablanica district in Serbia. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 31(1), 811-826. https://doi.org/10.1080/1331677X.2018.1456351
  25. Dmitrović, T., Knežević Cvelbar, L., Kolar, T., Makovec Brenčič, M., Ograjenšek, I., & Žabkar, V. (2009). Conceptualizing tourist satisfaction at the destination level. International Journal of Culture. Tourism and Hospitality Research, 3(2), 116-126. https://doi.org/10.1108/17506180910962122
  26. Gallarza, M.G., Saura, I.G., & Calderon Garcı ´a, H. (2001), “Measuring destination image an approach by an attribute-based analysis”, Tourism Review, 56 (1/2), 13-22. https://doi.org/10.1108/eb058352
  27. Gartner, W. C. (1993). Image formation process. Journal of Travel & Tourism Marketing, 2, 191-215. https://doi.org/10.1300/J073v02n02_12
  28. Gretzel, Ulrikh, Scarpino-Johns. (2018). Destination resilience and smart tourism destinations. Tourism Review International, 22, 263-276. https://doi.org/10.3727/154427218X15369305779065
  29. Homburg, C., Koschate, N., & Hoyer, W. D. (2006). The role of cognition and affect in the formation of customer satisfaction: a dynamic perspective. Journal of Marketing, 70(3), 21-31 https://doi.org/10.1509/jmkg.70.3.021
  30. Hossam, M. (2016). Evaluation of tourists' satisfaction with rural tourism destinations (case study: villages of Foman city), Quarterly of Human Settlements Planning Studies, 41, 819-803. [In Persian] 
  31. Khuong, M. N. & Luan, P. D. (2015). Factors Affecting Tourists' Satisfaction towards Nam Cat Tien National Park, Vietnam-A Mediation Analysis of Perceived Value. International Journal of Innovation. Management and Technology, 6(4), 238. DOI: 10.7763/IJIMT.2015.V6.609
  32. Lai, K., & Li, Y. (2012). “Core-periphery structure of destination image: concept, evidence and implication”. Annals of Tourism Research, 39 (3), 1359-1379. https://doi.org/10.1016/j.annals.2012.02.008
  33. Liao, C. S., & Chuang, H. K. (2020). Tourist preferences for package tour attributes in tourism destination design and development. Journal of Vacation Marketing, 26(2), 230-246. https://doi.org/10.1177/1356766719880250
  34. Lopes, H. S., Remoaldo, P. C., Ribeiro, V., & Martín-Vide, J. (2021). Perceptions of human thermal comfort in an urban tourism destination–A case study of Porto (Portugal). Building and Environment205, 108246. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2021.108246
  35. Luštický, M., & Štumpf, P. (2021). Leverage points of tourism destination competitiveness dynamics. Tourism Management Perspectives38, 100792. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2021.100792
  36. Elnabawi, M.H., & Hamza, N. (2020). Behavioural perspectives of outdoor thermal comfort in urban areas: a critical review. Atmosphere, 11 (51). https://doi.org/10.3390/atmos11010051
  37. Baruti, M.M., Johansson, E., & Yahia, M.W. (2020). Urbanites’ outdoor thermal comfort in the informal urban fabric of warm-humid Dar es Salaam, Tanzania, Sustain. Cities Soc, 62, 102380. https://doi.org/10.1016/j.scs.2020.102380
  38. Matiei Langroudi, S. H., Ferdowsi, S., & Shahmohammadi, H. R. (2016) Explaining the effects of tourist satisfaction in marine tourism marketing (case study: coastal areas of Golestan province). Regional Planning Quarterly, 26, 54- 21. ‌ dor/20.1001.1.22516735.1396.7.26.4.9 [In Persian].
