ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران به پارک‌های ساحلی مطالعه موردی: پارک ساحلی رود بشار شهر یاسوج

نوع مقاله : علمی - پژوهشی مستقل

نویسندگان

1 گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 گروه جغرافیا، دانشگاه یزد، یزد، ایران

10.22059/jut.2024.353100.1106

چکیده

پارک‌ها و فضاهای سبز شهری دارای خصیصه‌های مهمی هستند که موجب سلامت انسان‌ها، ایجاد زمینه فعالیت‌های اجتماعی، خاطره جمعی و افزایش روحیه همبستگی برای همه گردشگران و شهروندان می‌گردد و در نتیجه شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر جذب گردشگران به جاذبه‌های گردشگری شهری می‌تواند به بررسی نیازهای گردشگران برای مدیریت موفق پارک‌ها و تفرجگاه‌ها شهری کمک نماید، در این پژوهش عوامل مؤثر بر جذب گردشگران به پدیده‌های گردشگری شهری در نمونه موردی پارک ساحلی شهر یاسوج مورد شناسایی و تحلیل قرارگرفته است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و داده‌های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شد. حجم نمونه تحقیق گردشگران و شهروندان ورودی به پارک ساحلی در شهر یاسوج با استفاده از نرم‌افزار SAMPLE POWER به تعداد 200 نفر محاسبه و برای انجام تحلیل‌های آماری با استفاده از دو نرم‌افزار SPSS و AMOS تجزیه‌وتحلیل انجام شد. نتایج نشان می‌دهد که عامل اجتماعی بیشترین بار عاملی را با وزن 97/0 در رتبه اول به خود اختصاص داده است. عامل جذابیت محیط طبیعی با بار عاملی 91/0 در رتبه دوم قرارگرفته است. عامل‌های امکانات داخلی با وزن 57/0، کیفیت محیطی با وزن 56/0، وفاداری و اقتصادی به‌صورت مشترک با بار عاملی 49/0 و عامل دسترسی و حمل‌ونقل با وزن 39/0 در مرتبه‌های بعدی قرارگرفته‌اند. همچنین از نظر گردشگران مهم‌ترین ویژگی‌های پارک ساحلی پاکیزگی آب‌وهوا، رضایت از محیط طبیعی، آرامش محیط، مفرح و شادی بخشی محیط و عدم رضایت گردشگران از وضعیت دسترسی آسان به آب آشامیدنی، کمبود خدمات پارکینگ و سطح متوسط امکانات ورزشی مناسب تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها


  1. ابراهیم نیا سماکوش، سعید؛ خاکساری، علی؛ لطیفی، غلامرضا و دامادی، محمد. (۱۳۹۲). ارزیابی نقش گردشگری شهری در توسعه اقتصادی-محیطی شهر بابلسر. فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، ۱ (۳)، ۳۱-۱۷.
  2. پورنگ، علی؛ عربشاهی، معصومه؛ بهبودی، امید و خیرخواه، مریم. (1401). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری آرام در میان گردشگران شهری بر پایه نظریه رفتاری هدف محور مطالعه موردی: شهر مشهد. مجله گردشگری شهری، 9(1)، 85-67.
  3.  doi: 10.22059/jut.2020.292987.755
  4. ترکی هرچگانی، محمدعلی؛ هاشمی عنا، سید کرامت و هاشمی عنا، سید حسن. (1391). مکان‌یابی زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از فن GIS به تفکیک شهرستان‌ها. اولین همایش ملی جغرافیا و گردشگری در هزاره سوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، 27-28 اردیبهشت 1391، 9-1.
  5. حیدری سورشجانی، رسول. (1396). مدل‌سازی ساختاری عوامل مؤثر برجذب گردشگران به پدیده‌های گردشگری مصنوعی موردمطالعه: پارک و دریاچه چیتگر تهران. فصلنامه گردشگری و توسعه، 6(11)، 168-149. doi: 10.22034/JTD.2020.110407
  6. دانه‌کار، افشین؛ عزیزی جلیلیان، منا؛ منصوری، فرزانه و روحی، مریم. (1392). شاخص‌های کلیدی برای مدیریت پایدار پارک‌های شهری مطالعه نمونه: پارک‌های شهری کرج. نشریه محیط‌زیست طبیعی، 67(4)، 433–425.  doi: 10.22059/JNE.2014.53071
  7. روانبخش، احمد و میرآبادی، مصطفی. (1397). تبیین و تحلیل اجتماع‌پذیری در پارک‌های شهری با تأکید بر نقش عوامل زمینه‌ای و دموگرافیک (نمونه موردی: پارک ساحلی شهر یاسوج). فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 9(33)، 124-111.
