ارزیابی شاخص های موثر بر ارزش ویژه برند مقصد در شهرهای تاریخی ایران از منظر گردشگران خارجی

نوع مقاله : مقاله مستخرج از رساله دکتری

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران،

2 عضو هیات علمی و استاد یار دانشکده شهرسازی، تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران، تهران

3 استاد یار دانشکده شهرسازی، تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 عضو هیات علمی و استادیار شهرسازی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

چکیده

هر شهری با توجه به دارایی‌های خود به دنبال توسعه و تثبیت جایگاهش در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی است. شهرهای تاریخی ایران با داشتن دارایی‌های بی‌نظیر می‌توانند قابلیت‌های منحصربه‌فردی را ارائه نمایند. این پژوهش با توجه به شناسایی شاخص‌های مؤثر بر ارزش ویژه برند به ارزیابی وضعیت سه شهر اصفهان، شیراز و یزد می‌پردازد تا بتوان با بررسی وضعیتشان به بهبود وضعیت گردشگری کمک نمود. اطلاعات با الهام از رویکرد نظری و مصاحبه با گردشگران خارجی که از این سه شهر بازدید کردند جمع‌آوری شد. روش تحلیل در پژوهش ترکیبی است. در ابتدا تحلیل اطلاعات مصاحبه به روش کیفی با استفاده از تحلیل مضمون انجام شد. شاخص‌های به‌دست‌آمده از مبانی نظری و مصاحبه در قالب پرسشنامه تدوین شد. سپس برای تحلیل داده‌ها از روش کمی و از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. در ادامه از آزمون تحلیل آنووا وضعیت شاخص‌ها در شهرها مقایسه گردید. حجم نمونه در هر دو مرحله 384 گردشگر خارجی است که از این سه شهر بازدید کردند. نتایج نشان می‌دهد که اصفهان در برخورداری از ارزش‌های به‌دست‌آمده وضعیت بهتری دارد که این تفاوت بیشتر مربوط به بعد آگاهی است. البته متأسفانه به‌طور میانگین آگاهی گردشگران از ویژگی‌های شهر و مردم در همه شهرها ضعیف ارزیابی شد. در این میان اصفهان ازلحاظ خدماتی نظیر سرویس‌های بهداشتی نسبت به دو شهر دیگر وضعیت بدتر، در ارائه مراکز اقامتی ناموفق‌تر و شیراز را تمیزتر ارزیابی کردند. یزد را امن‌تر و در کسب تجربه جدید مؤثرتر و در برگزاری جشن‌ها و رویدادها موفق‌تر دانستند. در کل وضعیت شهرها ازنظر شاخص‌های مؤثر متوسط تا خوب ارزیابی‌شده است. شهرها ازلحاظ ابعاد منافع و وفاداری و بعد دارایی‌های ذاتی برخوردارتر از سایر ابعاد می‌باشند.   

کلیدواژه‌ها


1)      آنهالت، سایمون (1390) هویت رقابتی، مدیریت نوین برند برای ملل، شهرها و مناطق، ترجمه مصطفی اکبری مطلق، چاپ اول، تهران : نشر طهان.
2)      2-ایمانی خوشخو، محمد حسین و ایوبی یزدی، حمید (1389) عوامل موثر بر ارزش ویژه برند در مقصد گردشگری: شهر یزد، فصلنامه مطالعات گردشگری، پاییز 1389، دوره 5، شماره 13، صص 113-137.
3)      بیکر، بیل (1393) برندسازی مقصد گردشگری: ضروریاتی برای موفقیت در برندسازی مکان، ترجمه علی صمیمی و ساسان قاسمی، چاپ اول، تهران: نشر دنیای اقتصاد.
4)      بیات، روح الله؛ فضلی، صفر؛ مرندی، مهسا (1392) بررسی عوامل موثر بر تصویر برند مقصد گردشگری و تاثیر آن بر رفتار گردشگران داخلی : قزوین، دو فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، بهار و تابستان 1392، سال دوم، شماره 1، صص. 122-138.
5)      تیموری، راضیه؛ کرمی، فریبا؛ تیموری، زینب (1393) عوامل موثر بر گردشگری مکان های تاریخی شهر(مورد مطالعه: بازار تاریخی کلانشهر تبریز)،  فصلنامه گردشگری شهری، زمستان 1393، دوره اول، شماره 1، صص. 63-78.
6)      دینی، کیت (1394) برندینگ شهری، نظریه ها و موارد، ترجمه محمدرضا رستمی، چاپ دوم، تهران : نشر تبلور.
7)      رنجبر، هادی؛ حقدوست، علی اکبر؛ صلصالی، مهوش(1391) نمونه گیری در پژوهش های کیفی: راهنمایی برای شروع، مجله دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، پاییز 1391، دوره دهم، شماره 3، صص238-250.
8)      طباطبایی نسب، محمد و ماه آور، فهیمه (1396) مدلسازی ساختاری عوامل موثر بر شهرت مقصد گردشگری و تاثیر آن بر ارزش ویژه برند مقصد: شهر اصفهان، فصلنامه گردشگری شهری، بهار 1396، دوره چهارم، شماره 1، صص. 71-86.
9)      مهدی آبادی، شکوفه (1384) ارزیابی طرح های توسعۀ توریسم سایت تاریخی ـ طبیعی بیستون و ارائۀ راهکارهای آن، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، به راهنمایی بیژن رحمانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر.
10)   -10Baalbaki,  Samih Sally.(2012) consumer perception of brand equity measurement, A New Scale, thesis For the degree of Doctor Of Philosophy, Supervisor James Meernik, Faculty Of Human Sciences, North texa university.
11)   -11Boo, Soyoung. Busser, James. and Baloglu, Seyhmus.(2009) A Model of customer-based brand equity and its application to multiple destination, Journal of Tourism Management, Vol 30, No 2, pp.231-219.
12)   -12Bose, S., Kumar Roy, S. and Kumar T.A. (2016) Measuring customer-based place brand equity(CBPBE): an investment attractiveness perspective, journal of strategic marketing, Vol 24, No 7, pp.18-1.
13)   13- Chiu, Lim khong. & Ananzeh, Omar A.(2012)  The Role Of Mice Destination Attributes On Forming Jordan Touristic Image , Academic Research International Journal, Vol 3, No 1, pp. 277-267.
14)   -14Chekalina, Tatiana.(2015) A value co-creation Perspective on customer-Based Brand Equity Modelling for Tourism Destination : Sweden, thesis For the degree of Doctor Of  Philosophy, Supervisor Maria Lexhagen, Faculty Of  Human Sciences ,Mid Sweden University.
15)   -15Florek, Magdalena. (2015) Application of the concept of destination brand equity: the example of two Polish cities, International Journal of Tourism Cities, Vol 1, No 2, pp.152-161.
16)   -16Frens, Bo. H. & Walls, Andrew.(2012), Enduring travel involvement, destination brand equity, and raveler`s visit intentions: A structural model analysis,  journal of destination marketing and management, Vol 1, No  2, pp.27-35.