  39. Mogollón, J. M., Duarte, P. A., & Folgado-Fernández, J. A. (2018). The contribution of cultural events to the formation of the cognitive and affective images of a tourist destination. Journal of Destination Marketing & Management, 8, 170-178. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2017.03.004
  40. Murphy, L. (1999). “Australia’s image as a holiday destination-perceptions of backpacker visitors”. Journal of Travel & Tourism Marketing, 8 (3), 21-45. https://doi.org/10.1300/J073v08n03_02
  41. Neal, J. D. & Gursoy, D. (2008). A multifaceted analysis of tourism satisfaction. Journal of Travel Research, 47(1), 53-62. https://doi.org/10.1177/0047287507312434
  42. Osman, Z. & Sentosa, I. (2013). Mediating Effect of Customer Satisfaction on Service Quality and Customer Loyalty Relationship in Malaysian Rural Tourism. International Journal of Economics and Management Studies, 2(1), 25-37. https://ssrn.com/abstract=2196815
  43. Osti, L. Disegna, M. & Brida, J. G. (2012). Repeat visits and intentions to revisit a sporting event and its nearby destinations. Journal of Vacation Marketing, 18(1), 31-42. https://doi.org/10.1177/1356766711428803
  44. Papadimitriou, D., Apostolopoulou, A., & Kaplanidou, K. (2013). Destination personality, affective image, and behavioral intentions in domestic urban tourism. Journal of Travel Research, 54, 302-315. doi:10.1177/ 0047287513516389
  45. Papadimitriou, D., Kaplanidou, K., & Apostolopoulou, A. (2018). Destination image components and word-of-mouth intentions in urban tourism: A multigroup approach. Journal of Hospitality & Tourism Research, 42(4), 503-527. https://doi.org/10.1177/1096348015584443
  46. Pechlaner, H., Kozak, M., & Volgger, M. (2014). Destination leadership: A new paradigm for tourist destinations?. Tourism Review, 69(1), 1–9. https://doi.org/10.1108/TR-09-2013-0053
  47. Pereira, H. c., salgueiro, M. De F. & Rito, P. (2016) Online purchase determinants of loyalty: The mediating effect of satisfaction in tourism. Journal of Retailing and Consumer Services, 30, 279-291. https://doi.org/10.1016/j.jretconser.2016.01.003
  48. Qu, H., Kim, L. H., & Im, H. H. (2011). A model of destination branding: Integrating the concepts of the branding and destination image. Tourism Management, 32, 465-476. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2010.03.014
  49. Reynolds, W.H. (1965). “The role of the consumer in image building”. California Management Review, 7 (3), 69-76. https://doi.org/10.2307/41165634
  50. Sanai Moghadam, S., Rahmani, B., Murid Sadat, P., & Taheri, Nabiullah. (2019). Modeling the effects of the environmental quality of tourist destinations on the satisfaction of tourists in rural areas, a case study: the central part of Dana city. Tourism Planning and Development, 9(33), 47-70. https://doi.org/10.22080/jtpd.2020.18286.3239‌[In Persian]. 
  51. Seyfi, S., & Hall, C. M. (2020). Political transitions and transition events in a tourism destination. International Journal of Tourism Research, 22(4), 493-506. https://doi.org/10.1002/jtr.2351
  52. Shahbazi Shiran. H., & Esmi, R. (2019). The impact of destination image and satisfaction on the loyalty of heritage tourists: presenting a conceptual model (case study: Sheikh Safiuddin Ardabili World Collection). Journal of Social Studies of Tourism, 8 (16), 266-243. https://doi.org/10.22059/jut.2018.239030.366 ‌[In Persian].
  53. Smith SLJ and Xiao H (2008) Culinary tourism supply chains: a preliminary examination. Journal of Travel Research 46(3), 289–299. https://doi.org/10.1177/0047287506303981
  54. Stylos, N., Bellou, V., Andronikidis, A., & Vassiliadis, C. A. (2017). Linking the dots among destination images, place attachment, and revisit intentions: A study among British and Russian tourists. Tourism Management, 60, 15-29. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2016.11.006
  55. Tasci, A. D. A., Gartner, W. C., & Cavusgil, S. T. (2007). Conceptualization and operationalization of destination image. Journal of Hospitality & Tourism Research, 31, 194-223. https://doi.org/10.1177/1096348006297290
  56. Volgger, M., & Pechlaner, H. (2014). Requirements for destination management organizations in destination governance: Understanding DMO success. Tourism Management, 41, 64-75. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2013.09.001
  57. World Tourism Organization. (2019). International tourism highlights 2019 Edition. Retrieved from https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284421152
  58. Zhang, C., & Xiao, H. (2014). Destination development in China: towards an effective model of explanation. Journal of Sustainable Tourism 22(2), 214–233. https://doi.org/10.1080/09669582.2013.839692
  59. Zhang, H., Wu, Y., & Buhalis, D. (2018). A model of perceived image, memorable tourism experiences and revisit intention. Journal of destination marketing & management, 8, 326-336. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2017.06.004