  8. زیاری، کرامت الله؛ امانپور، سعید و امیری فهلیانی، محمدرضا. (1392). بررسی عوامل مؤثر در توسعه صنعت گردشگری شهری با تأکید بر عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران (نمونه موردی؛ شهر نورآباد ممسنی). جغرافیایی سرزمین، 10(1)، 32-15.
  9. زینعلی، بهرام؛ کرمی، فریبا و امیرزاده، شهاب. (1393). تأثیر کیفیت محصول مقصدهای گردشگری بر رضایت گردشگر (مطالعه موردی: پارک ساحلی قروق). مطالعات اجتماعی گردشگری، 2(4)، 49-27.
  10. زین افزا، سمیه و ستوده، حسام‌الدین. (1397). نگاهی بر اصول طراحی پارک‌های ساحلی مناطق گرم و مرطوب حاشیه خلیج‌فارس. فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 8(32)، 350-335.
  11. سرور، هوشنگ و اصغری، رؤیا. (1400). تحلیل فضاهای عمومی شهرها از منظر رهیافت سرزندگی نمونه: پارک ساحلی آتای میاندوآب. برنامه‌ریزی فضایی، 11(4)، 46-27. doi: 10.22108/SPPL.2021.119601.1431
  12. سلیمانی، محسن و سلیمانی، رسول. (1380). سبز راه عنصر شهری چندمنظوره. مجله شهرداری‌ها، (36).
  13. شاطریان، محسن؛ کیانی سلمی، صدیقه و سیده زهرا، میر داداشی کاری. (1398). مدل‌سازی نقش دانش، نگرش و ارزش‌های محیط‌زیستی گردشگران در بروز رفتارهای سازگار با محیط (نمونه موردی: گردشگران ایرانی و خارجی شهر قم). علوم محیطی، 17(2)، 228-207.  https://doi.org/10.29252/envs.17.2.207
  14. شری زاده، عادل؛ حیدری، رحیم؛ حسین پور، مازیار و هریسچیان، مهدی. (1397). مقایسه تطبیقی ارزش‌گذاری اقتصادی CVM مقاصد گردشگری شهری (مطالعه موردی: پارک‌های ائل‌گلی و باغلارباغی کلان‌شهر تبریز). مجله گردشگری شهری، 5(3)، 48-33. doi: 10.22059/jut.2018.232584.309
  15. عباسی، مصیب؛ شاکرمی، نعمت و ملک، رحمت اله. (1397). برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهری نمونه موردمطالعه: شهر خرم‌آباد. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 8(28)، 168-156.
  16. عبدشاهی، عباس و انسان، ابراهیم. (1397). ارزش‌گذاری اقتصادی کارکرد تفرج‌گاهی پارک ساحلی اهواز با استفاده از روش هزینه سفر انفرادی. علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، 20(2)، 202-191. doi: 10.22034/JEST.2018.12821
  17. کرمی، فریبا؛ درخشان، الهام؛ حسن‌زاده، مهرشاد و صفایی، امید. (1396). رهیافتی بر بهبود کیفیت خدمات گردشگری شهری با استفاده از مدل سروکوال (مطالعه موردی: شهر یاسوج). مجله گردشگری شهری، 4(1)، 28-15. doi: 10.22059/JUT.2017.62000
  18. کیانی سلمی، صدیقه و بسحاق، محمدرضا. (1396). تحلیل نقش خدمات و زیرساخت‌های گردشگری بر وفاداری و تمایل به بازدید مجدد گردشگران (موردمطالعه: مناطق روستایی شهرستان ساوجبلاغ). گردشگری و توسعه، 6(3)، 176-154.
  19. گل زاده، ملیحه؛ عبدالله زاده، غلام‌حسین؛ محمدیان، حسین و مدادی، صمد. (1397). بررسی نقش زیرساخت‌های منطقه ارسباران در توسعه گردشگری ورزشی. نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، 22(63)، 263-241.
  20. لحمیان، رضا؛ عبوری، مهدی و براری، معصومه. (1392). نقش مبلمان شهری در توسعه گردشگری. مطالعه موردی: شهر ساری. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 3(10)، 121-102.
  21. وارثی، حمیدرضا؛ صفرآبادی، اعظم و زنگی‌آبادی، علی. (1393). نقش عوامل اجتماعی گردشگری در توسعه گردشگری شهری (موردمطالعه: شهر اصفهان). مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 4(12)، 128-101.
  22. Abbasi, M., Shakrami, b., & wealth, G. (2017). Strategic planning of urban tourism development, case study: Shahr Khoram Abad. Journal of Geographical Survey of Space, 8(28), 168-156. [In Persian]
  23. Abdshahi, A., & Insan, I. (2017). Economic valuation of recreational function of Ahvaz beach park using individual travel cost method. Environmental Science and Technology, 20(2), 191-202. doi: 10.22034/JEST.2018.12821 [In Persian]
  24. Abdukhamidov, A. S., Makhmudova, A. P., & Mukhammadiev, N. (2022). Directions for the development of tourist routes of buddhist monuments and the formation of attractive tourist products. Builders Of The Future, 2(02), 146-153.
  25. Adiati, M. P., Lestari, N. S., & Wiastuti, R. D. (2018). Public parks as urban tourism in Jakarta. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 126, 012063.
  26. Awatara, I. G. P. D., Samsi, S., Hamdani, A., & Susila, L. N. (2020). The Influence of Corporate Social Responsibility, Reputation and Customer Satisfaction Toward Tourism Loyalty on Karanganyar Regency. In Journal of International Conference Proceedings, 3(1), 291-296. https://doi.org/10.32535/jicp.v2i4.852
  27. Badița, A. (2012). Assessment of tourism supply, demand and market trends in Craiova city, Romania. Revista de turism-studii si cercetari in turism, Journal Of Tourism, (14), 34-40.‌
  28. Banerjee, U. K., Kumari, S., Paul, S. K., & Sudhakar, S. (2002). Remote Sensing and GIS based ecotourism planning: A case study for western Midnapore, West Bengal, India. Map Asia.‌
  29. Baycan-Levent, T., & Nijkamp, P. (2009). Planning and management of urban green spaces in Europe: Comparative analysis. Journal of Urban Planning and Development, 135(1), 1-12.‌ https://doi.org/10.1061/(ASCE)0733-9488
  30. Ben-Dalia, S., Collins-Kreiner, N., & Churchman, A. (2013). Evaluation of an Urban Tourism Destination. Tourism Geographies, 15(2), 233–249.
  31. Bhuiyan, M. A. H., Darda, M. A., & Hasan, M. R. (2021). Tourist perception and satisfaction on safari tourism at Bangabandhu Sheikh Mujib Safari Park in Bangladesh. International Journal of Geoheritage and Parks, 9(4), 430-440. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijgeop.2021.11.005
  32. Bilgili, B. C., & Gokyer, E. (2012). Urban green space system planning. Landscape planning, 360.‌ 107-122.
  33. Boivin, M., & Tanguay, G. A. (2019). Analysis of the determinants of urban tourism attractiveness: The case of Québec City and Bordeaux. Journal of destination marketing & management, (11), 67-79. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2018.11.002
  34. Bunakov, O. A., Eidelman, B. M., & Fakhrutdinova, L. R. (2019). Creation and Use of City Parks for Tourism and the Recreation. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 8(4), 21-26.‌
  35. Chiesura, A. (2004). The role of urban parks for the sustainable city. Landscape and urban planning, 68(1), 129-138.‌ https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2003.08.003
  36. Cudny, W., Jolliffe, L., & Guz, A. (2022). Heritage event as tourist attraction: The case of Dymarki Swietokrzyskie, Poland. GeoJournal, 87(4), 2975-2992. https://doi.org/10.1007/s10708-021-10407-4
  37. Danekar, A., Azizi Jalilian, M., Mansouri, F., & Rouhi, M. (2012). Key indicators for sustainable management of urban parks (case study: Karaj urban parks). Journal of Natural Environment, 67(4), 433–425. doi: 10.22059/JNE.2014.53071 [In Persian]
  38. De Ridder, K., Adamec, V., Bañuelos, A., Bruse, M., Bürger, M., Damsgaard, O., & Weber, C. (2004). An integrated methodology to assess the benefits of urban green space. Science of the total environment, (334), 489-497.‌ https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2004.04.054 ‌
  39.  Ebrahim Nia Samakosh, S., Khaksari, A., Latifi, G., & Damadi, M. (2013). Evaluation of the role of urban tourism in economic-environmental development of Babolsar city. Scientific-Research Quarterly of Economics and Urban Management, 1(3), 17-31. [In Persian]
  40. Efroymson, D., Ha, T. T. K. T., & Ha, P. T. (2009). Public Spaces: How They Humanize Cities. Dhaka: Health Bridge.‌
  41. Garbea, R. V. (2013). Urban tourism between content and aspiration for urban development. Management & Marketing-Craiova, (1), 193-201. ‌
  42. Giriwati, N., Homma, R., & Iki, K. (2013). Urban tourism: Designing a tourism space in a city context for social sustainability. The Sustainable City VIII (2 Volume Set): Urban Regeneration and Sustainability, 1, 165-176.‌
  43. Golzadeh, M., Abdullahzadeh, G., Mohammadian, H., & Medadi, S. (2017). Investigating the role of Arsbaran region infrastructure in the development of sports tourism. Journal of Geography and Planning, 22(63), 263-241. [In Persian]
  44. Heydari Sureshjani, R. (2016). Structural modeling of factors influencing the attraction of tourists to artificial tourism phenomena (case study: Chitgar Park and Lake, Tehran). Tourism and Development Scientific-Research Quarterly, 6(11), 168-149. doi: 10.22034/JTD.2020.110407 [In Persian]
  45. Kayani Salmi, S., & Bashaq, M. (2016). Analysis of the role of tourism services and infrastructures on the loyalty and desire to revisit tourists (case study: rural areas of Saujblag city). Tourism and Development, 6(3), 176-154. [In Persian]
  46. Kerami, F., brilliant, i., Hassanzadeh, M., & Safai, O. (2016). An approach to improving the quality of urban tourism services using the Seroqual model (case study: Yasouj city). Urban Tourism Quarterly, 4(1), 15-28. doi: 10.22059/JUT.2017.62000 [In Persian]
  47. Lahmian, R., Tarari, M., & Berari, M. (2012). The role of urban furniture in tourism development. Case study: Sari city. Journal of Geographical Survey of Space, 3(10), 102-121. [In Persian]
  48. Liao, Z., Jin, M., & Huang, L. (2015). Survey analysis on tourist satisfaction in Jiuzhai valley. International journal of multimedia and ubiquitous engineering, 10 (6), 89-98.‌ http://dx.doi.org/10.14257/ijmue.2015.10.6.09
  49. Liu, Z., Wang, A., Weber, K., Chan, E. H., & Shi, W. (2022). Categorisation of cultural tourism attractions by tourist preference using location-based social network data: The case of Central, Hong Kong. Tourism Management, 90, 104488. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2022.104488
  50. Loures, L., Santos, R., & Panagopoulos, T. (2007). Urban parks and sustainable city planning-The case of Portimão, Portugal. population, 15(10), 171-180.‌
  51. Ma, X. L., Ryan, C., & Bao, J. G. (2009). Chinese national parks: Differences, resource use and tourism product portfolios. Tourism Management, 30(1), 21-30.‌  https://doi.org/10.1016/j.tourman.2008.04.006
  52. Manlun, Y. (2003). Suitability Analysis of Urban Green Space System Based on GIS. Geneva, Switzerland: ITC.‌
  53. Milenkovska, V. (2011). Contemporary tendencies in the tourism operation. UTMS Journal of Economics, 2(1), 37-50.‌
  54. Millward, A. A., & Sabir, S. (2011). Benefits of a forested urban park: What is the value of Allan Gardens to the city of Toronto, Canada?. Landscape and urban planning, 100(3), 177-188. ‌ https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2010.11.013
  55. Morales S.A. )2007(. Ecotourism in Mexico. A Thesis Submitted in Conformity with the Requirements Forth Degree of Master of Laws (LLM), Graduate Department of Law, in the University of Toronto.
  56. Pigram john, J., & Jenkins John, M. (1999). Outdoor Recreation Mnagment.
  57. Pourang, A., Arabshahi, M., Recovery, H., & benevolence, M. (2022). Investigating the effective factors on the development of leisure tourism among urban tourists based on the goal-oriented behavioral theory of a case study: Mashhad city. Journal of Urban Tourism, 9(1), 67-85. doi: 10.22059/jut.2020.292987.755 [In Persian]
  58. Ravanbakhsh, A., & Mirabadi, M. (2017). Explanation and analysis of sociability in urban parks with emphasis on the role of contextual and demographic factors (case example: Yasouj beach park). Quarterly of Urban Research and Planning, 9(33), 111-124. [In Persian]
  59. Sanesi, G., & Chiarello, F. (2006). Residents and urban green spaces: The case of Bari. Urban Forestry & Urban Greening, 4(3-4), 125-134.‌ https://doi.org/10.1016/j.ufug.2005.12.001
  60. Sarwar, H., & Asghari, R. (2021). Analysis of public spaces of cities from the point of view of vitality, example: Atai Miandoab Beach Park. Spatial Planning, 11(4), 46-27. [In Persian]
  61. Shatrian, M., Kayani Salmi, S., & Seyida Zahra, M. (2018). Modeling the role of knowledge, attitude and environmental values of tourists in the emergence of environmentally compatible behaviors (case example: Iranian and foreign tourists of Qom city). Environmental Science, 17(2), 228-207. doi: https://doi.org/10.29252/envs.17.2.207 [In Persian]
  62. Sherizadeh, A., Heydari, R., Hosseinpour, M., & Harishchian, M. (2017). Comparative comparison of CVM economic valuation of urban tourism destinations (case study: Elgoli and Baglarbaghi parks in Tabriz metropolis). Journal of Urban Tourism, 5(3), 33-48. doi: 10.22059/jut.2018.232584.309 [In Persian]
  63. Shivanand, B., & Dragicevic, S. (2005). Attitudes toward urban green space: Integrating questionnaire survey and collaborative GIS techniques to improve attitude measurements. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2004.02.007 ‌
  64. Soleimani, M., & Soleimani, R. (2001). Green way is a multifunctional urban element. Municipalities Magazine, (36). [In Persian]
  65. Sun, Y., Kamran, H. W., Razzaq, A., Qadri, F. S., & Suksatan, W. (2022). Dynamic and causality linkages from transportation services and tourism development to economic growth and carbon emissions: New insights from Quantile ARDL approach. Integrated Environmental Assessment and Management, 18(5), 1272-1287. https://doi.org/10.1002/ieam.4570
  66. Turki Harchgani, M. A., Hashemi Anna, K., & Hashemi Anna, H. (2011). Locating infrastructures and tourist attractions in Kohgiluyeh and Boyer Ahmad provinces using GIS technology by different cities. The first national conference on geography and tourism in the third millennium, Islamic Azad University, Najafabad branch, May 27-28, 2011, 1-9. [In Persian]
  67. Uysal, U. E. (2013). Urban tourism promotion: what makes the difference. Current Research Journal of Social Sciences, 5(1), 17-27.‌
  68. Warsi, H., Safarabadi, A., & Zangiabadi, A. (2013). The role of tourism social factors in the development of urban tourism (case study: Isfahan city). Urban Sociological Studies, 4(12), 101-128. [In Persian]
  69. Wolch, J. R., Byrne, J., & Newell, J. P. (2014). Urban green space, public health, and environmental justice: The challenge of making cities ‘just green enough’. Landscape and urban planning, (125), 234-244.‌ https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2014.01.017
  70. Zain Afza, S., & Sotoudeh, H. (2017). A look at the design principles of coastal parks in hot and humid areas along the Persian Gulf. Journal of Geography (Regional Planning), 8(32), 350-335. [In Persian]
  71. Zainali, B., Karmi, F., & Amirzadeh, S. (2013). The effect of product quality of tourism destinations on tourist satisfaction (case study: Qoruq Beach Park). Tourism Social Studies, 2(4), 27-49. [In Persian]
  72. Ziari, k., Amanpour, S., & Amiri Fahlyani, M. (2012). Investigating the effective factors in the development of the urban tourism industry with an emphasis on the effective factors on the satisfaction of tourists (case example: Noorabad Mamsani city). Land Geography, 10(1), 15-32. [In Persian]